مناسب ترین سیستم کاشت درختان سردسیری، سیستم مستطیلی و جهت مناسب بر اساس شیب زمین شرقی - غربی و یا شمالی - جنوبی است. (در اراضی شیبدار و تپه ای سیستم مثلثی و کشت بر روی خطوط تراز است.)
در مناطقی که خطر سرمای زودرس بهاره وجود دارد، کشت نهال در شیب های شمالی و غربی و در صورت خطر سرمای دیررس بهاره، کشت در شیب های جنوبی و شرقی صورت گیرد.
ارقام زود گل و حساس به سرمای بهاره در بالای شیب و ارقام متحمل تر در پایین شیب ها کشت شوند.
استفاده از کود حیوانی گاوی کاملا پوسیده، عاری از بذر علف هرز و شوری، به صورت مخلوط با خاک الک شده در چاله، بسیار مناسب و ضروری است.
1. هرس ریشه در مورد نهال انجام شود. (حذف نوک ریشه، ریشه های پیچ خورده و زخم شده).
2. در صورت انتقال نهال، ریشه ها در معرض باد قرار نگیرند.
3. سربرداری و حذف شاخه های اضافی بعد از کاشت نهال در زمین اصلی صورت گیرد.
نهال مناسب و مورد نیاز حتما باید دارای لیبل یا شناسه باشد.
لازم است برروی لیبل، نام تولید کننده نهال، نام رقم و پایه مورد استفاده درج شده باشد.
نهال تک شاخه و بدون شاخه اضافی، مخصوصا در ارتفاع کمتر از 50 سانتی متر باشد.
ارتفاع نهال کمتر از 80 سانتی متر در دانه دارها و کمتراز 60 سانتی متر در هسته دارها، مطلوب نیست.
قطر نهال در ارتفاع 10 سانتی متر بالای محل پیوند، باید از یک سانتی متر کمتر نباشد.
هیچگونه جوانه ای در نهال باز نشده و کاملا خواب باشد.
با توجه به عدم تولید نهال در منطقه، گواهی سلامت نهال توسط مدیریت حفظ نباتات مورد تائید قرار گیرد.
کود دامی ابتدا در سطح خاک پخش می شود و سپس با عمل شخم زدن با خاک مخلوط می شود.
بهترین زمان مصرف آن بستگی به درجه پوسیدگی کود دارد. کودهای نپوسیده در فصل پاییز و کودهای پوسیده در فصل بهار و قبل از کشت استفاده می شوند.
اگر کود دامی به مقدار زیاد مصرف شود، نیازی به مصرف سالیانه آن نیست، چون کود دامی دارای دوام چند ساله بوده و اثر آن در خاک باقی می ماند. یعنی تقریباً هر 3 سال مصرف کود دامی برای تأمین نیازهای غذایی کفایت می کند.
اما تأثیر آن بر روی خصوصیات فیزیکی خاک ممکن است 5 الی 6 سال ادامه پیدا کند و حتی در بعضی موارد، تا 7 یا 8 سال از اثرات مثبت کود دامی بر روی خصوصیات فیزیکی خاک عنوان شده است.
پوسته ی تنه ی درختان برگریز گاهی در اثر وجود نوسانات دمایی از یک روز گرم تا یک شب یخبندان، تَرَک می خورند.
این عارضه، علاوه بر خسارت مستقیم به درخت، باعث ضعیف شدن گیاه و بروز آفات و بیماری ها نیز می شود.
با رنگ کردن تنه با یک رنگ سفید لاتکس محلول در آب، که به میزان 50 درصد با آب رقیق شده باشد، در اواخر پاییز وقتی دمای هوا بالای 10 درجه ی سانتیگراد باشد، می توان مشکل بالا را کاهش داد.
پیچیدن تنه ی درختان مرکبات جوان با کیسه های حاوی آب حتی بهتر از پوشش های فایبرگلاس یا پلی اورتان، گیاهان را در مقابل سرما حفاظت می کند.
از جمله روش های شیمیایی مبارزه با شپشک ها، استفاده از روغن های معدنی بوده که سازگاری بالاتری با محیط داشته و با سرعت نسبتاً زیادی در محیط از بین رفته و خطر بروز مقاومت یا طغیان آفات ثانویه در رابطه با این ترکیبات بسیار کم است.
به طور کلی، اهداف هرس در انگور را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
۱/ایجاد و نگهداری بوته با شکل و فرم دلخواه (ایجاد فرم مطلوب)
۲/توزیع واحدهای تولیدی روی بوته برای تولید اقتصادی و مقرون به صرفه
۳/تنظیم و توازن هرچه بهتر باردهی
۴/هدایت و تمرکز رشد بوته در بازوهای دائمی و واحدهای تولیدی
۵/ایجاد تعادل برای افزایش عملکرد و کارایی مصرف آب.
برداشت میوه باید صبح زود و یا عصر، موقعی که هوا خنک است، انجام گیرد. از برداشت انگورهـا در روزهای بارانی و یا خیلی گرم، خودداری شود. عمل برداشت باید با چاقو یا قیچی تیز و با حداکثر طول دم خوشه انجام گیرد.
از تماس دست با حبه های انگور خودداری شود و هر گونه حمل و نقل بایستی توسط انتهای دم خوشه انجام گیرد. انگورهای درجه یک، درشت و بدون عیب با ظاهری بازار پسند که از حیث حبه پر اما نه زیاد فشرده باشند، برای نگهداری مناسب است.
درصورتی که تراکم حبه ها روی بعضی از خوشه ها زیاد باشد و به دلایلی بخواهند این قبیل خوشه ها را نیز نگهداری نمایند، بایجد ابتدا آن را بـه نحوی تنک کرد که از یک طرف هوا بتواند به راحتی به تمام حبه های روی خوشه برسد و از طرف دیگر خوشه ها لخت و بد منظره نشود.
همچنین درصورتی که خوشه دارای حبه های نارس، لهیده، گندیده، ترکیده و یا خشک باشد، باید آن ها را با دقت و به طوری که به سایر حبه ها صدمه نرسد، قطع و حذف نمود.
درخت انگور از درختانی است که نسبت به هرس واکنش شدیدی از خود نشان می دهد، به همین دلیل هرس داربستی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترین زمان هرس انگور در فصل زمستان می باشد اما نباید در سرمای شدید انجام شود.
1️⃣کاشت درخت بر اساس آب و هوای منطقه:
✔️آب و هوای سرد و خشک،
✔️سرد و بارانی،
✔️آب وهوای گرم و خشک،
✔️گرم و مرطوب،
✔️و آب و هوای شرجی، از جمله نوع آب و هوا است که شاید تعدادی از آن ها به گوشتان خورده باشد. با توجه به هر یک از شرایط آب و هوایی گفته شده باید بدانید که آب و هوا اولین و مهمترین رکن برای کاشتن نهال است و بدون در نظر گرفتن آن، شما نمی توانید توقع درامد و سود دهی از زمین های خود را داشته باشید.
2️⃣آزمایش خاک:
هر درختی دارای یک سری نیاز است تا به وسیله آنها به رشد و تولید محصول بپردازد. تامین نیاز های معدنی درختان در 90 درصد موارد از طریق خاک امکان پذیر است و درختان منابع مورد نیاز خود را از خاک دریافت می کنند.
3️⃣شخم زدن زمین قبل از کشت نهال:
شخم زدن زمین فواید بسیار زیادی دارد. اگر در زمین مورد نظر قبل از کشت نهال، محصول زراعی کاشته باشید قطعا بقایای آن هنوز روی زمین موجود است. این ها ممکن است به اصطلاح از زور و قوت زمین بکاهند. در نتیجه با زیر رو کردن زمین همین باقی مانده های دوره قبلی کشت، تبدیل به کود شده و برای زمین مفید می باشد.
همچنین باعث نرم شدن خاک می گردد. این عمل در بسیاری از نهال های زراعی رشد درختان شما را دو چندان خواهد کرد. چرا که در نتیجه نرم بودن خاک، درختان شما می توانند به راحتی ریشه زایی کنند. به علاوه اینکه آب و مواد معدنی راحت تر در عمق خاک نفوذ می کند.
4️⃣نحوه کاشت نهال
5️⃣زمان کاشت نهال
برنامه تغذیه انگور در ایران معمولاً شامل مصرف مقادیری از عناصر غذایی به ویژه نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی است.
✔️اخیراً ترکیبات کربن آلی و محرک های زیستی شامل هورمون های طبیعی مشتق شده از جلبک ها به صورت برگ پاشی و باکتری های محرک رشد مورداستفاده قرار می گیرند.
✔️مورد اخیر معمولاً در برگیرنده میکروارگانیسم هایی هستند که سلامت و کیفیت خاک را بهبود بخشیده و به واسطه آن عملکرد و کیفیت میوه بهبود می یابد.
✔️ماهیت اصلی مدیریت تلفیقی تغذیه گیاهی بر مصرف همزمان منابع زیستی، آلی و شیمیایی، متناسب با وضعیت حاصلخیزی خاک و نیازهای غذایی محصول، متناسب با عملکرد مورد انتظار استوار است.
رطبی و سیاه سمرقندی، از ارقام مهم انگور تجاری استان فارس هستند که در حوالی شیراز، مناطق شمالی و شمال غربی استان فارس در سطح وسیعی کاشته می شوند.
✔️رطبی، رقمی است دانه دار، متوسط تــا دیررس بــا میوه های سفیدرنگ، دارای پتانسیل عملکرد و کیفیت بازارپسندی بالا که غالباً در مناطق اطراف شیراز و سپیدان کشت می شود.
✔️سیاه سمرقندی، رقمی است دانه دار، متوسط تا دیررس با میـوه های به رنگ بنفش تیره، دارای عملکرد متوسط و بازارپسندی بالا کـه علاوه برکاشت در مناطق معتدل استان فارس مانند اطراف شیراز، غالباً در مناطق سردسیر استان به ویژه منطقه بوانات نیز کشت و تولید می شود.
با توجه به اهمیت این ارقام انگور در منطقه، تحقیقات به زراعی متعددی بر روی آن ها انجام شده است.
انگور یاقوتی، زودرس ترین رقم انگور ایران است که به ویژه در سال های اخیر، کشت و پرورش آن در مناطق نیمه گرمسیر کشور مانند جنوب استان فارس در شهرستان های داراب و جهرم با هدف تولید میوه پیش رس توسعه یافته است.
انگور گیاهی است که به دلیل رشد زیاد سالانه بایستی هر ساله هرس شود. منظور از هرس سالیانه انگور، ایجاد تعادل بین ریشه و شاخساره بوته است تا میوه کافی و با کیفیت تولید کرده و همچنین زمینه رشد بوته و تولید میوه کافی در سال آینده نیز فراهم شود.
بسته به روش تربیت، وضعیت باردهی جوانه ها و شرایط آب و هوایی هر منطقه، نوع و شدت هرس ارقام انگور متفاوت است.
تحقیقات نشان داد که در انگور رقم شیرازی، در شرایط دیم و روش تربیت خزنده، بهترین روش هرس، روش مختلط با نگهداری یک شاخه ی شش جوانه ای به عنوان شاخه بارده، و یک شاخه دو جوانه ای به عنوان شاخه جایگزین است.
در آزمایشی روی رقم هیمرود (Himrod)، به این نتیجه رسیدند که بهترین نوع هرس برای این رقم در شرایط آب و هوای معتدل دره کشمیر، باقی گذاشتن 5 جوانه در هر سیخک و 12 سیخک در هر بوته است.
در رقم پرلت (Perlette)، نیز توصیه شده که بیشترین عملکرد و بالاترین وزن خوشه زمانی به دست می آید که بوتهها به صورت بلند (شش جوانه در هر سیخک) هرس شوند.
نتایج آزمایش دیگری در مورد انگور هیبرید (516-H)، نشان داد که بالاترین عملکرد و بهترین کیفیت میوه در بوته های این دورگه، زمانی حاصل می شود که در هر سیخک تعداد 4 جوانه باقی گذاشته شود.
❌وجود دمای بالا و تشعشع زیاد در مناطق نیمه گرمسیری معمولاً مشکلاتی نظیر آفتاب سوختگی خوشه ها و عدم رنگ گیری یکنواخت حبهها را به دنبال دارد.
یکی از اصلی ترین دغدغه های انگورکاران، افزایش باردهی درختان است.
از آنجایی که درخت انگور، تنه قوی و نیرومندی ندارد، بر روی آن داربست می کشند و در نتیجه هرس داربستی، بهترین نوع هرس برای درخت انگور محسوب می شود.
برای پربارکردن درخت انگور، باید حتما به شرایط بالا نگه داشتن درخت با داربست، به منظور آفتاب گرفتن آن، توجه کرد.
باتوجه به اینکه شاخههای ریز و جوان درخت انگور، در فصل زمستان بسیار آسیب پذیر می شوند، می توانیم با داربست و با استفاده از هرس داربستی، شاخه ها را به شکل مناسب پرورش دهیم.
توجه داشته باشید که برای بستن شاخه ها به درخت، باید حداقل ۳۰ سانتی متر از پایین ساقه بالا بیاییم و آن قسمت از ساقه را به داربست ببندیم.
درختانی که دارای ریشه ضعیف بوده و یا طبیعتا قادر به جذب شیره خام به اندازه کافی نمی باشند، می توان با پیوند نمودن شاخه ای ریشه دار به تنه آن، کمبود شیره خام را جبران نموده و قسمت هوایی درخت را تقویت کرد.
این روش به این صورت است که دو درخت که نزدیک به یکدیگر قرار دارند و یکی دارای ریشه ضعیف است که نمی تواند مواد خاک را به خوبی جذب کند، از شاخه درخت مجاور که ریشه های قوی دارد و شاخه اش به تنه درخت ضعیف تر میرسد، به هم پیوند میزنند تا موادی که از درخت با ریشه قوی تر جذب می شود، از طریق شاخه، به درخت ضعیف تر هم برسد.
✔️این عمل کاملا شبیه به تزریق خون به انسان در بدن بیماری است که مقداری از خون خود را از دست داده باشد، با این تفاوت که نیاز انسان پس از یک یا چند مرتبه تزریق خون تامین شده و تکرار عمل تزریق لازم نخواهد بود. اما در درختان، این تزریق شیره خام باید به صورت همیشگی و مستمر باشد.
✔️دلیل انجام این روش پیوند نیز این است که با پیوند کردن پایه ریشه داری که در نزدیکی درخت دارای ریشه ضعیف قرار دارد، این پایه بتواند یک منبع شیره خام دایمی را در دسترس درخت مورد نظر قرار دهد.
✅پیوند زنی جهت مرغوب کردن درخت میوه ای نامرغوب صورت می گیرد. اما مرغوب بودن یا نبودن میوه هم تعاریف خودش را دارد. در اینجا به برخی از فواید پیوند اشاره میکنیم:
1️⃣بار زیاد درخت: یعنی درختی که میوه بیشتری در سال بدهد. اینجا مقدار مطرح است.
2️⃣درشتی یا زیبایی محصول: اینجا مجلسی بودن میوه مطرح است. گاهی درشتی محصول می تواند نشان از کیفیت بهتر هم باشد.
3️⃣دوام و ماندگاری بیشتر میوه: اینجا هدف سالم ماندن میوه از زمان برداشت، حمل تا مصرف و همچنین دوام بیشتر در طول دوره نگهداری مطرح است.
4️⃣کیفیت بهتر محصول: که می تواند به مشخصات جزئی تری مثل طعم (شیرینی و ترشی و آبدار بودن و …) یا پوست مناسب (از نظر ضخامت یا قابلیت کنده شده پوست و …) یا وجود و عدم وجود هسته و درشتی آن و عوامل دیگر دسته بندی شود.
5️⃣زمان رسیدن میوه: بسیار مهم است که میوه درخت چه زمانی می رسد یا چه زمانی امکان برداشت محصول وجود دارد. مثلا گیلاس نوبرانه بسیار گرانتر از زمانی است که محصول گیلاس فراوان است یا برعکس میوه هایی که آخر فصل به دست می آیند گران ترند.
6️⃣ازدیاد: در گیاهانی که نمی توان آنها را با قلمه و یا پاجوش ازدیاد نمود، برای حفظ مشخصات خارجی و داخلی یعنی ژنتیک گیاه مادری از روش پیوند استفاده می شود. به عبارتی دیگر پیوند زدن تغییری در خواص ظاهری و داخلی پیوندک ایجاد نمی نماید.
8️⃣تقویت درختان ضعیف: درختانی که دارای ریشه ضعیف بوده و یا طبیعتا قادر به جذب شیره خام به اندازه کافی نمی باشند، می توان با پیوند نمودن شاخه ای ریشه دار به تنه آن، کمبود شیره خام را جبران نموده و قسمت هوایی درخت را تقویت کرد.
9️⃣زود باردهی: معمولا گیاهانی که از طریق بذر و یا روش های ازدیاد غیر جنسی به جز پیوند به وجود می آیند، پس از رسیدن به بلوغ که حدود 6 الی 7 سال به طول می انجامد، شروع به گلدهی و میوه دهی می نمایند.
✅این مخلوط پودری با چگالی بالا، محتوی عناصر پرمصرف نیتروژن و فسفر می باشد که غلظت فسفر در آن بیشتر است و برای گسترش سیستم ریشه گیاهان و استحکام ساقه کمک می کند.
✅انحلال پذیری آن بالا بوده و به راحتی در سیستم آبیاری استفاده می شود. کاربرد این فرآورده در زمان نیاز گیاه، منجر به افزایش محصول و برطرف شدن نیاز گیاهان به عناصر نیتروژن و فسفر شده و خاصیت اسیدی آن، به جذب نیتروژن، فسفر و همچنین سایر عناصر ریز مغذی خاک یا محلول کودی کمک می کند.
✅فسفر موجود در این محلول، یک استارتر بی نظیر برای افزایش رشد ریشه و تسریع رشد بهاره در درختان زینتی است.
✅ایــن محصول بــرای خاک های آهکی و قلیایی مناسب است.
✔️20-20-20 کود پودری کاملا محلول در آب که دارای درصد متعادلی از عناصر ماکرو (نیتروژن، فسفر و پتاسیم)، همراه با عناصر میکرو ضروری می باشــد.
✔️عناصر میکرو موجود در آن به صورت کلات EDTA است که جذب آنها را از طریق برگ و ریشه افزایش می دهد.
✔️20-20-20 به دلیل خاصیت اسیدی و همچنین گوگرد موجود در آن، سبب کاهش پی اچ محیط اطراف ریشه و در نتیجه افزایش جذب بهتر عناصر توسط گیاه می گردد.
✔️در تمامی مراحل رشدی گیاه به منظور افزایش کمی و کیفی محصول و بــرای تمام محصولات کشاورزی قابل استفاده است.
✔️این کود بــرای انواع روش های آبیاری(قطره ای و ...)، نیز قابل استفاده می باشد.
✔️حلالیت بالا در آب
✔️افزایش رشد رویشی گیاه
✔️حاوی عناصر ریزمغذی به صورت کلات EDTA
✔️تامین عناصر ماکرو و میکرو مورد نیاز گیاه
✔️بسیار مناسب برای خاک های شور و قلیایی
✔️قابلیت محلولپاشی
✅تحریک رشد رویشی و زایشی گیاهان
✅افزایش تولید گل و میوه در باغات
✅جلوگیری از ریزش گل و میوه
✅بهبود در جوانه زنی دانه گرده
✅درشت شدن میوه
✅رفع علائم کمبود مولیبدن در گیاهان