کنترل: 

بهترین روش کنترل بیماری، جلوگیری از ورود بیماری با اعمال قوانین قرنطینه ای مطابق با آخرین پیشرفت های علمی و فنی در سراسر کشور از جمله بازرسی و صدور گواهی سلامت بذر و نهال و به کارگیری مواد تکثیری سالم و عاری از بیماری های خطرناک قرنطینه ای است. 

پس از ورود بیماری به منطقه، بهترین روش کنترل، ریشه کنی درختان آلوده می باشد. استفاده از بادشکن، هرس شاخه های آلوده به شانکر، رعایت اصول بهداشتی، استفاده از حشره کش ها برای مبارزه با ناقل و سمپاشی با سموم مسی مانند اکسی کلرومس و با مخلوط بردو در کاهش آلودگی موثر است.

بیشتر گیاهان علفی تیـره fabaceae (پروانه آسا یا باقلائیان) در انشعابات ریشه خود دارای برجستگی های کوچک گره ماننـدی به نام گرهک مملو از باکتری هـای جـاذب نیتـروژن هسـتند و عمـل جذب نیتروژن به وسیله این باکتری ها باعث تثبیت نیتروژن به صورت نیترات در این گیاهان می شود. بسیاری از پروانـه آسـاها به صورت حبوبات یا بقولات مصرف غذایی دارنـد و در عـده ای از آن هـا نیز دانه ها علاوه بر مواد نشاسـته ای گـاهی حـاوی مـواد پروتئینـی و لیپیدی است مانند نخود فرنگی، لوبیا، عدس، نخود و ماش.

از دیگر گیاهان این تیره می توان به شنبلیله، باقلا، انواع یونجه، شبدر، سویا، نخود و سایر حبوبات اشاره کرد.

بنابراین در پرورش این گیاهان، باید از کوهای نیتراته کمتری بهره برد. هم چنین این گیاهان در تناوب های زراعی بسیار مناسب هستند. زیرا نیتروژن خاک را تثبیت می کنند.

محلول پاشی برگی عناصر غذایی از عملیات متـداول زراعی تـوأم بـا سـم پاشـی بـر علیـه آفـات و بیمـاری هـا محسوب میشود. این عمل لایه نازکی از محلـول را بـه طور یکنواخت در سطح برگ و در دسـترس گیـاه قـرار می دهد که با افزودن مواد مرطوب کننده سعی مـی شـود جـــذب ایـــن عناصـــر بـــه آرامـــی صـــورت گیـــرد و خطر سوختگی تقلیل یابد. 

در محلول پاشی برگی، عنصر به صورت مستقیم در اختیار گیاه قرار می گیرد و دیگر نیازی نیست مسیر طولانی از ریشه به برگ را طی کند.

محلــول پاشــی تــوأم آهــن و روی موجـــب افـــزایش عملکـــرد اســـانس و رشـــد گیـــاه تحت تنش شوری نسبت به تیمار شاهد در گیـاهان می شود.

چای ترش، متعلق به خانواده Malvaceae (پنیرک) و بومی آفریقابوده در تمام مناطق استوایی و گرم کشت می شود و به عنوان گیاهی دارویی مورد توجه است.

این گیاه دو منظوره است که به منظور استفاده خوراکی (کاسبرگ) و با استفاده از الیاف یا چوب، یاهر دو نوع مورد کشت و کار قرار می گیرد.

از برگ آن به عنوان سبزی خوراکی، از دانه های آن به عنوان یک منبع غنی از پروتئین و از کاسبرگ های آن برای تهیه نوشیدنی های مختلف، بستنی، شکلات و کیک استفاده می شود. 

کاسبرگ چای ترش به عنوان دارو قابلیت استفاده دارد. کاسبرگ های چای ترش دارای اسیدهای آلی اگزالیک، مالتیک، سیتریک، تارتاریک و همچنین، ویتامین c، پروتیئن، مواد معدنی و آنتوسیانین می باشد. رنگ قرمز چای ترش به عنوان رنگ طبیعی در مواد غذایی، محتوای تغذیه ای برگ و خواص درمانی آن در کاهش فشار خون باعث افزایش روزافزون این گیاه دارویی در اروپا شده است.

عدس الملک، گیـاهی اسـت یکسـاله، علفی که در کنار جوی های آب و اطراف باغ هـا و مـزارع گنـدم رشـد می کند. پراکندگی رشد این گیاه در ایران، استانهای تهران و حاشیه آن، خوزستان و شمال کشور است. این گیاه دارای میوه هـایی (لگـوم ) به بزرگی 5/0×10-6 سانتیمتر، محتوی 9-6 دانه (بذر)، مسطح و قرمز رنگ است.

عدس الملک از جمله گیاهانی است که از اهمیت خاص تغذیه ای و دارویی برخوردارند و در زمینه کاهش وزن و کنترل دیابت کاربرد دارند. دانه های 

آن علاوه بر مواد نشاسته ای حاوی مواد پروتئینی و لیپیدی می باشند.

در طـب سنتی خواص درمانی متعددی به بذر عدس الملـک نسـبت داده شـده که از آن جمله میتوان اثر آن در پایین آوردن فشار خـون بـالا و نیـز کاهش قند و چربی خون را نام برد.

خلاصه عملیاتی که باغدران عزیز در پاییز و پس از برداشت محصول  بایستی انجام دهند:

✅ تا زمانیکه برگ ها سبز بوده و فعال هستند، حدالامکان یک نوبت آبیاری و  محلولپاشی با ترکیب فروت ست (N-Zn-B) در باغات میوه

سپس:

1️⃣حذف شاخه های شکسته و بیمار و رسیدگی به بهداشت باغ مثل جمع آوری  برگ های خزان شده و میوه های زمین ریخته.

✅ علاوه بر موارد فوق، تدابیری جهت جلوگیری از آسیب جوندگان و سرما، احتمال پیوند درختان، آماده سازی زمین جهت کاشت احتمالی، مبارزه با علف های هرز و شروع تعمیرات و نگهداری ادوات کشاورزی.

2️⃣ پیچیدن دور درختان با گونی یا پیش خرما برای جمع آوری فرم زمستان گذران آفات.

3️⃣ سمپاشی با ترکیبات مسی مثل اکسی کلرور مس در هنگام ریزش ۷۰ درصد برگها (در سیاه درختان) جهت پیشگیری از بیماری های گیاهی

✳️باغ صرفاً شامل درختان نمیشه 

ادوات هم بخش مهمی از باغ هستند که بایستی تدابیر لازم انجام گردد مثل:

3️⃣تخلیه لوله ها و سیستم فیلتراسیون جهت جلوگیری از یخ زدگی - سرویس کامل ادوات از جمله ضد یخ- ترموستات 

کم کردن درجه غلظت روغن موتور-

گریسکاری ادوات-سرویس علف زنها- آماده کردن اره موتوری ها و ادوات هرس و کلیه ادواتی که در فصل رشد آتی  مورد استفاده هستند مثل روتیواتور و ....

برای مبارزه با این آفات حتماً برگ های مرده و یا قسمت های هرس شده گیاه را از محیط خارج کنید. در مبارزه بیولوژیک علیه این افت از کفشدوزک از نوع Cryptolaemus می توان در محیط های سر بسته همانند گلخانه برای مبارزه با این افت استفاده کرد.

توجه کنید که لارو کفشدوزک شباهت های زیادی با لارو شپشک آرد آلود دارد. هم لارو و هم حشره بالغ کفشدوزک می توانند از شپشک ها تغذیه کنند. هم کفشدوزک و هم زنبور پارازیت برای فعالیت خود به دمای بالایی نیاز دارند و در برابر بسیاری حشره کش ها حساس هستند. 

برای مبارزه شیمیایی از سموم سیستمیک استفاده نمایید. در مورد شپشکهای آرد آلود که بر روی ریشه فعالیت می کنند علاوه بر استفاده از سموم مناسب استفاده از ترکیب آبامکتین و کنفیدور همچنین استفاده از موونتو، آزینفوس، اتیون 1/5 درهزار، دورسبان 1 تا 1/5 در هزار، روغن امولسیون شونده، سمپاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن پاشی، مانند سموم روغنی (روغن ولک) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام میشود. روغنهای زمستانه دارای 

هیدروکربن اشباع کمتری هستند.

مرزه گیاهی دارویی، علفی و معطر کـه متعلـق بـه 

خانواده Lamiaceae (نعنائیان) می باشد. گونـه هـای ایـن جـنس بیشـتر در دامنه های کوهستانی منـاطق شـمال، شـمال غربـی، شـمال شـرقی، 

مرکزی و جنوب غربی ایـران پراکنـدگی داشـته و روی صـخره هـای آهکی و یا دامنه های سنگلاخی می رویند. این گونه دارای برگ هـایی است روی آن در سطح زیرین و همچنین کاسـه گـل و گـل غده هـای ترشـحی کـه حـاوی اسـانس مـی باشـند، دیـده مـی شـود. 

سرشاخه های گلدار و به طور کلی قسمت های هوایی گیاه مـرزه کـه معمولا در زمان گلدهی چیده میشود و در سایه خشک می گردد، بوی معطر و اثر نیرو دهنده، تسهیل کننده عمل هضم، مقـوی معـده، مدر، بادشکن و به طور خفیف اثر قابض و رفـع اسـهال دارد. همچنین از این گیاه در مواد غذایی بـه عنـوان طعـم دهنده استفاده می شود. 

میزان اسانس در اندام هوایی مرزه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویـش گیـاه بسـتگی دارد. در مرحله گلدهی مقدار اسانس در این گیاه حداکثر می باشد.

اصطلاح کودهـای بیولوژیـک تنهـا بـه مـواد آلـی حاصل از کودهای دامی، بقایـای گیـاهی، کـود سـبز و غیـره اطـلاق نمی شود، بلکه ریز موجـودات باکتریـایی و قـارچی و مـواد حاصـل از فعالیت آنها در رابطه بـا تثبیـت نیتـروژن و فراهمـی فسـفر و سـایر عناصـر غــذایی از جملـه مهم تــرین کودهـای بیولوژیــک محســوب می گردند.

(باکتری های مفید آزادزی موجـود در خـاک کـه باعـث بهبود رشد گیاهان می گردند، به نام ریزوبـاکتری هـای تحریـک کننده رشد گیاه شناخته می شوند که با تولید هورمون های گیـاهی بـه صورت مستقیم و با تثبیت نیتروژن، تسهیل جذب عناصر بـه صـورت غیر مستقیم رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می دهند.

پیاز گیاه فصل خنک است که در یک محدوده وســیع درجه حرارت به خوبی رشــد میکند و از نظر تشکیل سوخ به طول روز واکنش نشــان می دهد. این محصول به دلیل واکنش های مختلف به طول روز جهت تشکیل و حجیم شدن پیاز، امکان کشت آن در استان های شمال شرقی، شمالی و جنوبی به ترتیب در اوایل بهار، زمستان وپاییز وجود دارد. در کشت پاییزه پیاز خوراکی از روش کشــت نشایی استفاده می شود.

نیاز  کودهای فسفر و پتاس در زمین های شنی بیشتر از زمین های رسی می باشد.  ✔استفاده از سولفات آمونیم و سولفات پتاسیم باعث کاهش PH خاکهای قلیایی می شود.

🔸بایستی توجه داشت که مصرف زیاد فسفر مانع جذب عناصر آهن، روی، و منگنز یا حتی عناصر ازت و پتاس می شود.

🔸مصرف کود سولفات پتاسیم در زمینهای شور موجب کاهش کلرور سدیم می گردد اما در خاکهایی که شور نیست از کلرور پتاسیم هم می توان استفاده نمود.

🔸استفاده بی رویه  از ازت بعلت افزایش رشد سبزینه ای و برهم زدن نسبت کربن به نیتروژن (C به N) مناسب نیست.

🔸کود اوره به عنوان مهمترین ترکیب ازت دار، تقریبا برای هر خاکی مناسب است.  

🔸 بهترین کود در مراحل اولیه رشد کودهای فسفر بالا و پتاس بالا هستند. 

 👈 تاکید می شود بر اساس آنالیز آزمایشگاهی و نیاز واقعی مزرعه، با مشورت و توصیه کارشناسان مجرب با اطمینان از اصالت و کیفیت کود، اقدام به مصرف کودها شود. 

👈 مصرف بی رویه کودها ممکن است عوارضی از قبیل برهمکنشهای منفی، شور شدن خاک، مسمومیت خاک، آسیب به موجودات مفید خاک و .... را به همراه داشته باشد.

علل تنک شدن خوشه و دانه در درختان پسته:

۱- ناهمگونی اندازه دانه ها در خوشه

۲-بادزدگی و‌‌ تگرگ و…

۳-آفاتی مانند سنکها و زنجره ها

۴- عدم تامین مناسب نیاز سرمایی

۵-نوسانات دمایی زمستان و بهار

۶-کمبود عناصری که در گرده افشانی و تلقح موثر هستند مانند روی و بر

۷-کمبود کلسیم

۸-آبیاری سنگین بی موقع در بهار

۹-سرمازدگی

۱۰-اختلالات هورمونی و فیزیولوژیک

۱۱-تغذیه نامناسب و استفاده بی رویه از کودهای نیتروژنه در اول فصل

۱۲-گرده افشانی نامناسب یا اختلال در گرده افشانی

نشا گیاهچه کوچکی است کـه قسـمتی از دوره رشـد خـود را درمحیطی مناسب و کنترل شده گذرانده و پس از مساعد شـدن شـرایطمحیطی به زمین اصلی منتقل مـی شـود.

از ویژگـی هـای یـکنشای خوب میتوان به مواردی نظیـر داشـتن ریشـه قـوی بـا حجـم مناسب، داشتن ساقه سالم و افراشته، دارا بودن چهـار تـا شـش بـرگ سالم و عاری بودن از هرگونه آفات و بیماری اشاره کرد.

یکی از روش های جدید تولید نشا، کشت بدون خاک است.

مزیت هایی نظیر کنترل تغذیه گیـاه، امکـان افـزایش تـراکم کاشـت،کاهش بروز بیماری ها و آفات و افـزایش کمیـت و کیفیـت محصـولنسبت به کشـت خـاکی موجـب رویکـرد تولیدکننـدگان محصـولات باغبانی به استفاده از این روش شده است.

به نظر می رسـد از بـینانواع روش های کشت بدون خاک، کشـت در مـواد دانـه بنـدی شده، بهترین گزینه برای تولید محصـولاتی ماننـد خیـار و سـایر کـدوییان

میباشد.

در این روش از بسترهای آلی و معـدنی بـرای پـرورش

گیاه استفاده می شود. خصوصیات مواد مختلف مورد استفاده به عنـوانبستر کشت، اثرات مستقیم وغیر مستقیمی روی رشد و تولید محصول

می گذارد و انتخاب بستر مناسب یکی از مهـم تـرین عوامـل مـوثر درموفقیت تولید در کشت بدون خاک است. توانایی یک بسـتر بـهواسطه حفظ رطوبت و هوادهی مناسب به بوته می باشد.

❌از جمله معایب این روش نیز می توان به این مورد اشاره داشت که این کار نیاز به تخصص دارد و اینکه استفاده از محلول ها و مواد تغذیه ای باید به موقع و بدون هیچ کم و کاستی انجام گیرد. چون در این روش خاکی وجود ندارد که نیازهای گیاهچه را در صورت کمبود، جبران نماید.

اهمیت محلول پاشی فروت ست:

فروت= میوه 

سِت= تشکیل(Fruit Set)

فروت ستینگ به فرایند تشکیل جوانه گل، گل انگیزی و لقاح و تشکیل میوه می گویند.

این فرآیند از بعد از برداشت میوه شروع و تا بهار سال آینده بعد از تشکیل میوه ادامه دارد.

برای مدیریت این فرآیند کوددهی های فروت ست به توصیه کارشناسان بین باغداران رواج پیدا کرده است.

فرمول کودی کلاسیک رایج شامل نیتروژن، روی و بُر می باشد.

زمان‌های پاشش:

 1. بعد از برداشت میوه تا زمانی که برگ ها دچار خزان نشده و کاملا شاداب هستند.

در بین درختان میوه استثنائاتی وجود دارد که مختص فیزیولوژی آن گونه می شود مانند مرکبات.

2. تورم کامل جوانه در ابتدای فصل رشد (بهار)

با بررسی های دقیق تر در سال های اخیر علاوه بر محلول پاشی، کودآبیاری هم توصیه می شود. که علاوه بر عناصر ذکر شده پتاسیم، کلسیم، منگنز و ... هم توصیه می گردد.

۱- هندوانه مکعبی که در ژاپن تولید میشود و علت اصلی گران قیمت بودن این هندوانه، شکل و فرم آن می باشد و مزه آن هیچ تفاوتی با هندوانه های عادی ندارد.

۲- انگورهای یاقوتی رومی. درشت ترین انگورهای جهان، به نام انگورهای یاقوتی رومی می باشند که در کشور ژاپن پرورش داده می شوند.

۳- طالبی یوباری یک نوع طالبی کاملا خاص می باشد که در شهر یوباری واقع در هوکایدو ( شمالی ترین جزیره ژاپن ) رشد می کند و به غیر از این منطقه، در هیچ منطقه دیگری رشد نمی کند.

گیاه کلم پیچ با نام علمی oleracea Brassica و واریته ی capitata، یکی از سـبزیجات مهـم اقتـصادی و بـا سـطح وسیع کـشت در ایران و به ویژه در شهرستان ارومیه از استان آذربایجان غربی می باشد.

در این بیماری گیاهان بالغ کلم سفید و کلم قرمز، با نشانه زرد شـدن و ریزش برگ های بیرونی بوته ها، آبسوختگی یا قهوه شدن و نرم شدن قاعده دمبرگ ها و بـرگ هـای بیرونی سـر کلـم مواجه می شوند.

تـشکیل میسیلیوم سفید رنگ پنبه ای و تعداد زیادی سختینه سیاه رنگ و بزرگ، که از مشخصات پوسیدگی اسکلروتینیایی کلم است، نیز مشاهده می شود.

در صورت مشاهده این علائم، بافت های آلوده به همراه سختینه ها باید از مزرعه خارج شود.

در صورت تشدید بیماری نیز میتوان از قارچ کش استفاده کرد. 

یخ زدن خاک سبب بهبود خصوصیات فیزیکی خاک می ‌شود:

️یخ زدن آب در طول فصل زمستان بین دو تا سه مرحله صورت می‌گیرد و بهترین زمان برای این کار در شرایطی است که دمای هوا حدود منفی 7 درجه سانتیگراد باشد.

️باید توجه داشت که دما کمتر از منفی 10 درجه سانتیگراد نباشد که به درخت آسیب برساند. 

️در مجموع دما باید زیر صفر درجه و از منفی 10 درجه سانتیگراد کمتر نباشد.

️این کار دارای محاسن زیادی مانند از بین بردن تخم و لاور انواع حشرات و بیماری‌های گیاهی است.

️یخ زدن سبب انبساط و افزایش حجم خلل و فرج خاک و در مجموع بهبود خصوصیات فیزیکی خاک نیز میشود.

در زراعت تک کشتی، تراکم بهینه یکی از عوامل موفقیت در تولید می باشــد. اگر میزان تراکم بوته بیش از حد بهینه باشد، عوامــل محیطــی موجود از جمله رطوبت، نور و مواد غذایــی در حد بهینه در اختیار هر بوته قرار نمی گیــرد و برعکس چنانچه تراکم بوته کمتر از حد مطلوب باشد از امکانات محیطی موجود به نحو مطلوب استفاده نمی شود که خود باعث کاهش محصول می گردد. 

تراکم بوته از جمله فاکتورهای مهم زراعی است که بر عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی و هم چنین مواد موثره آن ها، تاثیرگذار است.

در صورت تراکم شدید بوته ها باید اقدام به تنک کردن بوته های ضعیف تر کرد تا بوته های دیگر رشد و گسترش بهتر و مفیدتری داشته باشند.