نقش و علائم کمبود گوگرد در گیاهان

خاک به عنوان بستر اصلی کشت گیاه و نیز محیطی منحصر به فرد برای انواع حیات محسوب می شود. کمبود مواد آلی از یک سو و آهکی و قلیائی بودن اراضی کشاورزی از سوی دیگر موجب پدیدار شدن انواع ناهنجاری ها، افت پتانسیل در تولید محصولات کشاورزی، کاهش سطح حاصل خیزی خاک های زراعی و بحران های زیست محیطی می شود. با توجه به اثرات مفیـد کاربـرد گوگرد در طبیعت، استفاده از این محصـول به عنوان کود و سموم برای از بین بردن ناهنجاری های خاک،‌ نقش به سزایی دارد.

نقش گوگرد:

گوگرد؛ به مقدار فراوانی در گیاه به ویژه در برگ ها یافت میشود. گوگرد جزء تشکیل دهنده پروتئین در گیاه است و مهمترین عمل گوگرد در گیاه، شرکت در تولید اسیدهای آمینه و به دنبال آن سنتز پروتئین است.

این عنصر جزء مهمی در تشکیل ویتامین های ضروری برای متابولیسم گیاه است. برخی کودهای شیمیایی دارای مقادیر مناسبی گوگرد هستند. سوپر فسفات معمولی 12% گوگرد، سولفات آمونیوم 24% گوگرد، سولفات پتاسیم دارای 17% گوگرد می باشد.

گوگرد در کنترل اسیدیته خاک و پائین آوردن phخاک و اصلاح خاک قلیایی و آهکی موثر است و چون با آب حل نمی شود و فرآیند اکسیداسیون گوگرد در خاک طولانی تر می باشد، لذا توصیه شده که از باکتری تیو باسیلوس برای تسریع در فرآیند اکسیداسیون استفاده شود .

گوگردبه علت دارا بودن خاصیت قارچ کشی ، خاک را ضد عفونی می کند.

بعد از ازت، فسفر، پتاس، چهارمین عنصر پر مصرف برای گیاهان به شمار می رود و با توجه به اثرات مفید گوگرد در از بین بردن سفیدک مو (انگور) به توصیه ی کارشناسان استفاده از آن برای حفظ نباتات و از بین بردن کرم سفید ریشه و حشرات موذی ضروری می باشد. مصرف گوگرد باعث پائین آمدن (PH) خاک شده و این امر دسترسی گیاه را به عناصر ذخیره شده در خاک آسان می کند .

گوگرد بصورت آنیون سولفات SO4-2 در محلول خاک وجود دارد.

علائم کمبود گوگرد در گیاهان :

در گیاهان کمبود گوگرد به صورت رنگ پریدگی و زردی در برگهای جوان و قسمتهای انتهایی گیاه ظاهر می گردد. کمبود گوگرد آثار مهمی در کاهش رشد گیاه داشته ، ساقه ها نازک و برگها پیچیده می گردد. در گیاهان کمبود گوگرد موجب تجمع ازت غیرپروتئینی می شود و مصرف این گیاهان برای حیوانات نشخوار کننده مضر و زیان آور است. همچنین کمبود گوگرد موجب تجمع نیترات در گیاهان شده که برای حیوانات مصرف کننده سمی می باشد .

✅گوگرد، عنصری حیاتی برای تغذیه گیاهان است و نقش آن برتر از فسفر می‌باشد. نقش گوگرد در گیاهان، به طور عمده ساخت پروتئین، روغن و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی است. مقدار گوگرد مورد نیاز برای برداشت هر تن دانه‌های روغنی 12 کیلوگرم، برای بقولات 8 کیلوگرم و برای غلات 4 کیلوگرم است. در ذکر اهمیت گوگرد از دید تغذیه گیاه، همین کافی است که در اکثر محصولات کشاورزی نسبت ازت به گوگرد (N/S) لازم است در محدوده 15-10، و در دانه‌های روغنی این نسبت برای دستیابی به افزایش عملکرد و بهبود کیفیت، باید کمتر از 10 باشد.

توصیه:

 استفاده از هر نوع کود در راستای اصلاح و تقویت خاک زمین زارعی و باغات بر اساس نتیجه آزمون خاک ، صرفاٌ با نظر کارشناسان مجرب و مهندسین باتجربه کشاورزی منطقه خود انجام داده و به آنان اعتماد نمائید.

بیماری آلترناریا یا لکه موجی قهوه ای مرکبات

قارچ عامل بیماری گیاهی لکه قهوه ای آلترناریای مرکبات یا پوسیدگی آلترناریایی مرکبات، بیشتر به سرشاخه های ترد و جوان حمله کرده و برگ های مسن دربرابر این بیماری مقاوم هستند.

بیماری به صورت لکه های قهوه ای بافت مرده (نکروتیک) روی برگ، میوه و سرشاخه های جوان برخی از ارقام مرکبات دیده می شود. این لکه ها معمولاً در اواسط بهار روی برگ ها ظاهر شده، به سمت رگبرگ پیشروی می کنند. این لکه ها، حاشیه ای زرد رنگ دارند که در اثر سم عامل بیماری زا بوجود آمده و به سرعت بافت گیاه را از بین می برد.

بیماری غالباً سبب ریزش زود هنگام میوه های جوان شده و یا در سطح پوست آنها برجستگی های کوچکی به رنگ قهوه ای یا قهوه ای تیره ایجاد می کند. سطح لکه های روی پوست میوه به سهولت جدا شده و می ریزد و در نتیجه حالت آبله ای به پوست میوه داده و چنین میوه هایی ارزش بازار پسندی خود را از دست می دهند.

وقوع آلودگی این بیماری در دو مرحله ظهور و خسارت میزند از ۲۰ اردیبهشت تا ۱۵ خرداد و زمان برداشت یا قبل برداشت (حدوداً ۱۵ مهرماه). این بیماری با بارش قطرات باران مخصوصاً روی ناف برخی ارقام نارنگی و تامسون تشدید می‌شود.

 

روش کنترل و مبارزه با بیماری:

۱- برای کنترل این بیماری بایستی در زمان برنامه ریزی برای احداث باغ نسبت به هرس ارقام مقاوم اقدام نمود.

۲- هرس به موقع و حذف بقایای آلوده گیاهی

۳- دوری از آبیاری زیاد و کوددهی کودهای ازته

۴- درختان آلوده را با سموم مناسب محلول پاشی کنند.

سم رورال تی اس ۱/۵ در هزار را در دو مرحله سم پاشی شود.

 

تفاوت کود آلی و بیولوژیک

✅✅ تفاوت ڪود آلی با ڪود بیولوژیڪ در چیست؟ 

در مواد آلی، یا در ڪودهای آلی، ترڪیباتی وجود دارند ڪه سرمنشا آنها از موجودات زنده گرفته شده است؛

اما در مواد بیولوژیڪ یا زیستی حتما خود موجود زنده یافت میشود.

مواد آلی یا ارگانیڪ مانند:

 ڪاه و ڪلش، عصاره های جلبڪ دریایی، و انواع اسید آمینه؛ ڪه همگی روزی روزگاری جزو بدن موجودات زنده ای مانند گندم، جلبڪ دریایی و غیره بودند.

مواد بیولوژیڪ یا زیستی مانند:

نیتروزیست،فسفوزیست،ازتوباکتر....ڪه خود موجود زنده یعنی باڪتری یا قارچ در این ڪودها وجود دارد.

برخی مواد دارای هر دو نوع ترڪیبات آلی و زیستی هستند، مانند:

ورمی_ڪمپوست ڪه هم مواد مترشحه از خود ڪرم خاڪی را دارد و هم تعداد زیادی از میڪروبهای مفید را دارا می باشد.

 

بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار

خیار یکی از حساس‌ترین گیاهان جالیزی نسبت به بیماری گیاهی پژمردگی فوزاریومی است. عامل قارچ فوزاریومی که به خیار آسیب می‌رساند، تأثیری روی دیگر سبزی و صیفی‌جات ندارد.

علائم بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار:

این قارچ در تمام سنین رشد به بوته های خیار حمله می‌کند. نشانه‌های بیماری گیاهی پژمردگی فوزاریومی خیار به صورت پوسیدگی اطراف طوقه، زخم‌های قهوه‌ای در یک طرف ساقه، پژمردگی و رنگ‌پریدگی برگ‌ها و تغییر رنگ بافت‌های داخلی ریشه و ساقه دیده می‌شود. از نشانه‌های دیگر این بیماری می‌توان به زردشدن عمومی بوته، عقب ماندگی از رشد، پژمردگی و در نهایت نابودی گیاه اشاره کرد. در شرایط مرطوب روی سطح قسمت‌های آلوده، بافت قارچی صورتی یا خاکستری رنگ مشاهده می‌شود.

عامل بیماری، نحوه انتشار:

عامل این بیماری، قارچ Fusarium Oxysporum است. آب و هوای مرطوب و محدوده دمایی ٢۵ الی ٢٨ درجه سانتی‌گراد تأثیر زیادی در رشد عامل بیماری دارد. زمستان گذرانی عامل بیماری به مدت چند سال روی بقایای گیاهی داخل خاک صورت می‌گیرد. جابجایی عامل بیماری از طریق انتقال خاک‌های آلوده، ادوات کشاورزی و آب آبیاری انجام می‌شود.

 

راه‌های پیشگیری و کنترل:

- تناوب زراعی چهارساله با گیاهان غیرمیزبان 

- استفاده از ارقام مقاوم به بیماری

- جمع آوری بقایای گیاهی بعد از برداشت

- استفاده از آبیاری قطره‌ای

 

آشنایی با ارقام خرما

نخل شامل حدود ۱۵۰۰ رقم در سرتاسر جهان است که حدود ۴۰۰ رقم آن از ایران گزارش شده است. کاشت نخل به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، دارای ارزش اقتصادی و اجتماعی شناخته شده است.‌

علت زرد شدن و ریزش برگهای خرمالو

کمبود عناصر غذایی در درختان خرمالو سبب کمرنگ شدن برگ ها و کوتاه شدن شاخه های تازه تولید شده می شود. رشد شاخساره کمتر از ۳۰ سانتیمتر در سال، نشان دهنده نیاز کودی درختان است.

بیماری شانکر ریزوکتونیایی سیب زمینی

بیماری شانکر ریزوکتونیایی سیب زمینی، یک بیماری خاکزاد و بذر زاد است. به این معنی که این بیماری یا در خاک وجود دارد و یا از ابتدا در بذر وجود داشته است.

آفات درخت انجیر و روش های مبارزه

آفت مورچه:

خسارت مورچه در باغات انجیر به دو طریق می باشد:

آشنایی با شبه غله ی کینوا

مهمتریــن مشــکلی که امنیت غذایی کشــور و جهان را تهدیــد میکند، کمبود منابع آب مناســب اســت.

انواع بافت خاک

خاک های کشاورزی را به طور کلی به سه دسته شنی، سیلتی(لومی) و رسی تقسیم بندی می کنند.

تاثیر عناصر گیاهی بر یکدیگر

فلش های قرمزی که در تصویر بالا مشاهده می کنید، روبط آنتاگونیسمی یا بازدارندگی و فلش های سبز رنگ، روابط سینرژیسمی یا تحریک کنندگی بین عناصر غذایی مورد مصرف گیاهان را نشان می دهد

بیماری شانکر باکتریایی مرکبات

در ایران بیماری گیاهی شانکر باکتریایی بیشتر روی درختان لیموترش، گریپ فروت و لیمو شیرین ایجاد آلودگی می کند.

دستورالعمل سرشاخه کاری انگور

استان فارس مقام اول تولید انگور در سطح کشور را داراست. معمولا انگورهای کشت شده در ایران به جنس ویتیس و گونه وینیفرا تعلق دارند.

بیماری سفیدک پودری سیب

مقدمه‌:

بیمارگر یک انگل اجباری است که فقط روی بافت های زنده رشد می‌کند و به خاطر پوشش پودری سفید متمایل به خاکستری که روی بافت برگ های جوان ایجاد می کند، بیماری سفیدک پودری نامیده شده است. بیماری سفیدک پودری روی برخی ارقام سیب در صورت عدم کنترل، محدود کننده تولید است. میزان خسارت آن بسته به شرایط آب و هوایی، حساسیت رقم و مدیریت باغ متفاوت است. بیمارگر با کاهش تعداد جوانه های گل، حساس نمودن جوانه های گل به سرما و کاهش رشد درخت باعث خسارت کمی و از طریق تشکیل زنگار روی میوه باعث خسارت کیفی نیز می گردد. خسارت بیماری در نهالستان به خاطر مرگ شاخه های انتهایی و شکل نامناسب درخت، زیاد است. 

عامل، علائم و نشانه‌های بیماری:

عامل این بیماری یک قارچ آسکومیست‌ است که پوشش سفید رنگ روی برگها ایجاد می‌کند و منجر به پیچیدگی برگها، ریزش میوه و برگ و زنگار میوه می شود. بیمارگر علاوه بر برگها، شاخه های جوان، میوه و شکوفه ها را نیز آلوده می کند. آلودگی شدید ممکن است منجر به ریزش برگها و کوتاه ماندن شاخه های جوان شود و متعاقب آن تعداد جوانه های میوه روی شاخه های ۲ ساله کاهش پیدا می کند، آلودگی شکوفه ها منجر به عدم تولید میوه و یا با تشکیل زنگار باعث کاهش کیفیت میوه های تولیدی می گردد. 

روش های انتشار و وقوع بیماری:

آلودگی معمولاً در رطوبت نسبی بالای ۷۰ درصد که غالباً در سطح زیرین برگها قابل دسترس است، اتفاق می افتد و در روزهایی که رطوبت کم است آلودگی معمولاً در شب و یا ساعات اولیه صبح وقتی که رطوبت نسبی بالاست به وقوع می پیوندد. دمای مورد نیاز برای ایجاد آلودگی بین ۱۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد و دمای بهینه ۱۹ تا ۲۲ درجه سانتیگراد می باشد. در صورتیکه زمستان از نظر دمایی ملایم باشد، بروز و توسعه‌ بیمارگر در فصل بهار بیشتر خواهد بود. افزایش بیماری در پایان فصل بهار ممکن است درصد جوانه های آلوده را افزایش دهد که منجر به افزایش مایه اولیه بیمارگر در بهار سال بعد خواهد شد و یا مانع تشکیل جوانه های گل خواهد شد که مقدار میوه را کاهش یا نابود می کند. بنابراین مدیریت بیماری بایستی روی کاهش آلودگی اولیه توسط بیمارگر و حفاظت درختان از آلودگی های ثانوی متمرکز گردد.

مدیریت بیماری:

۱- ارقام مقاوم: منطقی ترین راه مبارزه با بیماری سفیدک پودری سیب درختی، استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل است که باعث کاهش تعداد سم پاشی ها و هزینه تولید، آلودگی محیط زیست و مانع تجمع مواد شیمیایی در میوه ها می شود. استفاده از ارقام سیب کمتر حساس احتمالاً موثرترین ابزار برای پیشگیری از آلودگی است.

۲- هرس: حذف پاجوش ها و منابع آلودگی اولیه از سال قبل در پایان زمستان و اوایل بهار در باغ های کوچک که درصد و شدت آلودگی درختان پایین است تا حدودی در مدیریت بیماری موثر است.

۳- کنترل شیمیایی: در ایران درصد و شدت آلودگی سفیدک پودری روی درختان سیب بسته به شرایط اقلیمی، روی ارقام مختلف، متفاوت است و غالباً نیاز به سمپاشی های متوالی جهت کنترل بیماری می باشد. در این راستا بایستی از قارچ کش هایی استفاده نمود که میزان مصرف آن ها پایین تر، کم خطر و سازگار با محیط زیست باشند.

 

عارضه زوال مرکبات

ایران با دارا بودن بیش از ۳۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت و تولید بیش از ۵ میلیون تن مرکبات، در بین ۱۰ کشور بزرگ تولید کننده مرکبات دنیا قرار دارد.

بیماری بلایت گردو

بیماری بلایت گردو که از آن تحت عنوان پوسیدگی مغز گردو نیز نام برده می شود، یکی از جدی تـرین بیمـاریهای برگ و میوه گردو است که عموماً در مناطقی با بهارهایی پرباران، شدیداً خسارتزا می باشد. بعـضی ازمحققین عقیده دارند که خسارت بلایت از مجموع خسارات دیگر بیماری هـای گـردو بیـشتر اسـت. اکثـر خـسارت اقتصادی بیماری بلایت به دلیل حمله باکتری به میوه است که اگر کنترل نشود در بهارهای گرم و مرطوب می توانـد تا بیش از 50 درصد خسارت وارد نماید.

کلیه بافت های سبز و تازه روئیده به بیماری حساس می باشند. خصوصیت کلی بیماری، ایجـاد لکـه هـای سـیاه نکروزه برروی میوه، برگ و شاخه های سبز بوده و گل های نر و ماده را نیز آلوده می نماید.

باکتری به کلیه بافت های برگ اعم از رگبرگ های اصلی و فرعی، پارانـشیم و دمبـرگ حملـه مـی کنـد. علائـم بیماری در پارانشیم به صورت لکه های قهوه ای تا سیاه چند میلی متری که با هاله زرد - سبز احاطه شده و سپس نکروزه، قهوه ای و خشک می شوند، بروز می نماید. در مواردی بیماری به حاشیه برگ هـای جـوان حملـه کرده و موجب بد شکلی برگ های در حال رشد می گردد. هم چنین خطوط سیاه رنگی در رگبرگ هـا ایجاد می شوند. در صورت صدمه شدید بافتی، برگ می افتد اما اغلب روی درخت باقی مانده و منبع آلـودگی هـای جدید می گردد.

در شاتون ها نیز باکتری از بساکی به بساک دیگر منتقل شده و موجب سیاهی ، چروکیدگی و ریزش آن ها می گردد. سپس با آلوده ساختن محور گل آذین، کل شاتون از بین می رود. دانه های گرده تولیـد شـده درشاتون آلوده، عامل انتشار بیماری به گل ماده و میوه می باشند.

شاخه جوان، سبز، آبدار و ترد به بیماری بسیار حساس است اما بافت های چـوبی سـال هـای قبـل مقـاوم مـی باشند. در شاخه های حساس، زخم های نکروزه سیاه با طول تا چند سانتی متر می تواند در هر جـایی ایجـاد شـود.این لکه ها ممکن است سطحی باشند یا با نفوذ به مغز ساقه ایجاد شانکر نمایند. شانکرها موجب مرگ شاخه بالا دست خود می شوند. در موارد معدودی، آلودگی از انتهای شاخه شروع می شود و بـا حملـه محدود سیستمیک، بتدریج به سمت پایین گسترش یافته و چند سانتی متر از انتهای شاخه را از بین می بـرد.

 میوه از مرحله گل تا مرحله بلوغ کامل به بیماری حساس است اما شدت این حساسیت با پیشرفت فصل کـاهش می یابد . شدت و میزان خسارت روی میوه بستگی به زمان حمله دارد. حمله در ابتدای فصل منجر به چروکیـدگی و ریزش گل ماده و آلودگی گلگاه میگردد. آلودگی گلگاه باعث ریزش شدید میوه های کوچک مـی گـردد بطـوریکه در سال هایی که آلودگی شدید است، زمین پوشیده از میوه های نارس می شود. در صورت عدم ریزش، در پوست سبز میوه هـای نـارس آلـوده، لکه های تیره آب سوخته تشکیل می شود . لکه هایی که در اثر آلودگی گلگاه ایجاد مـی شـوند معمـولاً انتهایی می باشند. سطح کلاله از ماده ای چسبناک پوشیده شده که موجب نگهداری دانه گرده و باکتری می شود.

کرم سیب و آفتاب سوختگی نیز همانند بلایت، موجب سیاه شدگی پوست سبز میوه می شوند اما وجود فضولات حاصل از تغذیه لارو کرم سیب و محدود بودن ناحیه سیاه آفتاب سوخته به سمت تابش خورشید موجـب تـشخیص این دو عارضه از بلایت می گردد. باران راه اصلی انتشار بیماری است و لذا بیماری در بهارهای پرباران شدید تر است. سایر اشکال رطوبت مانند مه، شبنم و آبیاری بارانی نیز به انتشار بیماری کمک می کنند. علاوه بر رطوبت و گرده آلوده، حشرات نیز در گسترش بیمـاری نقـش دارند. لارو سن یک کرم پروانه سیب می تواند باکتری را به ناحیه گلگاه میـوه تلقـیح کنـد یـا سوراخ هایی که هنگام تخم گذاری توسط مگس میوه ایجاد می شود می تواند راه ورود باکتری باشـد. بعضی بند پایان قادرند باکتری را بر روی پاها و قطعات رانی خود حمل و به بافـت هـای سـالم حـساس برسـانند و بعضی دیگر از طریق نیش آلوده موجب آلودگی گیاه می شوند.

 کنترل بیماری بلایت گردو عمدتاً مبتنی بر کاربرد سموم شیمیایی بوده و عملیات مناسب زراعی، رعایت مـوازین بهداشتی و کاشت ارقام مقاوم است. کنترل شیمیایی بیماری بلایت توسط محلول پاشی سموم مسی صورت می گیرد. تعداد محلول پاشـی بـسته بـه فراوانی، مدت و شدت باران بهاره، زمان برگ دهی و تاریخچه بیماری در باغ متفـاوت اسـت امـا مهـم تـرین عامـل، میزان بارندگی بهاره است و لذا تصمیم گیری در این ارتباط سالیانه صورت می گیرد. به طور کلـی در منـاطق کـم باران 1 الی 3، پرباران 3 الی 6 و مناطق مستعد بیماری تا 10 محلول پاشی در یک فصل رویشی لازم است. برنامه استاندارد شامل 7 محلول پاشی از مرحله تورم جوانه انتهـایی تـا برداشـت میـوهاست. بر اساس این برنامه، نوبت های اول الی سوم سم پاشی که از بالاترین اهمیت برخوردارند، به ترتیب در مراحل تورم جوانه، تمام شکوفه و ظهور میوه صورت گرفته و سپس بر اساس میزان بارندگی، نوبت های چهارم تا هفـتم بـافواصل 7 الی 14 روز انجام می شوند. نتیجه آخرین بررسی ها نشان میدهد با توجه به این که منبـع اصـلی آلـودگی اولیـه، بـرگ هـای روئیده از جوانه های آلوده می باشد، مناسب ترین زمان نوبت اول سم پاشی، مرحله رویـشی اسـت، یعنـی زمانی که 30 الی 40 درصد جوانه های برگ شکفته انـد (معمـولا 7 روز پـس از تـورم جوانـه انتهـایی) مـی باشـد.

 

پروانه مینوز گوجه فرنگی

شب پره مینوز گوجه فرنگی، علاوه بر گوجه، به سیب زمینی، تاتوره و دیگر علف های هرز خانواده سولاناسه حمله می کند. قدرت تکثیر بالای آن، این پروانه را به مقاوم ترین حشرات نسبت به آفت کش ها تبدیل کروه است.

زمستان را به صورت تخم، شفیره و یا پروانه های بالغ در مزرعه سپری می کند. و در گلخانه نیز به تمامی حالت های ممکن پیدا می شود. این حشره، به تمام مراحل رشدی گوجه (جوانه های انتهایی، برگچه های نازک، ساقه، گل ها و میوه های سبز) خسارت وارد می کند.

لاروها از بافت مزوفیل تغذیه می کنند و مسیر آن ها به صورت لکه های نامنظم روی برگ ها درمی آید. لاروها معمولا برگ ها و ساقه ها را ترجیح می دهند البته ممکن است به زیر تاج میوه و درون میوه نیز نفوذ کنند. میوه ها به صورت جدا نیز روی بوته ها مورد حمله حشره بالغ نیز قرار می گیرند. دالان های تغذیه ای درون میوه نیز، محلی برای ورود عوامل بیماری زای ثانویه و باعث لهیدگی و فساد میوه می شوند. پس خسارت این آفت به دو صورت مستقیم یعنی با کاهش فتوسنتز برگ ها و کاهش محصول، و به صورت غیر مستقیم یعنی ورود عوامل بیماری زای دیگر مانند قارچ ها و باکتری ها، و در نتیجه لهیدگی محصول است.‌ در سیب زمینی فقط به اندام های هوایی آسیب میزند و نمیتواند وارد ریشه و غده های زیر زمینی آن شود.

در صورتی که این حشره کنترل نشود، خسارت آن به صد در صد نیز می رسد. برای ردیابی این حشره می توان مشاهده مستقیم علائم گفته شده و فضولات قهوه ای رنگ لاروها و یا تله های فرمونی استفاده کرد.

روش های کنترل زراعی:

- نصب توری ضد حشره و درب های دوتایی ورودی به گلخانه جهت جلوگیری از ورود حشرات بالغ به گلخانه

- حذف کامل بقایای گیاهی و به ویژه علف های هرز خانواده سولاناسه پس از برداشت محصولات

- یخ آب زمستانه در مزارع گوجه فرنگی

- کوددهی و آبیاری کافی در فصل رشد

- اجرای تناوب زراعی مناسب و رعایت یک دوره بدون میزبان این آفت در مزارع

- آفتاب دهی خاک گلخانه های گوجه فرنگی در ماه های گرم سال به مدت ۴ تا ۵ هفته

- استفاده از نشاهای سالم‌

- از دیگر روش های کنترل می توان به استفاده تله ها اشاره کرد. مانند تله های فرمونی و استفاده از آن ها به ویژه در نقاط حساس گلخانه جهت کاهش تعداد حشرات بالغ

- هم چنین استفاده از تله های ترکیبی تشتی-نوری و هم چنین تله های نواری چسبناک

روش هاق کنترل بیولوژیک:

- محلول پاشی با حشره کش میکروبی مطابق دستورالعمل فنی - برچسب برای کنترل لاروهای سن پایین

- در صورت امکان رهاسازی سن های شکارگر و زنبورهای پارازیتوئید

- کاشت گیاهان جلب کننده عوامل بیولوژیک مثل کدوحلوایی در اطراف مزارع

در صورت ناکافی بودن عوامل ذکر شده می توان از روش های شیمیایی جهت کنترل این آفت استفاده کرد. باید از سموم توصیه شده توسط سازمان حفظ نباتات استفاده کرد، تا عوامل بیولوژیک ضد این آفت و هم چنین حشرات گرده افشان نیز از بین نروند. و هم چنین این حشرات نیز به سموم کشاورزی مقاوم نگردند تا مشکل ساز شوند.

 

بیماری لکه آجری برگ بادام

بیماری لکه آجری برگ بادام، مهمترین بیماری برگی بادام درایران است. اگر از خسارت این بیماری جلوگیری شود، محصول بادام کشور، حداقل ۲۰ درصد افزایش می یابد. لکه آجری از بیماری هایی است که سالی یک بار آلودگی ایجاد می کند. عامل این بیماری قارچی به نام پولیستیگما است. این قارچ زمستان را در برگ های آلوده پای درخت، می گذراند. 

لکه های روی برگ که در اثر فعالیت این قارچ اتفاق می افتد، باعث کاهش فتوسنتز برگ شده، که این کاهش و کاهش کربن گیری توسط درخت، به صورت غیرمستقیم، در کاهش میزان محصول، تاثیرگذار است. درختان آلوده ضعیف شده و وقوع سرمازدگی و خسارت سایر عوامل زنده نیز، در آن ها افزایش می یابد. 

علائم بیماری:

این بیماری فقط به برگ حمله می کند، ابتدا لکه های بی شکل و سبز متمایل به زرد، ظاهر می شود. این بدین خاطر است که کلروفیل برگ در محل لکه ها کاملا از بین رفته و به رنگ زرد در می آید. با پیش روی قارچ، رنگ لکه ها از زرد به نارنجی تند و بعد به رنگ قرمز آجری در می آید. 

از اواسط تابستان، رنگ لکه ها کاملا قهوه ای و تیره شده و بافت برگ در این قسمت ها مرده و خشک می شود‌. گاهی نیز تمام پهنک برگ فاسد شده و می ریزد.

کنترل بیماری:

استفاده از ارقام مقاوم به این بیماری مانند رقم شاهرود ۱۲. ارقام مامایی و سفید حساس اند.

سمپاشی درختان بادام در بهار با دو بار سم پاشی با مخلوط بردو ۱/۵ درصد: سمپاشی اول با ظهور کامل برگ ها، یعنی دوهفته بعد از ریزش گلبرگ ها و سمپاشی دوم دو هفته بعد از اولی.

در صورت وقوع بارندگی در اواخر اردیبهشت یا اوایل خرداد، سم پاشی سوم ضرورت می یابد.

 

مراحل کاشت، داشت و برداشت انجیر دیم

مقدمه: 

انجیر (Ficus carica) گیاهی از خانوادهMoraceae که گل های نر و ماده آن جدا از هم و به صورت فشرده در روی قسمت های داخلی محور گل آذین واقع شده اند.درخت انجیر از گیاهان خزان دار نیمه گرمسیری است که زمستان های ملایم همراه با بارندگی‌های پراکنده و تابستان های گرم را ترجیح می دهد. ویژگی های خاص درخت انجیر و مقاومت آن در مقابل بعضی عوامل نامساعد محیطی مخصوصاً شوری خاک باعث شده که این درخت باارزش به طیف وسیعی از شرایط آب و هوایی و خاکی سازگار باشد.

موطن اصلی درخت انجیر اروپا، آسیا، آفریقا و نواحی مدیترانه بوده و به همین جهت آن را جزء میوه های نیمه گرمسیری طبقه بندی کرده اند. ایران اولین تولیدکننده انجیر خشک دنیاست.

مراحل کاشت انجیر دیم:

الف- نیاز های اکولوژیک درخت انجیر:

۱- درجه حرارت: انجیر در درجه حرارت ۳۵-۲۵ درجه سانتیگراد به خوبی رشد می‌کند ولی درجه حرارت بالای ۴۲ درجه سانتیگراد کیفیت میوه را کاهش می‌دهد. انجیر در مقابل سرما در دوره جوانی حساس است. درختان جوان در سرمای ۳- درجه سانتیگراد در ماه‌های آذر و دی آسیب می‌بینند و در درجه حرارت ۹- درجه سانتیگراد از بین می روند. تنه درخت حرارت ۱۰- درجه سانتیگراد را تحمل می‌کند و قدرت رویش دوباره پس از آسیب دارد. 

۲- باران: 

- وقوع بارندگی در فصل گرده افشانی(خرداد، تیر) و زمان برداشت میوه عامل زیان به شمار می‌رود. 

- میزان بارندگی برای کشت انجیر ۴۰۰-۳۰۰ میلی متر در سال با پراکنش مناسب ایده آل است. امکان کشت انجیر در مناطقی که دارای متوسط بارندگی سالیانه ۳۰۰-۲۷۰ میلی متر است وجود دارد.

۳- ارتفاع از سطح دریا: انجیر در نقاط پست از حاشیه دریا تا ارتفاع ۱۸۰۰ متر محصول با کیفیت و کمیت مطلوب تولید می کند.

۴- طول و عرض جغرافیایی: مناطقی که طول جغرافیایی ۶۲-۴۸ درجه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۵-۲۵ درجه شمالی قرار دارند.

۵- آب: انجیر جزء گیاهان با مقاومت متوسط نسبت به شوری خاک می باشد. به طوریکه ۶-۴ EC میلی موس بر سانتی متر را تحمل می‌کند. با توجه به اینکه درختان انجیر دیم آبیاری نمی شوند بنابراین EC آب مهم نمی باشد.

۶- خاک: از لحاظ شرایط خاک، درختان انجیر به روی دامنه وسیع از خاک های شنی تا رسی با PH ۶٫۷-۸ رشد می‌کند. بهترین خاک برای کشت انجیر، لیمونی است.

ب- مراحل احداث باغ انجیر: مطالعات مقدماتی شامل بررسی آب و هوای منطقه، خاک، آب و سرمایه مورد نیاز

- انتخاب رقم: سازگاری با شرایط آب و هوای منطقه با عملکرد بالا، مقاومت یا تحمل در برابر شرایط نامساعد خاک، آب، تعیین نوع مصرف، زمان رسیدن محصول و عرضه به بازار مصرف و اقتصادی نبودن قیمت محصول از نکات بسیار مهم در انتخاب رقم برای کاشت است.

۱- تهیه بستر کشت: آماده سازی زمین شامل: تسطیح، تراز بندی در اراضی شیب دار، حفر گودال، ایجاد تشتک

۲- ابعاد گودال ها: طول و عرض حدود ۸۰-۷۰ سانتی متر. ابعاد گودال های کاشت بستگی به بافت خاک و اندازه نهال دارد و به طور کلی ابعاد گودال ها ۱٫۵*۱ می باشد.

۳- فاصله کاشت: فاصله کاشت در انجیر دیم با احتساب ۱۰۰ اصله نهال ۱۰*۱۰ می باشد.

۴- نحوه کاشت: انجیر دیم گودال هایی به عمق ۱٫۵-۱ متر با طول و عرض ۸۰-۷۰ سانتی متر حفر نموده و قلمه هایی که دارای طول ۸۰-۷۰ سانتی متر و قطر ۴-۲ سانتی متر می باشد کاشته می شوند. ابتدا ته گودال را چند سانتی متر خاک سطحی ریخته و سپس قلمه ها را به صورت عمودی و مورب در داخل گودال قرار داده و روی آن خاک می ریزند. در انجیر دیم باید سطح گودال از سطح زمین پایین تر و آبگیرتر باشد.

۵- زمان کاشت: زمان کاشت از اوایل اسفند تا نیمه اول فروردین ماه می باشد.

۶- نگهداری از نهال ها: در انجیر دیم نهال ها باید در مقابل شرایط نامناسب محیطی (گرما و با دمای گرم و سرما در فصل زمستان ) و خسارت برخی از آفات نظیر موش حفاظت شوند. برای این کار دور قلمه ها را با سنگ پوشانیده و حتی منفذها را با ریختن خاک می گیرند.

مراحل داشت باغ انجیر:

الف- برای تشکیل شکل درخت آن را هرس فرمی می نامند.

ب- هرس بهره برداری

الف- هرس فرمی: ۱- تشکیل درخت به شکل بوته ۲- تشکیل درخت به شکل پابلند

ب- هرس بهره برداری:

 ۱- هرس سبز: برای جلوگیری از چند تنه شدن درختان برخی از پاجوش ها را حذف می کنند. این عمل در شهریور ماه صورت می گیرد.

۲- هرس پاییزه: در این نوع هرس از ۲ تا ۳ شاخه ای که روی شاخه سال قبل باقی مانده و محصول پاییزه داده است یکی را که نزدیک شاخه اصلی یا تنه درخت است، نگه داشته و بقیه را حذف می کنند. 

ج- زمان و دفعات گرده افشانی باغات: انجیر ازمیر نیاز به گرده افشانی داشته و در صورتی که این عمل انجام نشود میوه ها قبل از رسیدن می ریزند. عمل گرده افشانی به صورت مصنوعی و به وسیله انسان صورت می گیرد. در فاصله زمانی اواسط خرداد تا اواسط تیرماه انجام می‌گیرد. تعداد دفعات گرده افشانی(بر دادن) ۲ تا ۳ نوبت و به فاصله ۱۰-۷ روز می باشد. باغداران پس از چیدن و یا خرید بر انجیر آن ها را درون قوطی هایی که به درخت آویزان شده، می ریزند. پس از مدت بسیار کمی زنبورها (بلاستوفاگا) از میوه بر خارج شده و وارد میوه های تلقیح نشده می شوند و عمل تلقیح انجام می شود. 

د- مرمت و بهسازی آبگیر های اطراف درختان انجیر دیم: این عمل باعث می شود که در زمان بارش باران جریان آب به طرف درخت به راحتی صورت گیرد. 

ه- بهار کنی (سله شکنی) اطراف درختان انجیر: این عمل دارای مزایای زیر می باشد:

- سبب تهویه خاک می شود.

- علف های هرز را از بین می برد.

- مقدار جذب و نگهداری آب بیشتر می شود.

- لارو حشرات مخصوصاً کرم شاخه‌ خوار انجیر در معرض آفتاب قرار گرفته و از بین می روند.

و- شخم: شخم زنی بین ردیف ها در بهار (اردیبهشت ماه) انجام می گیرد.

مراحل برداشت انجیر دیم:

۱- زمان برداشت: انجیر دیم از اوایل مرداد ماه شروع به رسیدن می کند و برداشت محصول انجیر از نیمه دوم مرداد تا اواسط مهر ماه به طول می انجامد. انجیر سبز که به صورت خشک برداشت می شود و معمولاً بر روی درخت نگه داشته می شود تا خشک شود و پس از خشک شدن ریزش می کنند و باغداران هفته ای یکبار اقدام به جمع آوری انجیر از زیر درختان نموده و سپس در محلی به نام اشپنگ ریخته تا خشک شوند. مدت زمانی که انجیر در اشپنگ می ماند بسته به میزان رطوبت انجیر برداشت شده معمولاً ۴-۳ روز می باشد که در این مدت انجیرها در معرض آفتاب قرار داشته تا کاملاً خشک شوند و رنگ آن ها روشن تر می شود. طول مدت برداشت ۴۵ روز می باشد.

۲- وسایل و نحوه برداشت: در این روش برداشت میوه انجیر به تدریج به روی خاک ریزش می کند که به طور مستقیم با خاک و خاشاک تماس پیدا می‌کند. در این خصوص طرحی پیش بینی شده است تا جمع آوری محصول با پهن کردن چادرهایی در زیر درختان انجام می شود به طوریکه میوه با خاک و خاشاک تماس پیدا نکند و از طرفی این روش باعث تسریع در امر برداشت می شود. لازم به ذکر است که استفاده از دستکش و روپوش برای کارگران و سبدهای پلاستیکی برای حمل محصول از محل مختلف باغ به محل خشک کردن پیشنهاد می شود. استفاده از توری های فلزی گالوانیزه نیمه متحرک در محل اشپنگ به جای اینکه محصول در کف اشپنگ که معمولاً سیمانی یا موزاییک فرش شده ریخته شود، به روی این توری ها در معرض نور خورشید قرار گیرد تا تولید محصول به طریقه بهداشتی به بازار مصرف عرضه شود.

 

بیماری سفیدک داخلی شمام

علائم اولیه سفیدک داخلی شمام به صورت لکه های کلروتیک کوچک در برگهای پایینی و سپس در برگهای جوان، حاشیه لکه ها نامنظم، زمانی که سطح برگ برای مدت طولانی مرطوب باشد،