خرمالو موزی یا بهتر است بگوییم خرمالو انبه ای یکی از کم یاب ترین نوع خرمالو می باشد که می توان آن را هم در مناطق سردسیر و هم در مناطق گرمسیر کاشت. طعم آن شبیه به خرمالوهای معمولی است و نهال آن اغلب به صورت عمده کشت می شود.
هرس خرمالو با هدف جوان سازی درخت، افزایش عملکرد، جذابیت شکل ظاهری، بهبود رشد و سلامت درخت انجام می شود. طی عملیات هرس، شاخه های خشک شده و مرده بریده می شوند تا نفوذ نور و تهویه به داخل درخت بهتر انجام شود و سایه های ایجاد شده توسط شاخه ها کاهش یابد.
خرمالوی وحشی درختی با شاخ و برگ فراوان و غیر قابل مصرف است، زیرا دارای مقادیر زیادی تانن بوده و اغلب خوراک حیوانات جنگلی می باشد.
درختان خرمالو معمولا از سه سالگی پس از کاشت در زمین اصلی، میوه دهی را آغاز و در هفت تا 10 سالگی به باردهی کامل می رسند. میزان محصول خرمالو میتواند بطور متوسط به بیست و پنج تن در هکتار برسد. چیدن میوه از درخت هنگامی است که سفت، رسیده و همراه با کاسه گل است.
توصیه می شود برداشت محصول به صورتی انجام گیرد که ضربه ای به میوه ها وارد نشده و میوه ها خراشیده و زخمی نشوند، چرا که میوههای آسیب دیده در انبار مستعد ابتلا به آلودگی های باکتریایی بوده و باعث خسارت می گردد.
✔️با توجه به رشد رویشی زیاد خرمالو، نیاز آبی آن بالا بوده و تنش آبی به خصوص در تابستان، اندازه میوه و میزان تولید آن را کاهش می دهد.
✔️از آنجایی که میزان بارندگی معمولا در تابستان کافی نمی باشد، لذا جهت تامین آب مورد نیاز، باید نسبت به آبیاری باغات خرمالو اقدام نمود.
✔️آبیاری باغات خرمالو در 2 سال اول پس از احداث باغ، به خصوص در خاک های کم عمق اهمیت زیادی دارد. آبیاری باید به مقدار کم و در فواصل زمانی کوتاه صورت گیرد تا شرایط ماندابی در پای درخت ایجاد نشده و برگ ها پژمرده نشوند.
✔️در هر صورت، مقدار آبیاری بستگی به کیفیت خاک محل کشت دارد و حتی الامکان باغداران باید سعی نمایند محل طوقه (یقه) درخت را خیس نگه دارند.
خرمالو در طول فصل رشد به دمای 16-22 درجه سانتی گراد نیاز دارد و هوای آفتابی برای رسیدن میوه لازم است. مقاومت این گیاه نسبت به سرما طوری است که تا 15- درجه سانتیگراد را تحمل می کند. خاک های متوسط نظیر خاک لومی و شنی مناسب این گیاه است و اگر خرمالو در خاک سنگین کشت گردد، اکثر میوه ها ریزش میکند. لذا زمین مورد کشت بایستی دارای زهکش خوبی باشد. زمینی که برای احداث باغ خرمالو انتخاب می شود، باید در عمق حداقل یک متری کاملا خشک بوده، به عبارتی سطح ایستابی پایین تر از یک متر باشد.
فواصل کاشت درخت با توجه به نوع رقم، پایه، نوع خاک و نحوه مدیریت کنوپی درختان مورد استفاده متفاوت است.
به عنوان نمونه، ارقام پاکوتاه را می توان در فواصل 5/2 * 5 متر کشت نمود (800 درخت در هر هکتار).
ارقام نیمه پاکوتاه را در فواصل 3*5 متر (660 درخت در هر هکتار) و ارقام پر شاخ و برگ را در فواصل 5/4 * 6 متری (370 درخت در هکتار) احداث نمود.
درختان خرمالو دارای برگ های ساده، با گل هایی عموما تک جنسی و میوه هایی کروی، و در برخی دیگر نسبتا کشیده هستند. میوه محتوی مقدار زیادی مواد قندی، تانن و ویتامین است.
خرمالو در ایران دارای واریته های مختلف است. این خانواده، دارای 6 جنس و 300 تا 400 گونه است که بیشتر آن ها از نارنجی و زرد روشن تا نارنجی و قرمز تیره متفاوت است و در مناطق نیمه گرمسیری و خاور دور انتشار دارند.
درخت خرمالو که در ایران درخت مشهوری است، در اصل بومی چین و ژاپن است که میوه بسیاری از گونه های آن، خوراکی است.
معمولا پس از چیدن میوه، کاسه گل همراه با میوه باقی می ماند. این درختان دو گونه گس و غیر گس دارند.
✔️میوه های گس، تا قبل از پخته شدن گس هستند و هنگامی که می رسند هم شیرین و نرم می شوند.
✔️گونه های غیر گس، زمانی که کال هستند، کمتر گس هستند و حالت گسی خود را خیلی زودتر از دست می دهند. آن ها در حالت رسیده سفت می باشند. حالت گسی این میوه را می توان طی چند روز با قرار دادن آن در معرض نور خورشید در سرما از بین برد که بـه این فرآیند رسیدن می گویند.
✔️خرمالو را می توان به شکل خام یا در غذا استفاده کرد. نوع غیر گس آن برای خوردن به شکل خام، بهتر است.
کمبود عناصر غذایی در درختان خرمالو سبب کمرنگ شدن برگ ها و کوتاه شدن شاخه های تازه تولید شده می شود. رشد شاخساره کمتر از ۳۰ سانتیمتر در سال، نشان دهنده نیاز کودی درختان است.
بهتر است درفصل سرما خودتان را تقویت کنید تا در مقابل بیماریها به خصوص سرماخوردگی و آنفلوآنزا مقاوم شوید. البته بهتر است به جای اینکه خودتان را با خوردن مولتی ویتامینهای صنعتی و تقویتکنندههای شیمیایی تقویت کنید، سراغ میوهها بروید که همه نوع ویتامین و املاح معدنی مورد نیاز بدنتان را داراست؛ خواص درمانی میوهها را نباید دست کم گرفت.اگر باور نمیکنید، خودتان به اطلاعات تغذیهای برخی میوهها که در پاییز و زمستان بیشتر در دسترس هستند، نگاهی بیندازید و خودتان را ضد ویروس کنید!