چاودار Secale montanum که نام دیگر آن گندم سیاه می باشد، متعلق به خانواده ی گندمیان و گیاهی زراعی است. چاودار یکی از مقاوم ترین غلات در برابر سرما شناخته شده و دانه های آن مانند گندم لاغر و کشیده است.

کنجد به طور معمول در برابر خشکی مقاوم است. با این وجود گیاهچه کنجد در برابر کمبود آب بـیش از حد حساس است. همچنین در زمان گلدهی و اوایل دانه بندی نیز به کم آبی حساس می گردد. 

آبیاری، بسته به نوع زمین کشت به طریق کرتی (غرقابی) یا جوی و پشـته صـورت می گیرد. ایـن نبات به ویژه در مراحل اولیه گیاهچه ای در برابر پوسیدگی ریشه و سایر بیماری های قارچی ناشی از مردابی شدن یا رطوبت اضافی حساس است.

از آنجا که کپسول های گیاه کنجد به طور همزمان و یکنواخت نمیرسند، لذا باید به طریق دستی اقدام به برداشت آن نمود. 

بهترین زمان برداشت زمانی است که رنگ برگ ها و کپسول ها زرد رنگ شده است و با برداشت مناسب می توان تا حد زیادی از ریزش دانه ها جلوگیری نمود. 
برای این کار، ابتدا بوته ها را توسط دست برداشت نموده و پس از دسته بندی، بایستی آنها را به صورت برعکس قرار داد تا بعد از گذشت چند روز کامل خشک شوند.

ذرت یکی از مهم ترین گیاهان زراعی اسـت که اهمیت بـالایی در تغذیـه انـسان، تعلیـف دام، تغذیه طیور و صـنعت دارد. انتخاب تـراکم بوتـه مناسـب کـه بـر اسـاس عوامـل گیاهی و محیطی صورت می گیـرد، روی عملکرد محصول تـأثیر می گذارد.

تنظیم تراکم مطلوب در ذرت به این دلیل که این گیاه توانایی تولید پنجه را ندارد، بر روی حصول عملکرد مطلوب بسیار مهم می باشد. 
با افزایش فاصله بین بوته ها، به دلیل کاهش رقابت بـر سر عوامل محدودکننده رشـد، امکـان جـذب آب، نور و عناصر غذایی افزایش یافته و این عامل خـود باعـث افـزایش فتوسنتز می شود.
طی پژوهشی گزارش شد که با افزایش تراکم بوته و همچنین، با ایجاد یکنواختی بین فواصل کاشت بوته های ذرت، علاوه بر افزایش عملکرد دانه و عملکرد زیست توده، توان رقابـت بـا علف های هرز افزایش یافت که ناشـی از توانـایی بیـشتر بوتـه هـا در جذب منابع موجود، به خصوص تابش و عناصر غـذایی می باشد.
کاربرد فواصل یکسان هـم در بـین ردیـف و هــم در درون ردیف، باعث ایجاد محتوای بیشتر رطوبت در خاک در طـی فصل رشد گردید.
یکی از الگوهای پیـشنهادی برای ذرت، کشت به صورت دو ردیفه روی پشته های عریض و یا به عبارت بهتر، حذف یک در میان جویچه های آبیاری در روش کشت جوی و پـشته است. در ایـن الگوی کشت به دلیل کاهش تعـداد جویچه های آبیاری و کاهش سطح تبخیری، راندمان مصرف آب بالا می رود.

سبز شدن، یکی‌ از مهمترین مراحل فنولوژیک گیاه است که تعیین کننده نسبی موفقیت یا شکست زراعت است. سبز شدن به ظهور گیاهچه در سطح خاک گفته می شود‌.

پیش بینی زمان سبز شدن، انتخاب تاریخ کاشت مناسب و استقرار سریع و کامل گیاهچه، لازمه یک زراعت موفق است و از آن‌ جایی که این موارد به شدت تحت تاثیر عوامل متعددی مانند دما و‌رطوبت خاک‌ قرار می گیرند، بنابراین این موضوع در زارعت بسیار حائز اهمیت است.
عمق کاشت نیز از آنجا‌ که تاثیر زیادی بر سبز شدن و استقرار گیاهچه دارد، در کشاورزی حائز اهمیت است.
رطوبت ناکافی و کاشت عمیق، از مهمترین عواملی هستند که باعث سبز شدن نامناسب گیاهچه می گردند. 
لازمه تولید موفق محصولات زراعی، انتخاب یک رقم مناسب با مقدار بذر کافی، به همراه زمان مناسب و عمق کاشت مناسب است.

نماتدهای انگل گیاهی، یکی از عوامل مهم محدود کننـده رشد غلات محسوب می شوند. تاکنون نماتدهای انگل زیادی از گندم و جو گزارش شده کـه نماتد های سیستی غلات، نماتد مولد  گره ریشه، نماتد گال دانه، نماتد عامل کوتاهی غلات، نماتدهای زخم ریشه، از اهمیت خاصی برخوردارند و موجب خسارت به محصول می شوند. 
سه گونه از نماتدهای سیستی غلات، نسبت به سایر گونه های گروه، تاثیر بیشتری بر روی گندم و جو دارند.‌ این گروه از نماتدهای سیستی با حمله به ریشه های گیاه میزبان، موجب کاهش جذب آب و جریان مواد مغذی در گیاه می گردند که در اثر آن گیاه پژمرده شده و علائم زردی و رشد ضعیف یـا کوتاه شدن را نشان خواهد داد. 
علایم در اندام های هوایی گیاهان میزبان، به صورت قطعات کمرنگ، همراه با پنجه های کم دیده می شود. تاثیر این نماتدها بر روی اندام های هوایی ممکن اسـت بـا علائم کمبود نیتروژن، فسفر و دیگر عناصر ریز مغذی مشابه باشد.
✔️بـه طور کلی نماتـدهای سیـستی غلات، موجب اختلالاتی در رشد و جنبه های فیزیولوژیک گیاه میزبان، از جمله کاهش رشد ریشه، ارتفاع گیاه و ارتفاع سنبله، کاهش غلظت عناصری مانند آهن، نیتروژن، منگنز و‌ مس در ساقه ها و کاهش جذب نور توسط برگ ها شده که این اختلالات نقش مهمی در کاهش عملکرد محصول ایفا می کنند.
✔️همچنین گیاهچه های آلوده به ایـن نماتدها، گاهی اوقات مورد حمله دیگر بیمارگرها، مخصوصاً قارچ های خاکزی عامل پوسیدگی های ریشه، قرار می گیرند.

❌بررسی ها نشان داده که کاهش ماده آلی خاک تقریباً برای کلیه مناطق کشاورزی، (به ویژه مناطق خشک) به صورت یک مشکل درآمده است. از سویی وابسته شدن نظام های تولید محصولات زراعی به نهاده های خارجی و به ویژه کودهای شیمیایی نیز به این مشکل دامن زده است.
✅همچنین مطالعات نشان داده اند که آیش به عنوان یکی از عملیات زراعی و اجزای نظام‌ های تناوب، سبب تسریع تلفات مواد آلی گردیده است. 
❌این معضلات خود موجب بروز مشکلات متعددی از جمله کاهش میزان عملکرد محصولات زراعی و ایجاد مسائل زیست محیطی متعددی شده است. 
✅کاشت متوالی گندم و اجرای تناوب آیش - گندم مرسوم ترین تناوب های زراعی در نظام های تولید دیم گندم در کشور هستند. با این که آیش سبب بهبود وضعیت خاک می شود، ولی باید به این نکته توجه کرد که در دراز مدت سبب افزایش فرسایش و
کاهش حاصلخیزی نیز می‌ شود. پس حد تعادل در این مورد باید رعایت شود.

✅نیتروژن یکی از عناصر غذایی مهمی است که کمبود آن، بیشتر از سایر عناصر، تولید گیاهان زراعی را محدود می کند.
✅در غیاب علف های هرز، نیتروژن از طریق افزایش تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه، باعث افزایش عملکرد دانه گندم می شود.
❌برخی پژوهش ها نشان داده اند که علف های هرز، توانایی بالایی در رقابت با گندم، برای جذب نیتروژن دارند. بنابراین مدیریت علف های هرز در مزرعه گندم، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

✅این مخلوط پودری با چگالی بالا، محتوی عناصر پرمصرف نیتروژن و فسفر می باشد که غلظت فسفر در آن بیشتر است و برای گسترش سیستم ریشه گیاهان و استحکام ساقه کمک می کند.
✅انحلال پذیری آن بالا بوده و به راحتی در سیستم آبیاری استفاده می شود. کاربرد این فرآورده در زمان نیاز گیاه، منجر به افزایش محصول و برطرف شدن نیاز گیاهان به عناصر نیتروژن و فسفر شده و خاصیت اسیدی آن، به جذب نیتروژن، فسفر و همچنین سایر عناصر ریز مغذی خاک یا محلول کودی کمک می کند.
✅فسفر موجود در این محلول، یک استارتر بی نظیر برای افزایش رشد ریشه و تسریع رشد بهاره در درختان زینتی است.
✅ایــن محصول بــرای خاک های آهکی و قلیایی مناسب است.

✅بوتامیسول محصول کاملا اختصاصی، جهت پیشگیری و کاهش خسارات ناشی از انواع تنش های محیطی در محصولات زراعی، باغات و گلخانه ها است.
✔️حاوی 45 درصد اسید آمینه آزاد است که از هیدرولیز آنزیمی گیاهان به دست آمده است.
✔️بوتامیسول دارای درصد بالایی  از اسید آمینه پرولین می باشد، که در هنگام تنش های محیطی باعث افزایش توان و مقاومت گیاه به تنش های خشکی، گرما، سرما، یخبندان و سمیت سموم می گردند.
✔️در سایر مراحل رشدی نیز می توان بوتامیسول را به صورت ترکیب با سموم و کودهای تغذیه ای استفاده کرد و رشد و عملکرد محصول را‌ افزایش داد.
✔️در افزایش تشکیل گل و میوه، بهبود فرآیندهای رشدی و رسیدگی میوه ها بسیار موثر است.
✔️جهت افزایش مقاومت گل ها به سرمای بهاره، میتوان بوتامیسول را در مرحله تورم جوانه ها محلول پاشی نمود.

✔️حلالیت بالا در آب
✔️افزایش رشد رویشی گیاه
✔️حاوی عناصر ریزمغذی به صورت کلات EDTA
✔️تامین عناصر ماکرو و میکرو مورد نیاز گیاه
✔️بسیار مناسب برای خاک های شور و قلیایی
✔️قابلیت محلولپاشی

سوسک سیاه گندم یکی از آفات مهم گندم، جو و چاودار می باشد. لاروها، سفید رنگ و سر و قفسه سینه خرمایی رنگ و روی هر یک از حلقه های آن یک لکه قهوه ای وجود دارد

ریشَک‌بال یا تریپس گندم،  با نام علمی Haplothrips Tritici، که «بال ریشک‌دار» نیز خوانده می‌شود، یکی از آفات مهم مکنده گندم است. حشره کامل این آفت از سایر ریشک‌بالان بزرگ‌تر و طول آن حدود ۲ میلی‌متر است.

رنگ عمومی بدن آن قهوه‌ای تیره یا سیاه یکنواخت، ساق و پنجه پاها و بند میانی شاخک‌ها به رنگ قهوه‌ای روشن است. پوره‌ها نیز زرد متمایل به قرمز هستند. در فصل بهار حشرات ریز قرمز رنگی در لابلای دانه های سبز خوشه گندم دیده می شوند که در واقع پوره های تریپس گندم هستند.  این حشره تابستان را به صورت پوره در عمق ۵ سانتیمتری و  را در عمق ۲۰ سانتیمتری خاک اطراف ریشه و طوقه گندم‌های سال قبل سپری می‌کند. در اواخر زمستان و اوایل بهار لاروهای زمستان‌گذران، به سطح خاک آمده و پس از مدتی حضور در کاه و کلش موجود در سطح مزرعه، روی علف‌های هرز دوره زندگی خود را کامل می‌کنند.

ریشک‌بال را بیشتر در لابه‌لای غلاف برگ، محل اتصال برگ به ساقه یا لابه‌لای خوشه‌ها می‌توان مشاهده کرد. ریشک‌بال، علاوه بر گندم به جو، چاودار، یولاف و برخی علف‌های هرز گیاهان نیز حمله می‌کند. با تشکیل خوشه‌های گندم جمعیت ریشک‌بال در روی آنها نیز افزایش یافته و با تغذیه از دانه‌های نرم موجب چروکیدگی و توقف رشد آنها می‌شود. علایم خسارت روی برگ به‌صورت پیچیدگی و ایجاد لکه‌های نقره‌ای ظاهر می‌شود. شخم عمیق تا ۹۰ درصد، این حشرات را که داخل خاک مزرعه زمستان‌گذرانی می‌کنند، ازبین می‌برد. از آنجایی که ظهور حشرات کامل و سپس لاروها هم‌زمان با برنامه مبارزه با سن گندم است، سمپاشی کشتزارها علیه سن گندم روی ریشک‌بال نیز مؤثر خواهد بود. در مناطقی که علیه سن گندم سمپاشی نمی‌شود، خسارت ریشک‌بال چشمگیر و از خسارت سن، قابل تفکیک نیست. 

مدیریت تلفیقی تریپس گندم:

ــ شخم پس از برداشت محصول، انهدام بقایای گیاهی و تناوب زراعی از روش های مناسب کنترل این آفت است. سمپاشی اختصاصی علیه آن ضروری نبوده و سمپاشی های متداول علیه پوره های سن گندم در  کاهش جمعیت آن موثر است.

شرایط ایده آل کشت گندم:

یک) آب و هوای خشک در دوره رشد رویشی

دو) آب و هوای معتدل در دوران تشکیل دانه

سه) آب و هوای گرم و خشک در زمان برداشت محصول

* روی تصویر کلیک کنید.

چرا گندم پرطرفداترین گیاه جهان است؟

مهندس محمد مهدی عفیفی

گندم یکی از قدیمی ترین گیاهانی است که انسان کشت کرده و مورد استفاده قرار داده است. منشأ گندم حوزه مدیترانه و کشور فلسطین و سوریه بوده و از این مکان ها به ایران بزرگ قدیم و ترکیه کنونی منتقل شده و سپس در قاره های دیگر منتشر شده است.

پاورپوینت زیبای معرفی

"علف های هرز تیره ی گندمیان"

را می توانید از اینجا دانلود نمایید.