دماى مناسب:
حداقل دماى مورد نیاز براى فعال بودن رشد مرکبات 12/5 درجه سانتى گراد مى باشد. آستانه خسارت سرما زدگى بین 3 الى 7 درجه سانتى گراد زیر صفر مى باشد که درصد رطوبت نقش مهمى در شدت خسارت دارد، که در اثر افزایش رطوبت، خسارت سرما زدگى نیز کمتر خواهد بود.
نیاز آبى:
در مناطق مرطوب 7500 متر مکعب و در مناطق خشک 15000 متر مکعب در هکتار مى باشد.
بهترین نوع خاک:
براى مرکبات شنى - لومى است. بیشترین و فعال ترین ریشه هاى درختان مرکبات در عمق 30 تا 40 سانتى مترى خاکقرار دارند.
نکته مهم در احداث باغ مرکبات آزمایش خاک جهت آگاهى و اطمینان از وجود نماتد هاى خسارت زا در زمین مورد نظر مى باشد.
در بین درختان میوه، مرکبات حساس ترین گروه به شورى خاک هستند و زمانى که EC خاک 3 باشد 21 درصد و در صورتى که EC خاک 4 تا 5 باشد به ترتیب 37 درصد و 52 درصد کاهش عملکرد خواهیم داشت.
روش های تکثیـر انار:
آسان ترین و باصرفه ترین روش تکثیر انار در ایران از طریق قلمه می باشد. تکثیر انار از طریق بذر و همچنین به روش خوابانیدن، پیوند و پاجوش نیز امکان پذیر بوده و در بعضی از مناطق و یا در موارد خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
ازدیاد انار از طریق بذر صرفا برای کارهای تحقیقاتی انجام می شود. زیرا درختان حاصل از تکثیر بذری نمی توانند خصوصیات مادری خود را حفظ کنند.
مشخصات قلمه و زمان تهیه آن:
قلمه را باید از شاخه های 3 - 2 ساله بارده، درختان سالم و از ارقام مرغوب مورد نظر تهیه نمود.
تهیه قلمه از شاخه های نرک مناسب نیست. گرچه این دسته از قلمه ها قدرت گیرایی بالاتری دارند، ولی درختان حاصل از آن ها کمبار خواهد بود.
طول مناسب قلمه حدود 40 سانتیمتر و قطر آن می تواند از یک تا 3 سانتیمتر متغیر باشد. مناسب ترین زمان تهیه قلمه اواخر زمستان و در هنگام بیدارشدن جوانه ها می باشد. در این زمان جوانه ها قرمز رنگ هستند. البته در صورت وجود شرایط و امکانات مناسب برای کنترل سرمای زمستانه، تهیه قلمه و کاشت آن در اواسط پاییز نیز امکان پذیر است. قلمه را می توان در زمین اصلی و یا در خزانه کاشت. توصیه می شود ابتدا قلمه را در خزانه بکاریم و نهال های حاصل را در سال بعد به زمین اصلی منتقل کنیم.
کنترل:
بهترین روش کنترل بیماری، جلوگیری از ورود بیماری با اعمال قوانین قرنطینه ای مطابق با آخرین پیشرفت های علمی و فنی در سراسر کشور از جمله بازرسی و صدور گواهی سلامت بذر و نهال و به کارگیری مواد تکثیری سالم و عاری از بیماری های خطرناک قرنطینه ای است.
پس از ورود بیماری به منطقه، بهترین روش کنترل، ریشه کنی درختان آلوده می باشد. استفاده از بادشکن، هرس شاخه های آلوده به شانکر، رعایت اصول بهداشتی، استفاده از حشره کش ها برای مبارزه با ناقل و سمپاشی با سموم مسی مانند اکسی کلرومس و با مخلوط بردو در کاهش آلودگی موثر است.
بیشتر گیاهان علفی تیـره fabaceae (پروانه آسا یا باقلائیان) در انشعابات ریشه خود دارای برجستگی های کوچک گره ماننـدی به نام گرهک مملو از باکتری هـای جـاذب نیتـروژن هسـتند و عمـل جذب نیتروژن به وسیله این باکتری ها باعث تثبیت نیتروژن به صورت نیترات در این گیاهان می شود. بسیاری از پروانـه آسـاها به صورت حبوبات یا بقولات مصرف غذایی دارنـد و در عـده ای از آن هـا نیز دانه ها علاوه بر مواد نشاسـته ای گـاهی حـاوی مـواد پروتئینـی و لیپیدی است مانند نخود فرنگی، لوبیا، عدس، نخود و ماش.
از دیگر گیاهان این تیره می توان به شنبلیله، باقلا، انواع یونجه، شبدر، سویا، نخود و سایر حبوبات اشاره کرد.
بنابراین در پرورش این گیاهان، باید از کوهای نیتراته کمتری بهره برد. هم چنین این گیاهان در تناوب های زراعی بسیار مناسب هستند. زیرا نیتروژن خاک را تثبیت می کنند.
محلول پاشی برگی عناصر غذایی از عملیات متـداول زراعی تـوأم بـا سـم پاشـی بـر علیـه آفـات و بیمـاری هـا محسوب میشود. این عمل لایه نازکی از محلـول را بـه طور یکنواخت در سطح برگ و در دسـترس گیـاه قـرار می دهد که با افزودن مواد مرطوب کننده سعی مـی شـود جـــذب ایـــن عناصـــر بـــه آرامـــی صـــورت گیـــرد و خطر سوختگی تقلیل یابد.
در محلول پاشی برگی، عنصر به صورت مستقیم در اختیار گیاه قرار می گیرد و دیگر نیازی نیست مسیر طولانی از ریشه به برگ را طی کند.
محلــول پاشــی تــوأم آهــن و روی موجـــب افـــزایش عملکـــرد اســـانس و رشـــد گیـــاه تحت تنش شوری نسبت به تیمار شاهد در گیـاهان می شود.
چای ترش، متعلق به خانواده Malvaceae (پنیرک) و بومی آفریقابوده در تمام مناطق استوایی و گرم کشت می شود و به عنوان گیاهی دارویی مورد توجه است.
این گیاه دو منظوره است که به منظور استفاده خوراکی (کاسبرگ) و با استفاده از الیاف یا چوب، یاهر دو نوع مورد کشت و کار قرار می گیرد.
از برگ آن به عنوان سبزی خوراکی، از دانه های آن به عنوان یک منبع غنی از پروتئین و از کاسبرگ های آن برای تهیه نوشیدنی های مختلف، بستنی، شکلات و کیک استفاده می شود.
کاسبرگ چای ترش به عنوان دارو قابلیت استفاده دارد. کاسبرگ های چای ترش دارای اسیدهای آلی اگزالیک، مالتیک، سیتریک، تارتاریک و همچنین، ویتامین c، پروتیئن، مواد معدنی و آنتوسیانین می باشد. رنگ قرمز چای ترش به عنوان رنگ طبیعی در مواد غذایی، محتوای تغذیه ای برگ و خواص درمانی آن در کاهش فشار خون باعث افزایش روزافزون این گیاه دارویی در اروپا شده است.
عدس الملک، گیـاهی اسـت یکسـاله، علفی که در کنار جوی های آب و اطراف باغ هـا و مـزارع گنـدم رشـد می کند. پراکندگی رشد این گیاه در ایران، استانهای تهران و حاشیه آن، خوزستان و شمال کشور است. این گیاه دارای میوه هـایی (لگـوم ) به بزرگی 5/0×10-6 سانتیمتر، محتوی 9-6 دانه (بذر)، مسطح و قرمز رنگ است.
عدس الملک از جمله گیاهانی است که از اهمیت خاص تغذیه ای و دارویی برخوردارند و در زمینه کاهش وزن و کنترل دیابت کاربرد دارند. دانه های
آن علاوه بر مواد نشاسته ای حاوی مواد پروتئینی و لیپیدی می باشند.
در طـب سنتی خواص درمانی متعددی به بذر عدس الملـک نسـبت داده شـده که از آن جمله میتوان اثر آن در پایین آوردن فشار خـون بـالا و نیـز کاهش قند و چربی خون را نام برد.
خلاصه عملیاتی که باغدران عزیز در پاییز و پس از برداشت محصول بایستی انجام دهند:
✅ تا زمانیکه برگ ها سبز بوده و فعال هستند، حدالامکان یک نوبت آبیاری و محلولپاشی با ترکیب فروت ست (N-Zn-B) در باغات میوه
سپس:
1️⃣حذف شاخه های شکسته و بیمار و رسیدگی به بهداشت باغ مثل جمع آوری برگ های خزان شده و میوه های زمین ریخته.
✅ علاوه بر موارد فوق، تدابیری جهت جلوگیری از آسیب جوندگان و سرما، احتمال پیوند درختان، آماده سازی زمین جهت کاشت احتمالی، مبارزه با علف های هرز و شروع تعمیرات و نگهداری ادوات کشاورزی.
2️⃣ پیچیدن دور درختان با گونی یا پیش خرما برای جمع آوری فرم زمستان گذران آفات.
3️⃣ سمپاشی با ترکیبات مسی مثل اکسی کلرور مس در هنگام ریزش ۷۰ درصد برگها (در سیاه درختان) جهت پیشگیری از بیماری های گیاهی
✳️باغ صرفاً شامل درختان نمیشه
ادوات هم بخش مهمی از باغ هستند که بایستی تدابیر لازم انجام گردد مثل:
3️⃣تخلیه لوله ها و سیستم فیلتراسیون جهت جلوگیری از یخ زدگی - سرویس کامل ادوات از جمله ضد یخ- ترموستات
کم کردن درجه غلظت روغن موتور-
گریسکاری ادوات-سرویس علف زنها- آماده کردن اره موتوری ها و ادوات هرس و کلیه ادواتی که در فصل رشد آتی مورد استفاده هستند مثل روتیواتور و ....
برای مبارزه با این آفات حتماً برگ های مرده و یا قسمت های هرس شده گیاه را از محیط خارج کنید. در مبارزه بیولوژیک علیه این افت از کفشدوزک از نوع Cryptolaemus می توان در محیط های سر بسته همانند گلخانه برای مبارزه با این افت استفاده کرد.
توجه کنید که لارو کفشدوزک شباهت های زیادی با لارو شپشک آرد آلود دارد. هم لارو و هم حشره بالغ کفشدوزک می توانند از شپشک ها تغذیه کنند. هم کفشدوزک و هم زنبور پارازیت برای فعالیت خود به دمای بالایی نیاز دارند و در برابر بسیاری حشره کش ها حساس هستند.
برای مبارزه شیمیایی از سموم سیستمیک استفاده نمایید. در مورد شپشکهای آرد آلود که بر روی ریشه فعالیت می کنند علاوه بر استفاده از سموم مناسب استفاده از ترکیب آبامکتین و کنفیدور همچنین استفاده از موونتو، آزینفوس، اتیون 1/5 درهزار، دورسبان 1 تا 1/5 در هزار، روغن امولسیون شونده، سمپاشی زمستانه اواخر زمستان به صورت روغن پاشی، مانند سموم روغنی (روغن ولک) پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بیداری درختان انجام میشود. روغنهای زمستانه دارای
هیدروکربن اشباع کمتری هستند.
مرزه گیاهی دارویی، علفی و معطر کـه متعلـق بـه
خانواده Lamiaceae (نعنائیان) می باشد. گونـه هـای ایـن جـنس بیشـتر در دامنه های کوهستانی منـاطق شـمال، شـمال غربـی، شـمال شـرقی،
مرکزی و جنوب غربی ایـران پراکنـدگی داشـته و روی صـخره هـای آهکی و یا دامنه های سنگلاخی می رویند. این گونه دارای برگ هـایی است روی آن در سطح زیرین و همچنین کاسـه گـل و گـل غده هـای ترشـحی کـه حـاوی اسـانس مـی باشـند، دیـده مـی شـود.
سرشاخه های گلدار و به طور کلی قسمت های هوایی گیاه مـرزه کـه معمولا در زمان گلدهی چیده میشود و در سایه خشک می گردد، بوی معطر و اثر نیرو دهنده، تسهیل کننده عمل هضم، مقـوی معـده، مدر، بادشکن و به طور خفیف اثر قابض و رفـع اسـهال دارد. همچنین از این گیاه در مواد غذایی بـه عنـوان طعـم دهنده استفاده می شود.
میزان اسانس در اندام هوایی مرزه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویـش گیـاه بسـتگی دارد. در مرحله گلدهی مقدار اسانس در این گیاه حداکثر می باشد.