عامل غیربیولوژیک آسیب زننده به درختان بادام، سرمای دیررس بهاره است که در بسیاری از سال ها موجب نابودی صددرصد محصول شده و خسارات جبران ناپذیری به جامعه کشاورزان وارد کرده است.

✔️مطابق بررسی های به عمل آمده، چنین سرماهایی که متأثر از دمای زمستان است، از نیمه اسفندماه تا اوایل خردادماه با وابستگی مستقیم از میانگین دمای روزانه تکرار می شود و بسته به مرحله ی رشدی گیاه، شدت سرما، و زمان ماندگاری سرما موجب خسارت می شود.
✔️به طوریکه در مرحله خواب زمستانی دمای ۲۴- درجه سانتیگراد را تحمل می کنند و با باز شدن شکوفه ها میزان تحمل گیاه تا ۴/۵- درجه، به شرط ماندگاری کمتر از ۳۰ دقیقه است. 
❌حساسترین مرحله، زمان تلقیح گل ها و ایجاد میوه است که آستانه در این زمان فقط تا ۲- درجه سانتی گراد است.
✔️با تعیین مراحل فنولوژی هر منطقه و دانستن نیاز حرارتی هر گیاه کل دورۀ رشد گیاه، می توان بسیاری از مسائل به زراعی از جمله تاریخ کاشت مناسب، آبیاری به موقع، زمان مناسب برداشت، زمان مناسب مبارزه با آفات و بیماری ها، و انتخاب ارقام مناسب در بهترین زمان ممکن، انجام و بیشترین تولید را از محصول زراعی داشت.

این حشره، یکی از مهمترین آفت های درختان گلابی می باشد که روی برگ، لکه های سفید و روی میوه لکه های تیره ایجاد می کند و با ترشح عسلک فراوان روی سطح برگ ها، باعث کاهش فتوسنتز شده و برگ ها خشک شده و دچار ریزش زودرس می شوند.
همچنین به طور غیر مستقیم موجب ریز شدن میوه ها و کاهش تکامل جوانه های گل می شود.
پسیل گلابی زمستان را به صورت حشره کامل زیر برگ های ریخته شده و زیر پوستک های تنه درختان می گذراند.
تخم ریزی حشره های ماده، هنگامی شروع می شود که دمای هوا از 10 درجه سلسیوس تجاوز نماید. تغییرهای شرایط آب و هوا از سالی به سال دیگر، باعث تغییرهایی در تاریخ اولین تخم ریزی می شود.
در بررسی های انجام شده اوج جمعیت این حشره، در اواسط و اواخر اردیبهشت ماه دیده می شود. بعد از این تاریخ، جمعیت حشره به تدریج کاهش یافته و در اواسط مرداد به صفر می رسد.

آفتابگردان چهارمین دانه روغنی یکساله جهان است که بیشتر به خاطر روغن خوراکی آن کشت می شود‌‌.
آفتابگردان، به عنوان یک گیاه زراعی مطمئن در دامنه وسیعی از‌ شرایط محیطی عملکرد قابل توجهی دارد.
کل آب مصرفی آفتابگردان در طول رویش ۴۵٠ میلیمتر است، البته این مقدار با شرایط آب و هوایی منطقه تفاوت دارد.
✔️میزان آب مصرفی آفتابگردان در ماه های اول رویشی کمتر از زمانی است که گیاه رشد کامل کرده باشد و از مرحله تشکیل گل به بعد، به علت بالا بودن دمای محیط، طول گیاه و پوشش گیاهی کامل، مقدار آب مصرفی بالا می رود.
✔️این موضوع را نیز باید در نظر داشت که بین ارقام مختلف، میزان مقاوت به خشکی متفاوت است. همچنین تنش خشکی باعث کاهش شاخص برداشت در تمام ژنوتیپ های آفتابگردان می شود و علت آن، کاهش تعداد دانه در طبق هاست.
✔️نتایج دیگری از آزمایشات نشان داد که کمبود آب، اثر معنی داری روی درصد روغن دانه نداشت ولی باعث پوکی شدید دانه ها گردیده است، به طوری که حساس‌ترین صفت نسبت به خشکی را، درصد پوکی دانه دانسته اند.
همچنین تنش رطوبتی، باعث کاهش شاخص برداشت گردیده ولی میزان این کاهش برای همه ارقام یکسان نبوده است.

✅روش کوددهی نقش اساسی در استفاده بهینه از کود و افزایش مصرف آن دارد. 
✅در محصولاتی مانند سیب زمینی، ذرت، خیار، آفتابگردان و توت فرنگی، کارایی مصرف کود و عملکرد، با روش کود آبیاری بسیار بیشتر از روش پاششی است.

پتاسیم به مقدار زیاد در برگ و بافت میوه مرکبات وجود دارد. این عنصر در درختان مرکبات بسیار متحرک است و به آسانی از سلول به سلول دیگر یا از یک اندام به اندام دیگر حرکت می کند. اما از برگ های پیر به آسانی و با راندمان بالا به تنه و پوست درختان برگشت داده نمی شود. 
به طور کلی حدود 30 درصد از پتاسیم برگ ها در هنگام پیری و‌ ریزش، به تنه و پوست درختان برگشت داده می شود. بنابراین پتاسیم چندان در فصل زمستان در اندام های درختان ذخیره نمی شود.
لذا درختان در اوایل فصل از ذخیره کافی پتاسیم برای تقسیم سلولی میوه های جوان و دیگر اندام های مریستمی برخوردار نیستند. از طرف دیگر، شدت جذب پتاسیم از ریشه و انتقال آن به اندام هوایی درختان مرکبات، متناسب با شدت رشد رویشی درختان است و معمولاً در اوایل فصل رشد، حداقل است و در اوایل فصل تابستان به حداکثر میرسد.

🌺میزان ریزش گل، به عامل های درونی و بیرونی وابسته است. کمبود نیتروژن در زمان گلدهی یکی از علل رایج ریزش شدید گل و به دنبال آن، کاهش تشکیل میوه است.
✔️تشکیل اولیه میوه نیز تحت تأثیر عامل های محیطی، فیزیولوژی و مدیریتی است. گل هایی که در گل آذین های زایشی رشد کرده اند، رشد آهسته تر و تشکیل میوه ی کمتری نسبت به گل‌ها در گل آذین های برگدار دارند.
🍊تشکیل میوه و یا ریزش، به ویژگی های رقم، شدت گلدهی، آب و هوا و مدیریت درخت بستگی دارد.
✔️دماهای خیلی بالا یا پایین،‌‌ خشکی، تغذیه نامناسب، شمار بذر در میوه و آفات و بیماری ها از جمله عامل های مختلف مؤثر در ریزش میوه در گونه های مختلف مرکبات هستند.
✔️ یکی از عامل‌های محیطی و مدیریتی که در تشکیل میوه نقش اساسی دارد، تنش خشکی به ویژه در دوره‌ بحرانی رشد میوه چه ها، از حدود سه هفته پس از گلدهی است.
✔️دماهای بالای‌ 40 درجه سلسیوس، سبب ریزش شدید‌‌ میوه چه ها، به ویژه در ناول ها می شود.

عملکرد درختان مرکبات، ارتباط نزدیکی با میزان گلدهی بهاره و تشکیل میوه اولیه‌ دارد. تشکیل گل، افزون بر تعیین عملکرد، ممکن است بر عامل های کیفی میوه مانند اندازه، کیفیت درونی، بافت و رنگ میوه نیز موثر باشد. 

شمار گل و تشکیل میوه، به شرایط تغذیه درخت نیز بستگی دارد. در زمان گلدهی و تشکیل میوه،‌ کاهش شدید عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در برگ های قدیمی، همزمان با افزایش شدید این عناصر در برگ های جدید و میوه های تشکیل شده، دیده شده است. 
✔️تحقیقات نشان می دهد که محلول پاشی زمستانه اوره در چهار سال متوالی، سبب افزایش معنی دار شمار گل و نیز عملکرد در پرتقال والنسیا می شود.
در واقع، شمار گل بستگی به رقم، سن درخت و شرایط محیطی و مدیریتی دارد.
✔️بنابراین تغذیه زمستانه مرکبات، تاثیر به سزایی در باردهی آن ها دارد. 
✔️کربوهیدرات ها، هورمون ها، دمای محیط، آب و عناصر غذایی از مهم ترین عامل هایی هستند که در گلدهی و در نتیجه عملکرد، تأثیر دارند.

هرس، از مسائل مهم در مرحله داشت زیتون است که باعث می شود که درختان جوان زودتر به بار نشسته، محصول تولیدی یکنواخت باشد، سال آوری در آن ها کاهش یابد و عمر درخت و در نتیجه طول دوره بهره دهی آن، افرایش یابد.
✔️هرس، پس از برداشت محصول آغاز می شود. در باغ هایی که میوه زیتون در مرحله سبز و به منظور کنسروسازی برداشت می شود، هرس در ماه های آبان و آذر انجام می شود. 
✔️در مناطقی که زیتون به صورت روغنی برداشت شده و یا خطر سرمازدگی زمستانه وجود دارد، در فصل سرد باید از هرس اجتناب کرد. زیرا حجم بیشتر تاج درخت، یک سپر حفاظتی جهت کاهش خطر سرمازدگی است.
✔️در بیشتر باغ های زیتون مناطق مدیترانه ای، هرس هر دو سال یکبار انجام می شود. 
✔️ارقام زیتون روغنی، بهتر است به فاصله سه سال یکبار هرس شوند.

هرس، مجموعه ای از عملیات برای تغییر شکل طبیعی درختان، از طریق تقویت یا جلوگیری از رشد و نمو شاخه های نابه جا و به منظور ایجاد شکل معین و افزایش محصول می باشد.
این عمل موجب تعادل رشد رویشی و زایشی شده و روی سال آوری و به تاخیر انداختن زوال و مرگ درختان، موثر است و به همراه سایر عملیات زراعی مانند تغذیه و آبیاری مناسب، عامل مهمی در ایجاد تعادل رشد رویشی در درختان میوه می باشد.
این مجموعه عملیات، برای دستیابی به محصول متعادل، مداوم و با کیفیت و روغن بالا در میوه های روغنی مانند زیتون، بسیار ضروری است.

شته روسی گندم، بومی نواحی جنوب شوروی سابق، ایران، افغانستان و کشورهای حاشیه دریای مدیترانه است. این شته در حال حاضر یکی ازمهمترین آفات گندم در اغلب مناطق کشور می باشد. 
❌شته روسی، علاوه بر گندم از جو، چاودار، تریتیکاله، یولاف و شماری از علف های باریک برگ تغذیه می کند. جو، گندم و تریتیکاله نسبت به حملات شته روسی بسیار حساس بوده ولی یولاف و چاودار حساسیت کمتری نشان می دهند.
علایم خسارت این آفت، بسیار مشخص است. روی برگ ها بر اثر تغذیه و تزریق بزاق، نوارهای طولی سفید یا زرد رنگ ایجاد می شود. رنگ نوارها در آب و هوای سرد و خنک اغلب به دلیل وجود دانه های رنگی آنتوسیانین، قرمز مایل به ارغوانی می باشد. برگ ها لوله شده و شته ها داخل آن از سطوح رویی برگ ها تغذیه می کنند. 
گیاهان جوان در اثر حملات شدیدتر، به طور معمول از رشد و نمو باز می مانند. آلودگی در مرحله قبل از ظهور سنبله می تواند به پیچش برگ پرچم و تغییر شکل سنبله ها نیز منجر شود.

آفات گندم در کشورمان شامل:
✔️سن گندم
✔️تریپس گندم
✔️شته گندم
✔️سوسک برگخوار گندم
✔️سوسک قهوه ای غلات
✔️سوسک سیاه گندم
✔️پروانه‌ مینوز برگخوار گندم

عامل بیماری آنتراکنوز مرکبات، قارچ Colletotrichum gloeosporioides می باشد. در اثر این بیماری برگها ابتدا زرد و سپس خشک می شوند و در نهایت می ریزند.

از آفات مهم، در مناطق معتدل و گرم و خشک هستند و روی بسیاری از محصولات از جمله: پنبه، صیفی جات (بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل و ....)، حبوبات و بعضی از درختان نیز، گزارش شده اند.
این حشرات، علاوه بر مکیدن شیره ی گیاه و ترشح عسلک فراوان، که باعث ضعف شدید گیاه می شود، ناقل ویروس های بیماری زای گیاهی نیز، هستند‌.
✅یکی از اصلی ترین دشمنان طبیعی این حشرات، کفشدوزک ها و به ویژه کفشدوزک های هفت نقطه ای هستند.

سرخرطومی برگ یونجه، یکی از مهمترین آفات برگ یونجه می باشد که گاهی بیش از ۹۰ درصد محصول چین اول را از بین میبرد.
استفاده از حشره کش های شیمیایی، با ازبین بردن دشمنان طبیعی و وارد شدن در چرخه غذایی، مشکلات موجود را دو چندان کرده است. بنابراین استفاده از روش های غیرشیمیایی مانند آتش و چرانیدن توسط دام، مورد توجه قرار گرفته است.
✅بر اساس آزمایشات، برای کنترل این آفت، سوزاندن زمستانه، به اندازه یک حشره کش(کاربوفوران) موثر است. بنابراین سوزاندن زمستانه به صورت سطحی، توصیه می شود. (منظور از سوزاندن سطحی، استفاده از شعله برای سوزاندن گیاهان، بدون آسیب به خاک است.)
✅چرانیدن زمستانه ی مزرعه به وسیله ی دام نیز، ۶۰ درصد تخم ها را نابود میکند.

این آفت بیشتر به، سرشاخه های جوان مرکبات، خسارت زده و مانع گسترش برگ ها و گاهی ریزش میوه‌ها می شود. خسارت این آفت، در اثر تغذیە ی لارو از برگ ها، سرشاخه های جوان و خشبی نشده و در برخی موارد میوه به وجود می آید.
✔️گونه های لیموی آب، پرتقال های والنسیا، سیاورز و نارنگی کینو نسبت به دیگر گونه ها و رقم های مرکبات، آلودگی بیشتری به آفت نشان دادند و گریپ فروت، کمترین آلودگی را داشته است.
تحقیقات در شرایط دزفول نشان داده است که تراکم جمعیت مینوز برگ مرکبات، در اوایل بهار خیلی پایین بوده و 3 تا 4 لارو در برگ میرسد.

در بین گیاهان علوفه ای، یونجه به دلیل خوش خوراک‌ بودن، دارا بودن ذخایر غذایی از جمله مواد معدنی مختلف، مواد پروتئینی و حتی انواع ویتامین های گوناگون، اهمیت خاصی پیدا کرده است.
این گیاه، تاثیر مهمی در اصلاح زمین زراعی دارد که به موارد می توان اشاره کرد:
✔️تهویه ی زمین
✔️برقراری تناوب
✔️زهکشی مناسب خاک
✔️افزایش مواد آلی خاک
✔️ازدیاد ازت
✅بنابراین در زمین های فاقد مواد آلی، دارای فقر نیتروژن و در زمین های رسی، کشت آن توصیه می شود.

ریزش میوه، کرم میوه خوار، کنه تارتن، عارضه خشکیدگی خوشه و شپشک‌ سفید خرما، از عوامل مهم خسارت درختان خرما هستند.
در میان آفات خرما، کرم میوه خوار، فعالیت خود را در درجه حرارت های پایین، در اوایل فصل آغاز می کند.

کنه ی تارتن، حرارت دوست بوده و با سرد شدن هوا، تراکم آفت و میزان تخمگذاری این آفت، کاهش می یابد‌.
خسارت‌ این کنه، در مناطق گرم، بیشتر از سایر مناطق است‌.
شپشک سفید خرما، دارای بیشترین حساسیت به تغییرات رطوبت نسبی محیط است.
دما، یک شاخص اصلی محیطی است که برای پیش بینی چرخه زندگی حشرات در نظر گرفته می شود.

ردیابی آفت با استفاده از تله های چسبنده و فرمونی در باغ های هلو و بادام در استان قزوین، نشان داد که انبوهی جمعیت آن روی بادام دو برابر هلو است. 
این آفت در آن منطقه دارای چهار نسل متداخل بود. بهترین زمان برای مبارزه شیمیایی علیه لاروهای زمستان گذران، مرحله صورتی شدن جوانه ها گزارش شده است.
در کشور روسیه، بهترین زمان برای مبارزه شیمیایی علیه این آفت، پس از پایان مرحله گلدهی و زمانی که لاروها مکان های زمستان گذران را ترک کردند، تعیین شد. 
فوزالون و کلرپیریفوس از جمله حشره کش هایی هستند که برای مبارزه با این آفت کاربرد فراوان دارند. 
به منظور کسب نتایج بهتر، تکرار سمپاشی در فاصله 12 تا 14 روز توصیه شده است.

یکی از آفات مهم درختان هسته دار در جهان و ایران است. برای اولین بار خسارت این شب پره را در منطقه کرج از روی درختان هلو، بادام، قیسی، زالزالک، ازگیل، آلو، سیب، خرمالو و زردآلو گزارش کرده اند.
خسارت آن در باغ های زردآلو نسبت به دیگر میزبان های بیان شده، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
لاروهای سن یک این آفت، وارد سرشاخه، جوانه و میوه شده و در اثر تغذیه، منجر به خشکی سرشاخه و پوسیدگی و ریزش میوه می شوند.
زمستان گذرانی به صورت لارو، داخل محفظه های لاروی در انتهای جوانه های خسارت دیده است.

عامل بیماری سرخشکیدگی مرکبات قارچ Nattrassia mangiferae نام دارد. عامل بیماری در مرحله اولیه که اواسط بهار می باشد، باعث پژمردگی و زوال در شاخه های انتهایی درخت می شود که این حالت با گرمتر شدن هوا شدت پیدا می کند.