نام علمی: Cerasus Mahaleb
آلبالوی تلخ که نام دیگر آن محلب می باشد گیاهی چندساله با ارتفاع 10 متری است که به صورت بنسای نیز رشد می کند. این درخت از خانواده ی رزها بوده و ارتفاع آن در حالت بنسای به 30 تا 80 سانتی متر میرسد.
پرتقال تامسون ناول:
✔️تاریخچه: حاصل جهش شاخه ای پرتقال واشنگتن ناول.
🌱رشد رویشی: کم رشد، تراکم تاج بیشتر از رقم مادری (واشنگتن ناول)است.
🌳باردهی: زودرس، حدود دو تا سه هفته زودتر از واشنگتن ناول آماده برداشت می شود، تشکیل میوه از طریق بکرباری.
🍊میوه: بی بذر، نافدار، متوسط تا درشت، کروی تا کمی کشیده یا بیضی (کشیده تر از واشنگتن ناول)، یقه ای کوتاه با شیارهای شعاعی در قاعده میوه، گلگاه اغلب برآمده و دارای نافی باز و بزرگ. گوشت ترد، کم آب ولی معطر. پوست نازک و صاف به رنگ نارنجی روشن.
✔️ویژگی های دیگر: بیشتر از اغلب ارقام نارنگی و پرتقال به سرما حساس است، ریزش شدید میوه در سرما، ماندگاری ضعیف محصول روی درخت، مناسب شمال و نواحی خنک مرکزی کشور.
فندق با نام علمی Corylusavellana درختچه ای برگریز با گونه های مختلف است و جزء درختان خزان پذیر به شمار می رود. گل های فندق تک جنسی هستند و گل های نر و ماده به صورت جدا از هم روی یک شاخه دیده می شوند. گل های ماده خوشه ای و گل های نر به صورت شاتون می باشند.
پرتقال تاروکو:
🌳تاریخچه: حاصل یک جهش شاخه ای در کشور ایتالیا می باشد.
🌿رشد رویشی: تا حدودی پررشد، تاج متوسط، شاخه دهی نامنظم با زاویه باز، برگ های بیضی و نوک تیز.
🌱باردهی: میانرس؛ از گروه پرتقال های خونی.
🍊میوه: بی بذر، متوسط تا درشت، تخم مرغی پهن تا کروی با قاعده پهن و شیاردار، زرد مایل به نارنجی تا نارنجی مایل به قرمز، پوست ضخیم و صاف، پوست گیری آسان، گوشت سفت و پرآب، بعد از رقم خونی مورو آماده برداشت می شود.
✔️ویژگی های دیگر: کاهش کیفیت و ریزش محصول با نگهداری بیش از حد میوه روی درخت، قابلیت بالای حمل و نقل و انبارداری، مناسب نوارهای مرکبات خیز مرکزی و جنوبی کشور.
به طور کلی، اهداف هرس در انگور را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
۱/ایجاد و نگهداری بوته با شکل و فرم دلخواه (ایجاد فرم مطلوب)
۲/توزیع واحدهای تولیدی روی بوته برای تولید اقتصادی و مقرون به صرفه
۳/تنظیم و توازن هرچه بهتر باردهی
۴/هدایت و تمرکز رشد بوته در بازوهای دائمی و واحدهای تولیدی
۵/ایجاد تعادل برای افزایش عملکرد و کارایی مصرف آب.
برداشت میوه باید صبح زود و یا عصر، موقعی که هوا خنک است، انجام گیرد. از برداشت انگورهـا در روزهای بارانی و یا خیلی گرم، خودداری شود. عمل برداشت باید با چاقو یا قیچی تیز و با حداکثر طول دم خوشه انجام گیرد.
از تماس دست با حبه های انگور خودداری شود و هر گونه حمل و نقل بایستی توسط انتهای دم خوشه انجام گیرد. انگورهای درجه یک، درشت و بدون عیب با ظاهری بازار پسند که از حیث حبه پر اما نه زیاد فشرده باشند، برای نگهداری مناسب است.
درصورتی که تراکم حبه ها روی بعضی از خوشه ها زیاد باشد و به دلایلی بخواهند این قبیل خوشه ها را نیز نگهداری نمایند، بایجد ابتدا آن را بـه نحوی تنک کرد که از یک طرف هوا بتواند به راحتی به تمام حبه های روی خوشه برسد و از طرف دیگر خوشه ها لخت و بد منظره نشود.
همچنین درصورتی که خوشه دارای حبه های نارس، لهیده، گندیده، ترکیده و یا خشک باشد، باید آن ها را با دقت و به طوری که به سایر حبه ها صدمه نرسد، قطع و حذف نمود.
خسارت ناشی از پوسیدگی میوه مرکبات در مناطق مرکبات خیز شمال کشور با داشتن شرایط آب و هوایی معتدل و بارندگی زیاد، به عنوان یکی از معضلات باغداری مرکبات است و همه ساله موجب خسارت اقتصادی فراوانی می شود.
خسارت این بیماری در باغ های با خاک سنگین و با زهکش نامناسب یا بدون زهکش در طی دوره های طولانی بارندگی و شبنم در اواخر شهریور و اوایل پائیز و در مرحله قبل از برداشت یا در طول دوره برداشت محصول زیاد است و در زمان تغییر رنگ میوه، این قارچ در سطح میوه روی درخت، به خصوص میوه های نزدیک سطح زمین یا حتی گاهی روی میوه های بالای درخت که در ارتفاع 1 - 1/5 هستند، آلودگی ایجاد می کند و موجب پوسیدگی میوه در باغ و انبار می شود.
بعضی از سال ها شدت آلودگی با بارندگی های طولانی همراه با وزش بادهای شدید بیشتر می شود.
مهم ترین عوامل ایجاد ضایعات، شامل آسیب های مکانیکی قبل و بعد از برداشت، شوک های ناشی از دما، آفات و بیماری ها و علل فیزیکی و شیمیایی است. این ضایعات در کلیه مراحل پس از برداشت با شروع برداشت تا زمانی که میوه به دست مصرف کننده برسد، رخ می دهد. طی برداشت، آسیب های فیزیکی مانند ساییدگی و زخمی شدن میوه ها شایع است.
بین 10- 5 درصد ضایعات در این مرحله به دلیل برداشت میوه نابالغ و نامناسب در روزهای گرم است. در منابع به میزان 10 درصد ضایعات میوه در انبارها اشاره شده است.
معمولا میزان ضایعات طی درجه بندی میوه بین 8 - 5 درصد و بسته بندی 5 درصد، به دلیل فقدان رعایت استانداردهای کیفی، تکان های شدید، وجود مواد نامناسب در ساخت بسته و پر کردن زیاد از حد بسته هاست. به دلیل جاده های نامناسب، وسایل نقلیه نامناسب، فقدان مراکز جمع آوری، تجمع گرما و تهویه ضعیف کانتینر ها طی حمل و نقل و بازاررسانی به طور متوسط تا 5 درصد ضایعات مشاهده می شود.
به خرمای نارس خارک گفته می شود، به عبارت دیگر خارک همان خرما در مراحل اولیه ی رشد است که هنوز کال و نارس می باشد و به عنوان یک گونه ی خاص خرما دسته بندی نمی شود. خارک در مقایسه با خرما قند و کالری کمتری دارد و قند آن طبیعی است.
✔️وجود کارگران ماهر، برداشت مناسب میوه از درخت را تضمین میکند.
✔️در نواحی مرطوب که پوسیدگی پنیسیلیومی رایج است، سعی شود نارنگی به ویژه انشو که ممکن است بخشی از پوست میوه همراه با دم روی ساقه باقی بماند، با قیچی برداشت شود.
✔️در موقع برداشت میوه ها بـه منظور جلوگیری از ایجاد زخم در سطح پوست، کارگران باید دارای ناخن های کوتاه بوده و از دستکش استفاده کنند.
✔️از مخلوط کردن میوه هایی که قبل از برداشت روی خاک افتاده اند، بـا میوه های تازه چیده شده خودداری شود. این میوه ها باید به طور جداگانه جمع آوری و مصرف شود و از ورود آن ها به انبار جلوگیری شود.
✔️بهتر است میوه های مرکبات بلافاصله پس از برداشت به فضای سر پوشیده، انبار و حمـل شود و از قرار دادن محصول برداشتی در محوطه باغ، بـه دلیل تابش مستقیم آفتاب، نوسانات آب و هوایی و احتمال بارندگی خودداری شود.
زمان رسیدن و بلوغ واقعی میوه برای تولیدکنندگان جهت تعیین زمان برداشت میوه مهم است. معمولا میوه زمانی مناسب برداشت اسـت که مطلوب نظر مصرف کننده باشد.
این حالت به بلوغ برداشت اشاره می کند که بستگی به فاصله از بازار، ظاهر میوه (رنگ، اندازه و شکل)، بافت، سفتی، عطر و بو و مزه (شیرینی، ترشی و تلخی) دارد.
بلوغ فیزیولوژی به مراحل نهایی فرایندهای بیولوژی میوه و یا کل درخت اشاره دارد. بنابراین بلوغ فیزیولوژی متفاوت از بلوغ برداشت است. عمده شاخص بلوغ برداشت در نارنگی ها رنگ پوست است که باید 25 درصد سطح میوه به رنگ نارنجی زرد درآید.
هویج گیاهی علفی و دو لپه ای است و ریشه ی حجیمی دارد. هویج وحشی یکساله بوده و نوع مورد کشت آن دوساله می باشد. کشت هویج در دو نوبت بهاره و پاییزه انجام می گیرد و خاک مورد کشت باید از نوع سبک و پوک باشد.
کنجد به طور معمول در برابر خشکی مقاوم است. با این وجود گیاهچه کنجد در برابر کمبود آب بـیش از حد حساس است. همچنین در زمان گلدهی و اوایل دانه بندی نیز به کم آبی حساس می گردد.
آبیاری، بسته به نوع زمین کشت به طریق کرتی (غرقابی) یا جوی و پشـته صـورت می گیرد. ایـن نبات به ویژه در مراحل اولیه گیاهچه ای در برابر پوسیدگی ریشه و سایر بیماری های قارچی ناشی از مردابی شدن یا رطوبت اضافی حساس است.
جعفری گیاهی دو ساله با نام علمی Petroselinum Crispum است و ارتفاع آن تا 1 متر می رسد. برگهای جعفری سبزه تیره با تقسیمات فرعی هستند که ظاهر برگهای فوقانی نسبت به برگهای تحتانی متفاوت است.
از آنجا که کپسول های گیاه کنجد به طور همزمان و یکنواخت نمیرسند، لذا باید به طریق دستی اقدام به برداشت آن نمود.
بهترین زمان برداشت زمانی است که رنگ برگ ها و کپسول ها زرد رنگ شده است و با برداشت مناسب می توان تا حد زیادی از ریزش دانه ها جلوگیری نمود.
برای این کار، ابتدا بوته ها را توسط دست برداشت نموده و پس از دسته بندی، بایستی آنها را به صورت برعکس قرار داد تا بعد از گذشت چند روز کامل خشک شوند.
مهمترین عواملی که روی کیفیت خاک اثر می گذارند شامل: دما، رطوبت، علف های هرز، بیماری ها و آفات هستند. امروزه در کشاورزی مدرن از ابزارهای مختلفی جهت افزایش بهره وری استفاده می شود که گرچه ممکن است بسیار ساده به نظر برسند اما تأثیر بسزایی در فرآیند کشت دارند.
هنگامی که اختلاف دمای شب و روز زیاد باشد، ترک خوردگی تنه ی درختان اتفاق می افتد. در این حالت دمای هوا در طول روز زیاد بوده و در شب به یکباره کاهش می یابد و باعث ترک خوردن تنه می گردد. عارضه ی ترک خوردگی ممکن است هم در تابستان و هم در زمستان رخ دهد.
هلو انجیری با نام علمی PRUNUS PERSICA DONUT از خانواده ی ROSACEAE و میوه ای تابستانه است. هلو انجیری به نام های دیگری مانند: هلو کتابی، هلو دیسکی یا بشقابی نیز معروف است و واریته ی donut به دلیل شباهت ظاهری آن به شیرینی دونات نامگذاری گردیده است.
یکی از مهمترین عوامل کشت زعفران، آنالیز خاک زمین کشاورزی است زیرا خاک مناسب بیشترین بازده را به دنبال خواهد داشت. اگرچه زعفران گیاه کم توقعی محسوب می شود اما همانند دیگر گیاهان به مواد معدنی و مواد آلی نیاز دارد. از آنجا که میزان این مواد در خاک قابل دیدن نیست لذا به کمک آزمون خاک می توان میزان آن را مشخص کرد.
سمسوری یکی از انوع طالبی هاست که کاشت آن از طریق بذر امکان پذیر است و طرفداران بسیاری دارد. این میوه شبیه یک توپ گرد با گوشت نارنجی و عطر و طعم دلنشین است. سمسوری با آب و هوای ایران سازگار بوده و زودرس می باشد.