عارضه زوال مرکبات
ایران با دارا بودن بیش از ۳۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت و تولید بیش از ۵ میلیون تن مرکبات، در بین ۱۰ کشور بزرگ تولید کننده مرکبات دنیا قرار دارد. استان های مازندران، هرمزگان، فارس و جنوب کرمان، مقام اول تا چهارم تولید مرکبات در ایران را دارند. عوامل زنده و غیر زنده زیادی هستند که این تولیدات را محدود می کنند.
اصطلاح زوال به معنای مرگ تدریجی یا سریع، به عنوان نشانه ظاهری تعداد زیادی از بیماری های درختان معرفی شده که کم و بیش در تمام مناطق مرکبات خیز دنیا گزارش شده است. بیمارگرهای نوپا، تغییرات اقلیمی چشمگیر و کاهس کیفیت آب و خاک در بروز و یا تشدید این بیماری، نقش به سزایی دارند.
نشانه ها و عوامل زوال مرکبات در جنوب ایران:
عدم رشد جوانه ها، کاهش رشد رویشی و توقف رشد، رنگ پریدگی، لوله ای شدن، پژمردگی برگ ها، کاهش حجم ریشه، سرخشکیدگی و در نهایت از بین رفتن کامل درخت، طی ۲ تا ۳ هفته، از نشانه های این عارضه در جنوب کرمان بوده است. تنش های غیرزنده، عدم تعادل تغذیه ای، نوع رقم و پایه و عدم مدیریت صحیح باغ، باعث تشدید این بیماری می شود.
این عارضه در استان هرمزگان، عمدتا به صورت ریزش برگ ها، خشکیدگی سرشاخه ها و مرگ تدریجی در درختان نارنگی محلی با پایه بکرایی دیده شده است. در استان فارس و به ویژه در شهرستان جهرم، به صورت مرگ ناگهانی و پوسیدگی ریشه ها در درختان مثمر لیموترش، پرتقال و نارنگی و لیمو شیرین روی پایه لیموترش و بکرایی دیده شده است. مهمترین نکته در تمامی استان ها این است که علائم بارز پوسیدگی ریشه، مشاهده می شود و بخش عمده ای از ریشه های مویین جذب کننده آب و مواد غذایی در این گیاهان از بین می رود.
در فایل زیر، به طور کامل دستورالعمل مدیریت این عارضه و توضیحات تکمیلی در رابطه با هر استان وجود دارد؛ به علاوه می توانید تصاویر مربوط به درختان مختلف در شهرستان های مربوطه، که دچار این عارضه شده اند را مشاهده کنید:
در مقاله زیر، راهکارهای تغذیه ای و مدیریت تنش های محیطی، به منظور پیشگیری و مقابله با عارضه زوال مرکبات توضیح داده شده است. همچنین توضیحات کاملی در رابطه با پیشگیری و در عین حال مقابله در مراحل اولیه این بیماری، به صورت عملی و کنترل زراعی، وجود دارد:
یکی از استان هایی که این بیماری، خسارات زیادی به آن وارد کرده و نیاز به بررسی بیشتری دارد، استان کرمان و به ویژه شهرستان کهنوج است. در مقاله زیر علت های به وجود آمدن این بیماری، طی یک مقاله تحقیقاتی، شرح داده شده است.
