مهمترین ویژگی سموم سیستمیک این است که پس از پاشیده شدن روی سطح گیاه یا کاربرد در خاک و ازطریق ریشه، به سرعت به داخل بافت گیاه نفوذ کرده و در کلیه اندام های آن پخش می شوند و بدین طریق تمامی آفاتی را که از داخل و از خارج گیاه تغذیه می کنند، از بین می برند.
ترکیبات سیستمیک دارای چندین امتیاز هستند:
1️⃣اثرات حشره کشی این ترکیبات در اثر شسته شدن از بین نمی رود.
2️⃣تحرک این سموم در شیره گیاهی باعث می شود سطوحی از گیاه که در معرض سمپاشی قرار نگرفته اند نیزدارای ماده سمی مؤثر باشند.
3️⃣پایداری این سموم در داخل بافت ها و مقاومت نسبی طولانی تر گیاه در برابر آفات و بیماری ها.
✔️مثال : متاسیستوکس، کنفیدور.
آب های سخت: وجود املاح فلزاتی مانند کلسیم، منیزیم و سدیم باعث سختی آب می شوند. این ها به عنوانیون مثبت با یون های منفی ترکیب می شوند.
پی اچ بـالا موجـب جـدا شـدن بیشـتر یـون هـای آفـتکش هـا می شوند و املاح سنگین با یون های جدا شده ترکیب می شوند و آنها را کم اثر یـا بـی اثـر مـی سـازند وگاهی موجب رسوب آنها می شوند.
حجم محلولی که برای سم پاشی استفاده می شود، برحسب نوع گیاه و روش سم پاشـی متفاوت است، اما تحت هر شرایطی تغییر در حجم محلول مصرفی در بازده عمل موثر خواهد بود. بالا بـودن میـزان محلول پاشیده شده، امکان تماس آفت را با سم افزایش داده و به همین صورت ممکن است احتمال گیاهسوزی نیـز افزایش یابد.
علف کش ها از نظر زمان کاربرد در سه گروه قرار میگیرند:
1️⃣پیش از کاشت:
در این روش، علف کش بعد از تهیه زمین و قبل از کاشت گیاه زراعی یا قبل از نشا کاری، روی سطح خاک مرطوب پاشیده می شود و به عمق 5-10 سانتی متر با خاک مخلوط می شود. علف کش بـه همـراه رطوبـت خاک، توسـط ریشه گیاهچه های علف های هرز یکساله و چند ساله و پوسته دانه های در حال جوانه زنی جذب شـده و آن هـا را از بین می برند، مانند ترفلان.
2️⃣پس از کاشت و قبل از جوانه زنی محصول اصلی یا پیش رویشی:
این علف کش ها بعد از کاشت و قبل از سبز شدن گیاهان زراعی مورد استفاده قرار می گیرند و در زراعت هایی که عمق کاشت بذر زیاد است و یا دیر جوانه می زنند، استفاده می شوند.
3️⃣پس از سبز شدن محصول اصلی یا پس رویشی:
این علف کش ها بعد از سبز شدن گیاه زراعی و بر اساس نوع علف هرز مـورد اسـتفاده قـرار مـی گیرنـد و به صورت انتخابی عمل می کنند. مانند توفوردی در کنترل پهن برگ های زراعت گندم.
در هنگام استفاده از روغن ها باید احتیاطاتی را رعایت کرد که مهمترین آن عبارتند از :
1️⃣در بهار و تابستان باید قبل از سمپاشی با روغن درختان را آبیاری نمود.
2️⃣سه هفته قبل و بعد از سمپاشی با روغن از کاربرد گوگرد روی گیاه باید خودداری نمود.
3️⃣اگر روغن با سم همراه باشد باید احتیاطات مربوط به سم رعایت شود.
مستقیماً بر دوام سم روی سطوح سم پاشی موثر است. اشعه ماورای بـنفش مسـتقیم باعـث شکسـته شدن مولکول ماده سمی و در نتیجه کاهش اثر بخشی سموم می شود.
پس بهتر است سم پاشی در زمان هایی که نور خورشید ملایم تر است، انجام شود.
✔️استفاده از بذور و نشاءهای سالم و گواهی شده
✔️پایش مداوم مزرعه یا گلخانه و حذف نشاءها و بوته های آلوده
✔️جمع آوری و سوزاندن بقایای بوته های گوجه فرنگی، فلفل و سایرمیزبان های باکتری بیماریزا، همچنین علف های هرز به ویژه علف هایهرز خانواده سولاناسه در داخل یا اطراف گلخانه و مزرعه بلافاصله پس از برداشت
✔️بخاردهی یا ضدعفونی قیم های چوبی، در صورت استفاده از آنها
✔️ضدعفونی تجهیزات و ابزارآلات کشاورزی، سکو ها، سینی های کاشت نشاء، بسترهای کشت در گلخانه های تولید نشاء و گلخانه های کشت هیدروپونیک
✔️رعایت اصول بهداشتی توسط کارگران (دست، لباس، کفش)
✔️عدم ورود کارگران به گلخانه و مزرعه، هنگام خیس بودن سطح گیاه
✔️اجتناب از کاشت نشاء سالم در خاک های آلوده
✔️جلوگیری از آسیب دیدن نشاءها در حین عملیات کاشت
✔️اصلاح و تقویت خاک با هدف کاهش حساسیت گیاه به بیماری (کاهشمصرف ازت و مصرف بهینه پتاس)
✔️انجام آبیاری قطره ای و اجتناب از آبیاری بارانی جهت جلوگیری از انتشاربیماری
✔️رعایت تناوب زراعی3 تا 4 سال با گیاهان غیرمیزبان
✔️تیمار بذرهای مشکوک به آلودگی با آب گرم 56-52 درجه سلسیوس بهمدت 30-25 دقیقه با هدف کاهش آلودگی
✔️محلول پاشی مزارع با ترکیبات مسی مانند اکسی کلرور مس، هیدروکسیدمس و بردو جهت کاهش آلودگی و جلوگیری از ایجاد آلودگی های ثانویه
✔️بذرزاد بودن بیماری (وجود بذر آلوده بسیار کم موجب همه گیری می شود.)
✔️عدم وجود ارقام متحمل یا مقاوم به بیماری
✔️بروز نامنظم و فراوانی غیرقابل پیش بینی بیماری(به دلیل آلودگی پنهان)
افزایش دمای محیط موجب تبخیر ذرات سمی قبل از رسیدن بـه هـدف و کـاهش جـذب درگیاه در مورد برخی از سموم می شود.
✔️از طریق جریان آب آبیاری و
پاشیده شدن آب ناشی از بارندگی و محلول پاشی،
✔️انتشار مکانیکی طی اقدامات زراعیمانند جابجایی نشاء ها،
✔️عملیات برداشت محصول،
✔️ابزار آلوده،
✔️حرکت ماشین آلات وسایش بوته ها به یکدیگر
✔️و توسط باد رخ می دهد.
❌در کشت هیدروپونیک، گسترش ثانویه می تواند از طریق ریشه های گیاهان آلوده بهگیاهان سالم رخ دهد.
محل ورود باکتری به گیاه:
1️⃣روزنه ها،
2️⃣عدسک ها،
3️⃣منافذ طبیعی،
4️⃣ریشه ها و
5️⃣بافت هایآسیب دیده، محل اصلی ورود باکتری به گیاه هستند. باکتری پس از ورود به گیاه، آوندچوبی را مورد حمله قرار داده و متعاقب آن در گیاه سیستمیک میشود. (در سراسر گیاه پخش میشود.)
✔️آلودگی میوه ها سبب آلودگی بذور به صورت سطحی یا داخلی می شود.
روغن ها را در دفع آفات در موارد زیر به کار می برند:
1️⃣برای سمپاشی تابستانی بر ضد شپشک آردآلود، سپردارها و شته ها.
2️⃣برای سمپاشی زمستانی بر ضد شپشک های گیاهی، کنـه هـای گیاهان، تخـم عـده ای از حشـرات و بعضی ازلاروهای زمستانی.
3️⃣بر ضد انگل های خارجی مانند کک، شپش و کنه.
4️⃣به عنوان حامل و حلال حشره کش ها.
5️⃣جهت مخلوط کردن با امولسیون بعضی از حشـره کش ها ماننـد ترکیبـات فسـفره بـه منظـور بـالا بـردن اثـر حشره کشی آن ها.
روغن ها جز گروه حشره کش های آلی طبیعی می باشند. یکی از مزایای روغن ها نسبت به حشره کش ها کم خطر بودن آنها برای انسان است. به طوری که باقیمانده سم روی محصولات برای انسان خطرنـاک نمـی باشـد.
روغن ها سمیتی برای پرندگان و حشرات مفید ندارند ولی ماهی ها و زنبورهای عسـل تـا حـدی بـه روغـن حسـاس هستند.
روغن ها از طریق بستن منافذ تنفسی باعث مرگ حشرات می شـوند. همچنـین بـا انحـلال قشـرمومی جلد حشره باعث می شوند که حشره بوسیله نیروی کشش سطحی آب گرفتار آید.
✔️اینگونه خـواص روغن ها در روش مبارزه با لارو پشه با پهن کردن یک لایه نازک روغن روی سطح آب مورد استفاده قرار می گیرد.
بر اساس سن گیاه، رقم میزبان، میزان بیماری زایی بیمارگر، شرایط محیطی(دما و رطوبت) و اینکه آلودگی در مراحل اولیه رشد گیاهاست یا در گیاهان مسن، علائم پدیدار می شود.
✔️علائم این بیماری در برگ، ساقه، دمبرگ و میوه قابل مشاهده است.
1️⃣نکروز حاشیه برگ
2️⃣پژمردگی یک طرفه بوته آلوده
3️⃣شانکر ساقه
4️⃣قهوه ای شدن بافت آوند چوبی محل شانکر (درون ساقه)
5️⃣لکه های کوچک قهوه ای با هاله سفید
6️⃣زرد شدن بافت آوند داخل میوه
7️⃣و در اخر مرگ بوته
1️⃣پژمردگی باکتریایی
2️⃣لکه برگی باکتریایی
3️⃣سوختگی برگ باکتریایی
4️⃣پوسیدگی ساقه
5️⃣پوسیدگی نرم
6️⃣ریشه ریشی
7️⃣شانکر باکتریایی
گوجه فرنگی دارای مقدار زیادی ویتامین (C ،E و گروه B)، مواد معدنی، آهن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و منگنز، کاروتنوئیدها، لیکوپن و قندها می باشد.
به دلیل ارزش غذایی زیادی که دارد، جایگاه خاصی در جیره غذایی به خود اختصاص داده است و یکی از پرمصرف ترین سبزیجات میوه ای در دنیا می باشد. این محصول درگلخانه و مزرعه کشت می گردد.
درگیاهانی مانند کلم، برگ ها آغشته به مواد مومی هستند و باعث می شود که سم پاشیده شده از روی برگ های گیاه لیز خورده و به زمین بریزد که با افزودن مواد خیس کننده و چسـباننده بـه ایـن سـموم، می توان تاثیر آن ها را افزایش داد.
در گیاهانی که دارای برگ های پر پشت و متراکم هستند، نفـوذ سـم بـه قسـمت های میانی گیاه دچار اشکال می شود که البته می توان با افزودن فشار سم پاش میـزان سـم نفـوذ کرده بـه قسـمت های مرکزی را افزایش داد.
این آفت پراکنش وسیعی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دارد.
درختان خرنوب، گریپ فروت و بادام در فلسطین از این آفت خسارت دیده اند.
در ایران این آفت بر روی خرما، انجیر، بادام، قصبک، برخی از مرکبات و گردو نیز گزارش شده است.
استفاده از ارقام مقاوم به تنش سرمایی درگیاهان زراعی و باغات که سازگار به شرایط هر اقلیم باشد، به همراه رعایت تاریخ مناسب کاشت، برای جلوگیری از تنش احتمالی، دارای اهمیت ویژه ای است.