پروانه مینوز گوجه فرنگی
شب پره مینوز گوجه فرنگی، علاوه بر گوجه، به سیب زمینی، تاتوره و دیگر علف های هرز خانواده سولاناسه حمله می کند. قدرت تکثیر بالای آن، این پروانه را به مقاوم ترین حشرات نسبت به آفت کش ها تبدیل کروه است.
زمستان را به صورت تخم، شفیره و یا پروانه های بالغ در مزرعه سپری می کند. و در گلخانه نیز به تمامی حالت های ممکن پیدا می شود. این حشره، به تمام مراحل رشدی گوجه (جوانه های انتهایی، برگچه های نازک، ساقه، گل ها و میوه های سبز) خسارت وارد می کند.
لاروها از بافت مزوفیل تغذیه می کنند و مسیر آن ها به صورت لکه های نامنظم روی برگ ها درمی آید. لاروها معمولا برگ ها و ساقه ها را ترجیح می دهند البته ممکن است به زیر تاج میوه و درون میوه نیز نفوذ کنند. میوه ها به صورت جدا نیز روی بوته ها مورد حمله حشره بالغ نیز قرار می گیرند. دالان های تغذیه ای درون میوه نیز، محلی برای ورود عوامل بیماری زای ثانویه و باعث لهیدگی و فساد میوه می شوند. پس خسارت این آفت به دو صورت مستقیم یعنی با کاهش فتوسنتز برگ ها و کاهش محصول، و به صورت غیر مستقیم یعنی ورود عوامل بیماری زای دیگر مانند قارچ ها و باکتری ها، و در نتیجه لهیدگی محصول است. در سیب زمینی فقط به اندام های هوایی آسیب میزند و نمیتواند وارد ریشه و غده های زیر زمینی آن شود.
در صورتی که این حشره کنترل نشود، خسارت آن به صد در صد نیز می رسد. برای ردیابی این حشره می توان مشاهده مستقیم علائم گفته شده و فضولات قهوه ای رنگ لاروها و یا تله های فرمونی استفاده کرد.
روش های کنترل زراعی:
- نصب توری ضد حشره و درب های دوتایی ورودی به گلخانه جهت جلوگیری از ورود حشرات بالغ به گلخانه
- حذف کامل بقایای گیاهی و به ویژه علف های هرز خانواده سولاناسه پس از برداشت محصولات
- یخ آب زمستانه در مزارع گوجه فرنگی
- کوددهی و آبیاری کافی در فصل رشد
- اجرای تناوب زراعی مناسب و رعایت یک دوره بدون میزبان این آفت در مزارع
- آفتاب دهی خاک گلخانه های گوجه فرنگی در ماه های گرم سال به مدت ۴ تا ۵ هفته
- استفاده از نشاهای سالم
- از دیگر روش های کنترل می توان به استفاده تله ها اشاره کرد. مانند تله های فرمونی و استفاده از آن ها به ویژه در نقاط حساس گلخانه جهت کاهش تعداد حشرات بالغ
- هم چنین استفاده از تله های ترکیبی تشتی-نوری و هم چنین تله های نواری چسبناک
روش هاق کنترل بیولوژیک:
- محلول پاشی با حشره کش میکروبی مطابق دستورالعمل فنی - برچسب برای کنترل لاروهای سن پایین
- در صورت امکان رهاسازی سن های شکارگر و زنبورهای پارازیتوئید
- کاشت گیاهان جلب کننده عوامل بیولوژیک مثل کدوحلوایی در اطراف مزارع
در صورت ناکافی بودن عوامل ذکر شده می توان از روش های شیمیایی جهت کنترل این آفت استفاده کرد. باید از سموم توصیه شده توسط سازمان حفظ نباتات استفاده کرد، تا عوامل بیولوژیک ضد این آفت و هم چنین حشرات گرده افشان نیز از بین نروند. و هم چنین این حشرات نیز به سموم کشاورزی مقاوم نگردند تا مشکل ساز شوند.
