کود آهن یک نوع ماده معدنی است که برای رشد درختان و گیاهان بسیار مؤثر است و می‌تواند بهبود کیفیت و عملکرد محصولات کشاورزی را افزایش دهد. آهن یکی از عناصر مهمی است که برای تولید کلروفیل و فتوسنتز در گیاهان لازم است. همچنین آهن به‌عنوان یکی از عوامل اساسی در فرآیند تولید انرژی گیاهی نیز شناخته شده است. علائم کمبود آهن در برگ خرما، در برابر برگ سالم، در تصویر مشاهده می‌کنید.

بادهای ملایم برای گرده افشانی مناسبند. در حالی که بادهای تند می توانند سبب از دست رفتن گرده ها شوند.

در روش آبیاری سطحی در شرایط ایران، به طورکلی نخلستان هایی که دارای خاک سبک هستند، در تابستان هر 4 تا 7 روز و در زمستان هــر 20 تا 30 روز یکبار آبیاری می شوند.

عکس العمل درخت خرما در مقابل کم آبی با اکثر درختان میوه تفاوت دارد و علائم ظاهری مانند زرد شدن و ریزش برگ‌ ها خیلی‌ دیرتر اتفاق می افتد. این تغییر رنگ و ریزش برگ، با کم آبی درخت در فصل های بهار و تابستان دیده می شود.

کودهای مورد استفاده در باغ های خرما را می توان به دو گروه تقسیم کرد:

تأمین مواد غذایی مورد نیاز نخل خرما، با اسـتفاده از انواع کودهای ماکرو و میکرو، سبب افزایش کمی و کیفی محصول می شود. کمبود این عناصر که بــا علائم مشخصی همراه است (شکل های ۱ و ۲)، کاهـش محصول و در مواردی مرگ گیاه را به دنبال دارد.

حساسیت خرما به شوری در مراحل مختلف رشد، متفاوت است. در جدول ۱، میزان تولید محصول خرما در خاک ها و آب هایی با شوری مختلف را می توان مشاهده کرد.

نخل خرما پس از 8 - 10 سال از کشت محصول می دهد و 10 - 15 خوشه میوه تولید می کند که پس از تنک کردن، معمولا روی هر درخت 6 - 7خوشه باقی می ماند. هر خوشه شامل صدها خرما است و وزن هر خوشه به 10 - 15 کیلوگرم می رسد.

وضع قرار گرفتن برگ ها روی تنه، تابع نظم خاصی است و همراه با رشد طولی، سالیانه 15 - 20 برگ در انتهای ساقه تولید می شود. 
از آنجا که برگ های مسن پایین خشک می شوند، آن ها را از نزدیک تنه می برند. این فرم هرس باعث می شود تنه ی خرما سطحی ناصاف و کنگره ای پیدا کند. 
رشد درخت خرما به صورتی است که تنه آن معمولا در قسمت های بالایی از قطر کمتری برخوردار است. 

خرمای مضافتی از ارقام خرمای نرم با میانگین وزن دانه 10 - 15 گرم و میزان رطوبت 32 - 28 درصد می باشد.

✔️خرمای مضافتی بـر طبق استاندارد ملی ایران، از لحاظ اندازه بـه سـه طبقـه درشت، متوسط و ریز طبقه‌ بندی می شود.
✔️زمان مناسب برداشت خرمای مضافتی، 20 هفته پس از‌ گرده افشانی است. در این هنگام، میوه مضافتی به تدریج رسیده و از آن جا که به صورت تازه و رطب مصـرف می شود، باید به محض رسیدن برداشت و بسته بندی شده و در سردخانه نگهداری شود. 
✔️چنانچه در فصل برداشت، رطوبت هوا به دلیل بارندگی افزایش یابد، فواصل برداشت باید در دوره زمانی کوتاه‌ تری انجام گیرد.
✔️با توجه به ترکیب شیمیایی خرمای مضافتی می‌توان نتیجه گرفت که این محصول از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. مقدار قند کل رطب مضافتی در حدود 70 -62 درصد است که مقدار کمی از آن ساکارز بوده و بیشتر آن را قندهای احیاءکننده تشکیل می دهد.
✔️میوه خرمای مضافتی دارای مقدار پروتئین و چربی کم است. همچنین دارای مواد معدنی نظیر آهن، سدیم، پتاسیم و کلسیم است که میزان پتاسـیم آن 10
تـا 20 برابر میزان سدیم و یا کلسیم آن است.

دوره آموزشی آشنایی با آفت سرخرطومی حنایی خرما، از تاریخ 9 مهر لغایت 10 مهرماه 1402 به مدت 2 ساعت، توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس برگزار گردید. در این دوره آموزشی مهندس حجت دهقانی، مسئول فنی داروخانه گیاهپزشکی باغبان جهرم حضور داشت. گفتنی است در پایان این دوره، گواهینامه جهت بهره مندی از مزایای دوره آموزشی به ایشان اعطاء گردید.

به خرمای نارس خارک گفته می شود، به عبارت دیگر خارک همان خرما در مراحل اولیه ی رشد است که هنوز کال و نارس می باشد و به عنوان یک گونه ی خاص خرما دسته بندی نمی شود. خارک در مقایسه با خرما قند و کالری کمتری دارد و قند آن طبیعی است.

ریزش میوه، کرم میوه خوار، کنه تارتن، عارضه خشکیدگی خوشه و شپشک‌ سفید خرما، از عوامل مهم خسارت درختان خرما هستند.
در میان آفات خرما، کرم میوه خوار، فعالیت خود را در درجه حرارت های پایین، در اوایل فصل آغاز می کند.

کنه ی تارتن، حرارت دوست بوده و با سرد شدن هوا، تراکم آفت و میزان تخمگذاری این آفت، کاهش می یابد‌.
خسارت‌ این کنه، در مناطق گرم، بیشتر از سایر مناطق است‌.
شپشک سفید خرما، دارای بیشترین حساسیت به تغییرات رطوبت نسبی محیط است.
دما، یک شاخص اصلی محیطی است که برای پیش بینی چرخه زندگی حشرات در نظر گرفته می شود.

برخلاف معمول که نخل کاران هنگام کاشت پاجوش، کودی مصرف نمی کنند، بررسی منابع نشان می دهد که:

1- پیشگیری و قرنطینه

2- مبارزه زراعی

3- شکار انبوه آفت توسط تله های فرمونی

4- مبارزه شیمیایی

5- و ...

لاروها ضمن تغذیه از دستجات آوندی، جوانه مرکزی، غلاف های تازه و لیفی نشده، کانال هایی در جهت مختلف(بالا وپایین) در تنه ایجاد می کنند. لاروها از بافت دمبرگ نیز تغذیه می نمایند. در اثر تغذیه از دستجات آوندی، درختان حالت تشنگی از خود نشان می دهند. در نهایت باعث خشک شدن تاج درخت و افتادن درختان آلوده می شود. با توجه به نحوه خسارت و محل فعالیت آفت، درک علائم خسارت و تشخیص وجود آفت و شناسایی درختان آلوده در مراحل اولیه آلودگی بسیار دشوار است. زمانی علائم خسارت را درک میکنیم که درخت دچار خسارت شدید و جبران ناپذیر و یا مرگ گردیده است.

1- رعایت بهداشت باغ

2- حذف پا جوش ها و تنه جوش ها و محل های امن تخم گذاری

3- هرس و تکریب مناسب دمبرگ و همچنین حذف تنه جوش و پاجوش در ماه های سرد سال.(به دلیل کاهش دما پرواز حشره کامل متوقف می شود.)

4- از ایجاد زخم بر روی نخیلات باید جلوگیری شود؛ زیرا زخم های ایجاد شده باعث جلب حشرات کامل میگردد.(محل نفوذ حشره کامل و تخمگذاری آفت بر روی زخمها می شود.)

5- پانسمان زخمهای روی درخت و محل هرس و به خصوص قطعه تنه جوش و پاجوش با گچ، سیمان و یا سموم شیمیایی

6- از آبیاری بی رویه نخلستان ها جلوگیری شود؛ زیرا افزایش رطوبت احتمال آلودگی به آفت را افزایش می دهد. 

7- عدم کاشت توام سایر محصولات با نیاز آبی بالا در نخلستان ها

8- رعایت فاصله کشت و تراکم مناسب

9- سوزاندن و از بین بردن بقایای آلوده و درختان آلوده غیر قابل درمان

10- محلول پاشی تنه درختان سالم و آلوده حداقل دو بار درسال به منظور کنترل بالغین و یا جلوگیری از تخم ریزی روی تنه

در درخت خرمای آسیب دیده و مورد حمله واقع شده توسط سوسک سرخرطومی، ممکن است یکی از علائم زیر مشاهده شود:

1- وجود تونل یا سوراخ های متعدد در تنه درخت

2- صدای جویدن و تغذیه لاروها به صورت صدای خراطی 

3- تراوش مایع قهوه ای رنگ از تونل ها

4- ظهور بافت جویده شده همراه با بوی پوسیدگی و تخمیرشدگی در داخل یا اطراف تونل باز شده 

5- وجود شفیره خالی و افتاده و حشرات کامل مرده در حالت آلودگی شدید

6- زرد و کج شدن و خشک شدن جوانه مرکزی

7- شکستن تنه درخت و واژگون شدن تاج درخت در حالت آلودگی شدید یا طولانی بودن مدت آلودگی

نخل شامل حدود ۱۵۰۰ رقم در سرتاسر جهان است که حدود ۴۰۰ رقم آن از ایران گزارش شده است. کاشت نخل به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک، دارای ارزش اقتصادی و اجتماعی شناخته شده است.‌

خرما به شوری و خشکی خاک مقاوم است و در انواع خاکها قادر به زندگی است؛ با وجود این بعضی از گونه ها خاک های سنگین

تاکستان (انگور) و نخلستان (خرما) را در کنار یکدیگر در یکی از باغات شهرستان جهرم (واقع در استان فارس) مشاهده می کنید: