شپشک های گیاهی به گیاهان زیادی حمله کرده و دامنه میزبانی بسیار زیادی دارند؛ به طوری که از مرکبات گرفته تا درختان میوه خزان کننده و گیاهان زینتی مانند میخک که یکی از میزبان های مهم آن می باشد.
از آبیاری بیش از حد درختان میوه در هنگام گلدهی می بایست خودداری شود.
استفاده از علف کش ها در باغات میوه، جهت مبارزه با علف های هرز با احتیاط هایی همراه است؛ بدین جهت اکثرا، به روش مبارزه مکانیکی (از بین بردن بوسیله بیل یا دست و ...) اکتفا می کنند.
آهن از جمله عناصر میکرو یا کم مصرف در گیاهان است. این بدین معناست که این عناصر در مقایسه با عناصر پرمصرف، کمتر مورد استفاده گیاه قرار می گیرند.
با تنک کردن صحیح انگور، عملا میتوان ظرفیت میوهدهی بوته را افزایش داد، زیرا سطح برگ بیشتر باعث تقویت تدریجی آن شده و بهتدریج میتوان خوشههای بیشتری را روی بوته باقی گذاشت
برای کاشت سبزی، کافی است یک پنجره آفتاب گیر داشته باشید. می توانید جلوی پنجره تان سبزی ها را پرورش دهید.
راب ها و حلزون ها، هر ساله خسارات زیادی به میوه های مرکبات، به ویژه نارنگی و نهالستان های مرکبات وارد نموده و موجب خسارات زیادی به باغداران می شوند.
راب خاکستری و حلزون قهوه ای، از لحاظ جمعیت و میزان خسارت، گونه های غالب نرم تنان، باغ های مرکبات استان مازندران هستند.
مرکبات، درختانی همیشه سبز هستند؛ بنابراین نسبت به درختان خزان دار، به هرس کمتری نیاز دارند، ولی برای حفظ عملکرد و کیفیت میوه، نیاز است که به طور منظم، هرس شوند.
موطن اصلی کنه زنگ مرکبات، آسیای جنوب شرقی است. این کنه احتمالاً به همراه میزبان اصلی خودش به سایر مناطق مرکبات خیز انتقال یافته است
قارچ دوده ای مرکبات یا فوماژین عارضه ایست که در اثر وجود مواد قندی(عسلک) حاصل از حشرات مکنده مانند شته ها و شپشک ها بر روی نباتات مختلف از جمله مرکبات در نواحی گرم و مرطوب عارض می شود. در طی این شرایط، قارچ ساپروفیت بنام Meliola camelliae بر روی این محیط مناسب تکثیر و رشد پیدا می کند. احتمالا قارچ های دیگر ساپروفیت نیز می توانند تحت این حالات روی درختان مرکبات رشد و نمو کنند.
روشهای مبارزه با سوسک چوبخوار کاپنودیس:
زمان ظهور حشره کامل در بهار است. حشره ماده به تعداد 400 تا200 تخم می گذارد. قسمت عمده تخم گذاری نیز، در اواخر بهار و تابستان می باشد. تخم گذاری معمولا به صورت انفرادی در اطراف یقه و شکافهای پوست یا شکاف های خاک انجام می گیرد. حشرات کامل نیز،کم حرکت هستند.
جدا از اینکه رنگ سبز تأثیر شگفتی در روحیه و آرامش انسان دارد، همیشه وجود گل و گیاهانی در منازل و آپارتمانها باعث جذاب شدن و زیباتر شدن دکوراسیون خانه میشود. گیاهان آپارتمانی با توجه به اینکه میتوانند با نور کم و یا نور غیرمستقیم به رشد و حیات خود ادامه دهند، بعضاً خاصیت تصفیه کنندگی و پاک سازی هوا در برابر میکروبهای مضر را هم نیز دارند، مانند پتوس و غیره.
پتوس از محبوب ترین گیاهان مناسب آپارتمان:
گیاه پتوس گیاهی جذاب و مقاوم است و رشد آن به راحتی انجام میشود. این گیاه، علاوه بر توانایی در تغییر فضای شما با رنگ جذاب خود، قادر است که در تصویه هوا نیز کمک نماید. علاوه بر این، آن ها رطوبت جو را افزایش می دهند و دی اکسید کربن را با اکسیژن جایگزین می کنند.
مهمترین منبع تامین آب کشاورزی، بارندگی است. برای اینکه بارندگی، بهترین بارندگی باشد و بتوان روی آن حساب کرد(به ویژه برای کشت دیم):
۱/مقدار بارندگی، به گونه ای باشد که برای تامین کمبود رطوبت، کافی باشد.
۲/فواصل بارش، آنقدر زیاد نباشد که گاه از کمبود رطوبت، صدمه ببیند.
۳/شدت آن، به نحوی باشد که بتواند در خاک نفوذ کند و به صورت رواناب هدر نرود.
بارندگی در ایران، توزیع زمانی و مکانی نامنظمی دارد. پس آبیاری در ایران، امری اجتناب ناپذیر است.
تاسیسات انتقال آب، به سه گروه تقسیم می شود:
۱/کانال های خاکی، ۲/کانال های پوشش دار، ۳/لوله
از معایب کانال های خاکی، تلفات و فرسایش می باشد. از مهم ترین مزایای کانال ها، ابعاد و حجم آن می باشد که باید طوری طراحی شود که زمانی که مزرعه، به حداکثر آب نیاز دارد، بتواند آن مقدار جریان را از خود عبور دهد.
لوله های تحت فشار:
تاسیسات انتقال آب، اگر لوله ای باشد، به آن لوله های تحت فشار، می گویند، که بر اساس این فشار، به دو دسته تقسیم می شوند: لوله های با فشار کم و لوله های با فشار زیاد.
لوله های با فشار کم، شامل لوله های سیمانی یا سفالی می شود و لوله های با فشار زیاد، شامل لوله هایی هستند که از موادی که در برابر فشار، مقاومت داشته باشند، ساخته می شود. مانند مواد پلاستیکی خیلی محکم یا بتن مسلح یا فولاد.
دلیل استفاده از لوله ها:
۱/جلوگیری از هدر رفت مساحت زیرکشت. ۲/در خاک های سبک، بسیار استفاده می شود.(چون تلفات زیاد است و آن خاک، استحکام برای پوشش را ندارد. ۳/در اراضی که پستی و بلندی زیادی داریم، می بایست از لوله ها استفاده شود.
اثرات سوء ناشی از آبیاری بی رویه:
۱/فرسایش
۲/شور و قلیایی شدن خاک
۳/غرقابی شدن یا باتلاقی شدن زمین های کشاورزی(در صورت بالا آمدن آب های سطحی)
۴/تخریب زمین های کشاورزی و اتلاف سرمایه و اتلاف آبی که با سرمایه تامین شده.
۵/تغییر در کیفیت آب های زیرزمینی و زیاد شدن املاح آن ها.
بیماری گیاهی گموز به نام های دیگری نظیر انگومک مرکبات، پوسیدگی فیتوفتورایی طوقه و ریشه نیز شناخته می شود.
علائم بیماری گموز مرکبات:
از علائم مهم بیماری گیاهی گموز مرکبات، ترشح صمغ در اطراف طوقه تا ارتفاع نیم متری از سطح خاک می باشد. پوست قسمت آلوده ممکن است بوی ماهی و یا ترشی بدهد. صمغ خارج شده ابتدا آبکی و بی رنگ است که پس از خشک شدن در هوای آزاد سخت شده و به رنگ خرمایی در می آید.
در مناطق مرطوب و پر باران، صمغ در اثر بارندگی حل و شسته شده، سپس پوسیدگی قهوه ای در طوقه و ریشه بوجود می آید. پوست تنه در این ناحیه به صورت ورقه های خشک و به طور عمودی از درخت جدا می شود. با فاسد شدن پوست در ناحیه طوقه، در جریان شیره پرورده اختلالاتی بروز کرده و ممکن است به طور کلی قطع شده و درخت از پا درآید.
موسیر، گیاهی است علفی و دائمی که ساقه آن، تا ارتفاع ۴۰ سانتی متر نیز می رسد. نام های محلی آن گنکه و موسلی است. این گیاه، بیشتر در ارتفاعات می روید. محصول موسیر، حاصل از قسمت زیر زمینی(غده زیرزمینی) بوده و از خانواده سوسن می باشد.
به کلیه حشرات و کنه ها که با تغذیه از برگ، گل، شاخه، ریشه، میوه و شیره گیاهی باعث ضعیف شدن گیاه و در نهایت باعث مرگ گیاه شود، آفات گیاهی گفته می شود.
شناسایی حشرات در گلخانه:
حشرات دارای بدن سه قسمتی هستند شامل: سر، سینه و شکم که مجزا از هم هستند. دارای یک جفت شاخک و سه جفت پا در ناحیه سینه هستند. معمولاً بالدار و تخمگذارند. دارای قطعات دهانی به صورت جونده، مکنده و لیسنده می باشند.
معرفی حشرات مفید برای کنترل آفات:
هر روز در مورد زیان بار بودن هر یک از روش های کنترل آفات تذکر هایی از طرف کارشناسان داده می شود این در حالی است که استفاده از روش کنترل آفات به صورت طبیعی می تواند به دلیل بیشترین میزان سازگاری با طبیعت از جمله ی روش های مفید و بدون خطر باشد.
مرکبات را میتوان در انواع خاک ها کاشت؛ یا این وجود در بعضی از اراضی سنگلاخی و باتلاقی و همچنین اراضی شور، بایستی از کاشت آن ها خوددادی کرد. بهترین خاک، برای کشت مرکبات، اراضی شنی-رسی و یا رسی-شنی هوموس دار، می باشد. اگر حاصل خیزی زمین کم باشد، با اضافه کردن کود شیمیایی و یا حیوانی و یا کود سبز، میتوان حاصل خیزی را بالا برد.
و اما گونه ها و ارقام مرکبات:
*پرتقال ها بر حسب مشخصات ظاهری و ترکیبات شیمیایی، به چهار دسته، تقسیم می شوند:
۱)ناف دار، ۲)رنگدار یا به زبان عامیانه توسرخ، ۳)گرد، ۴)غیراسیدی
برحسب زمان رسیدن به سه گروه: زودرس، میان رس و دیررس.
برحسب تعداد بذر به ارقام: ۱/بی بذر ۲/متوسط بذر ۳/پربذر تقسیم می شوند.
پرتقال گرد شامل ارقام زیر است:
هاملین، والنسیا، شاموتی، پارسون بران، سالوستیانا، مارس
پرتقال نافدار نیز شامل ارقام زیر است:
فراست ناول، واشنگتن ناول، تامسون ناول و پارنت ناول
پرتقال خونی:
مورو، سانگونلا، تاراکو، گراس سانگوئی
*نارنگی ها نیز بر اساس خصوصیات، به دو دسته ماندرین و تانجرین تقسیم میشوند. این خصوصیات عبارت اند از: پوست، کیفیت گوشت، آب میوه و رشد عمومی درخت.
گروه ماندرین: ساتسوما، کلمانتین، دورگ های نارنگی تانجلو، نارنگی تاندور و نارنگی کمپلکس و سایر دورگ ها مانند کینو، کارا، فورمنت، فیرچایت و ویلینک
گروه تانجرین: پونکن، کلئوپاترااتابکی و محلی ایرانی
*گریپ فروت گوشت قرمز: بلاش، شامپرک
گریپ فروت گوشت سفید: دانکن، مارش
*لیموترش: از متداول ترین ارقام محلی آن: اورکا و لیسون
*لیموشیرین: از گروه لایم های غیراسیدی است.
دیگر ارقام مرکبات نیز شامل: *نارنج، *نارنج سه برگ، *پوملو، *کامکوات را میتوان نام برد.
کامکوات ها میوه های ریزی به اندازه و شکل بیضی، مانند خرما دارند که بوته های کوچک و بیشتر تزیینی دارند.
وجین و سلهشکنی به آن دسته از عملیات خاکورزی گفته میشود که پس از بذرکاری انجام میشود. وجین و سلهشکنی از مراحل داشت میباشند. هر دوی این عملیات، همزمان به وسیلهٔ دستگاه وجینکن یا کولتیواتور انجام میشود.
وجین، از بین بردن علفهاى هرز به روش مکانیکى است. علفهاى هرز، رقیب گیاه در جذب غذا و استفاده از آب و نور و هوا هستند. به این دلیل کشاورزان بهروشهاى گوناگون سعى مىکنند علفهاى هرز را از بین ببرند.
علم و فن آبیاری، هنر رساندن آب به پای گیاه است.
اهداف آبیاری:
ایجاد محیط مناسب تری برای رشد گیاهان، شامل خنک کردن خاک، اتمسفر و غیره
شست و شوی نمک ها از خاک
دادن برخی کودها و سموم دفع آفات که قابلیت انحلال در آب را دارند.
سست کردن و شکستن خاک سطحی (سله شکنی)
حفاظت از گیاهان در برابر سرمازدگی
نقش کاربردی آب در گیاهان:
حلال کلیه مواد مورد نیاز گیاه. بدون آب، هیچ ماده ای جذب گیاه نشده و انتقال نمی یابد. حتی گازهای اتمسفر!
هیچ ماده ای به اندازه آب وارد سلول گیاهی نمیشود که مواد مورد نیاز را به آن بدساند.
واکنش های آنزیمی گیاه، بدون حضور آب امکان ندارد.
بدون آب، فتوسنتز و غذاسازی گیاه متوقف شده و در نتیجه تولیدات گیاهی هم صورت نخواهد گرفت. آب حتی در تنفس گیاه هم نقش دارد.
بدون آب، سلول ها چروکیده، ساقه ها خمیده و تعرق گیاه نیز متوقف می شود که در نتیجه آن، رشد گیاه متوقف میشود.
آب باعث رقیق شدن شیره سلولی و محافظت گیاه، در شب های سرد میشود.
انتقال فلزات مفید در گیاه و در واقع کلات ها یا سکوسترون ها، فقط در حضور آب انجام می شود.
گویا شته ها در تمام باغچه ها دیده می شود. حشرات کوچک و نرمی که تقریبا تحت هر شرایطی زنده می مانند. شته ها به سرعت تکثیر شده و به همین دلیل پیش از تکثیر باید جمعیت آن ها را کنترل کنیم. در یک فصل چندین نسل از آن ها تولید می شود. خوشبختانه آن ها آرام حرکت کرده و کنترل شان آسان است.
شناسایی شته ها:
شته ها کوچک (شته بالغ نیم سانتی متر است) بوده و اغلب با چشم غیرمسلح قابل دید هستند. گونه های مختلف آن در رنگ های سفید، سیاه، قهوه ای، خاکستری، زرد، سبز روشن یا حتی صورتی، موجود هستند.