در حال حاضر به هر دلیل، بخش قابل توجهی از منابع آب و خاک شور و یا در حال شـور شدن هستند و مجبوریم با همین آب و خاک شور کشـاورز ی کنـیم . توصیه های زیر برای تعدیل اثرات زیانبار شوری و مدیریت آن مفید میباشد:
1- اضافه کردن مواد آلی (به ویژه مواد آلی کمپوست شده و سـایر اصـلاح کننـده هـای خاک که ظرفیت آب خاک را افزایش میدهند).
2- عملیات مالچ پاشی (مواد مصنوعی یا باقیمانده های گیاهی) بـه منظـور کـاهش تبخیر و در نتیجه کاهش غلظت نمک در خاک. در آزمایشی که در اهواز انجام گردید نشان داده شـد کـه استفاده از مالچ برگ خرما به کاهش اثرات زیان آور شوری بر روی نخل کمـک شـا یانی کـرده است.(معمولاً در اغلب باغهای خرما، بـرگ هـرس شـده درختـان خرما به عنوان ضایعات، مشکلات فراوانی برای کشاورز و باغدار ایجاد میکند و کشاورز دوسـت دارد به طریقی از دست آنها خلاص شود. بدیهی است استفاده از این برگهـا بـه عنـوان مـالچ، موجب صرفه جویی در هزینه (به سبب عدم پرداخت هزینه برای مالچ پلاسـتیکی) مـی گـردد .
البته باید طوری عمل کرد که استفاده از برگ های هرس شده موجب فعالیت حشرات و آفات نشود.
3 -اعمال جزءآبشویی مناسب از طریق تعدیل برنامه آبیاری (مقدار و دور آبیاری) بـاغ. (منظور این است که در موقع آبیاری باغ، درصـدی آب بیشـتر از مقـداری کـه بـرای گیاه لازم است، در اختیار گیاه قرار دهیم تا این آب اضافی، بخشـی از نمـک منطقـه ریشه را شستشو دهد و به عمق های پایین تر از منطقه ریشه منتقل نماید).
4 -سیستم مناسب آبیاری با توجه به نوع گیاه، کیفیت آب، بافت خاک و زهکشی خاک.
5 -انتخاب گیاه مناسب. البته نخل از نظر تحمل شرایط شور گیاه مناسبی است، منتهـا در ارقام نخل نیز برخی از ارقام تحمـل بـالاتر ی بـه شـرا یط شـور دارنـد (مثـل رقـم خنیزی که در بالا هم به آن اشاره شد).
6 -تسطیح زمین قبل از احداث باغ.
7 -دو یا سه آبیاری غرقابی سنگین در مدت آماده سازی زمین برای احـداث بـاغ انجـام شده و برای نقاطی که سیستم آبیاری از نوع قطره ای می باشد حـداقل چنـد بـار در سال به صورت قطره ای آبیاری صورت گیرد.
8 -کاشت برخی گیاهان زراعی متحمل به شوری در فواصل بین درختان (تا بخشی از نمک از طریق این گیاهان از خاک خارج شود و باغدار نیزاز این گیاهان منتفع گردد).
9 -مرزبندی محکم کرت اطراف درختان به ویـ ژه قبـل از بـاران هـای سیل آسـا مثل بارانهای موسمی، و شخم زمین برای شکستن خاصیت مویینگی خاک و جلـوگیری از حرکت نمک به منطقه ریشه گیاه.
10 -استفاده چرخشی از آب شور و آب با کیفیت مناسب (در صورت وجود) و یا اخـتلاط آب شور با آب دارای کیفیت بالاتر.
11 -معمولا گیاهان در خاکهای سبک (درشت بافت یا شنی) نسبت به خاکهای سـنگین(ریز بافت یا سیلتی و رسی) تحمل بالاتری به شوری دارند.
12 -استفاده از کودهای مناسب برای شرایط شور مانند کودهایی که ضریب شوری کمتر دارند و یا ترکیباتی که میتوانند به کاهش اثرات منفی شوری کمک کنند. برای مثال، گـزارش شده است که کاربرد 15/0 میلیگرمدر لیترهورمون اکسین، هنگامی که نهال خرما با آب شور آبیاری می شد، سبب کاهش اثرات زیانبار شوری گردید. گاهی ممکن است علاوه بر درجه شوری، ترکیب شوری و یا سمیت یک عنصـر خـاص ، بـر روی رشد و عملکرد گیاه تأثیرگذار باشد. نمونه این سمیت در مورد عنصـر بـور مـی باشـد کـه غلظت بالای آن در برخی از مناطق جنوبی کشور گزارش شده است.
بدن حشرات مزبور از گرد سفید رنگی پوشیده می باشد، به گونه ای که گویا به ظاهر بر روی بدن حشره آرد سفید ریخته شده است، و از این نظر حشرات خانواده مزبور را شپشک آردآلود (mealybug) نامیده اند. شپشکهای آردآلود در مازندران 3 نسل کامل داشته و نسل چهارم را بصورت ناقص تولید می کنند. اولین نسل از هفته اول خرداد و نسلهای بعدی به ترتیب اواخر تیر، اوایل شهریور واواخر مهر است . زمستان گذرانی این آفت به صورت پوره های سن 2 و 3 و ماده بالغ ودستجات تخم می باشد.
فعالیت وخسارت این آفت با ترشح شدید عسلک همراه است. آفت مزبور تمام قسمتهای گیاه، برگها، سرشاخه ها و میوه ها را مورد حمله قرار می دهد . در مرکبات در قسمت گلگاه میوه یا در قسمت دم میوه که فرورفتگی دارد، شپشک آردآلود تجمع و از قسمت محل اتصال میوه به شاخه تغذیه نموده وباعث ریزش شدید میوه بخصوص هنگام رنگ انداختن میوه در مهرماه کاملا مشهود است. محل فعالیت وتغذیه شپشکها روی پوست میوه با تغییر رنگ وایجاد برآمدگی های گال مانند همراه است .
حشره در زیر پوشش مواد مومی شروع به تخمریزی نموده. تخمهای آفت بیضی شکل بوده و پوره های سن 1 از زیر مواد مومی ( مواد آردی شکل ) خارج شده ودر محل مناسب روی قسمتهای مختلف گیاه مستقر و شروع به تغذیه می نماید. بدن حشره بند بند بوده وزوائد مومی شکل انتهای بدن را در برگرفته، دو زائده مومی شکل انتهای بدن از همه بلندتر می باشد.
کنترل آفت:
به سبب وجود مواد مومی شکل اطراف بدن حشره و همچنین وجود تمام مراحل مختلف رشدی آفت در یک زمان، مبارزه شیمیائی با آفت نتیجه بخش نبوده ودر تمام دنیا بهترین ومؤثرترین روش مبارزه با این آفت مبارزه بیولوژیک با استفاده از کفشدوزک شکارگر کریپتا لموس می باشد .
لاروها وحشرات کامل کفشدوزک از تمام مراحل مختلف شپشک آردآلود تغذیه نموده وتراکم بالای آفت را تحت کنترل در می آورند. بر اساس بررسی های بعمل آمده، رها سازی کفشدوزک در سالهای گذشته سبب گردیده کفشدوزک مزبور در بعضی از باغات خصوصا " باغات حاشیه جنگل بطور طبیعی مستقر گردد وجمعیت آفت شپشک آرد آلود را تحت کنترل درآورد .
۱) استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و همدان:
• احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی با توجه به وقوع بارش های پراکنده و رگباری در این فصل از سال
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، مرغداری ها و دامداری ها با توجه به افزایش محسوس دما (10 درجه) در اردبیل و افزایش 5 درجه ای دما در آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، زنجان و همدان
• پاک سازی کانال ها و مسیرهای آبی مزارع و باغات و آبراه های روستایی با توجه به بارش باران در روز های آینده
• پایش و رصد مزارع کلزا جهت بررسی آفت سنک بذرخوار و شته مومی و انجام اقدامات کنترلی با نظر کارشناسان فنی
• آماده سازی و تهیه بستر جهت کشت¬های بهاره پس از گاورو شدن زمین
• ادامه کشت محصولات بهاره از جمله پیاز و سیب زمینی پس از گاورو شدن مزرعه
• در صورت لزوم سم پاشی مزارع غلات بر علیه بیماریهای قارچی از جمله زنگ ها به جز در روز های بارانی
• پایش آفات و بیماریهای گیاهی در باغات میوه و انجام اقدامات کنترلی با نظر کارشناسان فنی
• پایش آفت کنه گالی در درختان هسته دار و انجام اقدامات کنترلی با نظر کارشناسان فنی
• ترمیم تشتک ها و آبگیرها جهت ذخیره و هدایت آب ناشی از بارندگی در باغات دیم
• پایش آفت سن گندم در مزارع آبی و دیم
• مبارزه با علف های هرز در مزارع غلات و کلزا به جز در روز های بارانی
• کنترل جوندگان مضر کشاورزی در اراضی زراعی و باغی
• استقرار کندوهای زنبور عسل بالاتر از سطح زمین جهت جلوگیری از آبگرفتگی آنها با توجه به بارش باران در روز های آینده
• عدم چرای دام در مسیل ها و حاشیه رودخانه های فصلی با توجه به بارش باران در روز های آینده
۲) استان های گیلان، مازندران، گلستان و خراسان شمالی:
• احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در گیلان، مازندران و گلستان در روز های پنج شنبه و شنبه و در خراسان شمالی از روز پنج شنبه تا یکشنبه هفته آینده با توجه به وقوع بارش های رگباری و وزش باد
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، خزانه های برنج، انبارها، مرغداری ها و دامداری ها با توجه به افزایش محسوس دما در گلستان (9 درجه)، مازندران (7 درجه) و گیلان (8 درجه) و نوسانات دما در خراسان شمالی
• محافظت از پوشش های پلاستیکی و گلخانه ها در خراسان شمالی در روز های پنج شنبه و جمعه با توجه به احتمال وقوع تگرگ
• محافظت از گلخانه ها، مزراع و باغات در خراسان شمالی در روز های شنبه و یکشنبه با توجه به وزش باد شدید در بعضی از ساعات
• اقدام به کشت بهاره نباتات علوفه‌ای ( ذرت، سورگوم و . . . ) بعد از گاورو شدن مزرعه
• وجین علفهای هرز مزارع کلزا و سبزیجات
• کنترل و هوادهی مناسب و موثر خزانه‌های برنج دارای پوشش نایلونی
• نشاء انواع سبزیجات و صیفی‌جات (خیار، گوجه فرنگی، هندوانه، بادمجان و . . . )
• تغذیه محصولات سردسیری (توت فرنگی) و درختان میوه‌های سردسیری (در مرحله فندقی شدن) با کودهای تقویتی و با نظر کارشناس
• حذف علفهای هرز در باغ‌ها
• استفاده از کودهای حیوانی در باغهای میوه
• سم پاشی خزانه‌ها با سموم قارچکش در صورت مشاهده بیماریهایی نظیر لکّه قهوه‌ای و بلاست با نظر کارشناس
• کنترل و مدیریت آفات و بیماریهای درختان میوه هسته دار و دانه دار با نظر کارشناس
• کنترل و مدیریت عوامل خسارت‌زای مزارع کلزا با نظر کارشناس
• هوادهی مناسب و به موقع خزانه‌های نایلونی جهت جلوگیری از سوختگی بوته‌ها و بیماریهای قارچی با نظر کارشناس
• کنترل و مدیریت عوامل خسارت‌زای مزارع گندم و جو با نظر کارشناس
• تعریض و ترمیم مرز کرت ها، لایروبی و ترمیم انهار کشاورزی و ذخیره آب حاصل از بارندگی
• ضدعفونی بذور با سموم مناسب برای کنترل بیماری های قارچی
• انجام مبارزه شیمیائی و غیر شیمیائی در مزارع و باغات جهت کاهش خسارت راب و حلزون
• تنظیم ارتفاع پوشش پلاستیکی، نصب دماسنج در یک دوم ارتفاع تونل پلاستیکی جهت کنترل دما و جلو گیری از سرمازدگی نشا
• برداشتن پوشش خزانه چند روز قبل از انتقال نشا به زمین برای نشاهای آماده
• آماده سازی زمین برای کشت محصولات جالیزی ,حبوبات و بادام زمینی
• استحکام پوشش خزانه و ایجاد زهکش جهت هدایت آب مازاد ناشی از بارندگی به محیط خارج از خزانه
• هوادهی حوضچه های پرورش ماهی و تنظیم جیره غذایی آبزیان و ماهیان گرم آبی
۳) استان های کردستان، کرمانشاه، لرستان، ایلام، چهارمحال و بختیاری و مرکزی:
• احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در روز های پنج شنبه و شنبه هفته آینده با توجه به بارش های پراکنده و رگباری در این فصل از سال
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، مرغداری ها و دامداری ها با توجه به افزایش 3 تا 5 درجه ای دما
• محافظت از گلخانه ها و درختان جوان در ایلام در روز شنبه ودر لرستان در روز پنج شنبه با توجه به وزش باد شدید در بعضی از ساعات
• محافظت از گلخانه ها، مزراع و باغات در مرکزی و کردستان در روز های پنج شنبه و شنبه با توجه به احتمال وقوع تگرگ
• هدایت آب های روان به انهار آبیاری جهت تغذیه سفره های زیرزمینی
• پایش برق زدگی نخود
• پایش انواع آفات چغندر(کک، شته سیاه، برگ خوار و بید چغندر)
• انجام کشت های بهاره سویا ، چغندر قند ، ذرت دانه ای و انواع گیاهان علوفه ای
• پایش شته مومی ، سنک بذر خوار و سوسک گرده خوار کلزا
• مصرف کود سولفات منیزیوم به صورت محلول پاشی پس از سپری شدن مرحله تمام گل در درختان
• پایش زنگ غلات و بیماری های قارچی غلات با توجه به افزایش رطوبت ناشی از بارش های اخیر
• مطلع نمودن صاحبان کندوهای زنبور عسل در صورت سم پاشی مزارع کلزا
• انتقال کندوهای زنبور عسل به اماکن مناسب و نزدیک باغات جهت تغذیه از گل¬ها و انجام گرده¬افشانی
• خودداری از ورود زود هنگام مرتعداران روستایی و عشایر به مراتع ییلاقی
• عدم چرای دام در ارتفاعات با توجه به پیش بینی رعدوبرق طی روزهای پایانی هفته
• خودداری از چرای دام در مسیل ها و حاشیه رودخانه های فصلی در روز های پنج شنبه و شنبه هفته آینده با توجه به بارش های پراکنده و رگباری در این فصل از سال
۴) استان های خوزستان، هرمزگان و بوشهر:
• احتیاط در انجام عملیات سم پاشی و محلول پاشی هرمزگان در روز شنبه و در بوشهر در روز های پنج شنبه و شنبه و در خوزستان در روز پنج شنبه با توجه به بارش پراکنده و وزش باد
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، مرغداری ها و دامداری ها با توجه به نوسانات اندک دما
• برداشت کلزا با لحاظ کردن شرایط جوی
• اجتناب از آبیاری مرکبات در مرحله گلدهی
• در صورت مشاهده سن مادر و زنگ زرد گندم با توجه به شرایط شرایط جوی و توصیه کارشناسان حفظ نباتات اقدام به سمپاشی گردد.
• خاک ورزی و مبارزه مکانیکی با علف های هرز مزارع و باغات
• انجام عملیات کشت بهاره ذرت علوفه ای
• انجام عملیات برداشت سبزیجات و صیفی جات پاییزه (کاهو،کلم،گل کلم، هویج ، خیار و فلفل دلمه ای )
• انجام عملیات برداشت توت فرنگی گلخانه ای
• انجام عملیات برداشت پرتقال (والنسیا) و انتقال به بازار و یا به انبارخشک و خنک
• لایروبی کانالها و زهکش های مزارع و باغات به منظور خروج آبهای سطحی ناشی از باران
• هوادهی حوضچه های پرورش ماهی و میگو
• تنظیم جیره غذایی آبزیان و ماهیان گرم آبی
• خودداری از تردد شناورهای سبک در هرمزگان در روز شنبه و در بوشهر در روز های پنج شنبه و شنبه با توجه به مواج بودن دریا
۴) استان های اصفهان، یزد، فارس، قم، خراسان جنوبی و کهگیلویه و بویراحمد:
• احتیاط در انجام عملیات سم پاشی و محلول پاشی با توجه به بارش های پراکنده و وزش باد در روز های آینده
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، مرغداری ها و دامداری ها با توجه به افزایش 3 الی 4 درجه ای دما
• محافظت از گلخانه ها، مزراع و باغات در کهگیلویه و بویر احمد در روز های پنج شنبه و شنبه و در فارس در روز پنج شنبه با توجه به وقوع تگرگ
• هدایت آب های روان به انهار آبیاری جهت تغذیه سفره های زیرزمینی
• خودداری از آبیاری درختان ورود کرده به مرحله گلدهی
• آبیاری به همراه کود های نیتراته جهت ترمیم خسارت های ناشی از سرمازدگی درختان
• پایش بیماری زنگ گندم و آفت سن در مزارع گندم و کانون کوبی لکه ای به محض مشاهده با مشورت کارشناسان جهاد کشاورزی، با توجه به بارندگی و افزایش رطوبت در هفته های اخیر
• پایش مزارع کلزا و در صورت مشاهده آفت سنک بذر خوار در مزارع کلزا مبارزه لکه ای با مشورت کارشناسان حفظ نباتات در روز های با هوای آرام
• تغذیه با کود پتاسه در مزارع کلزا در مرحله غلاف
• بررسی زیر پوستک درختان برای حضور و یا عدم حضور لارو پروانه میوه خوار پسته
• هرس شاخه های آلوده و خشک و سمبه زنی در کانال های فعال جهت مبارزه با کرم خراط
• مبارزه با آفت پسیل مرکبات استان فارس
• مصرف مرحله دوم کودهای میکرو و ماکرو در باغات مرکباتی که میوه بندی انجام شده بصورت کودآبیاری در استان فارس
• مصرف کود سرک ازته و مبارزه با علفهای هرز در مزارع کلزا در مناطق غرب و جنوب استان اصفهان
• مصرف کود سرک ازته مبارزه با علفهای هرز در مزارع سیب زمینی مناطق مرکزی استان اصفهان
• برنامه ریزی انتقال نشائ پیاز به مناطق غرب و جنوب استان اصفهان
• تمهیدات لازم جهت مقابله با سرمای دیررس بهاره درختان میوه در باغات مناطق غرب و جنوب استان اصفهان
• خودداری مرتعداران روستایی و عشایری از ورود زود هنگام به مراتع ییلاقی استان اصفهان
• با توجه به روند افزایش دما و احتمال تلفات ماهیان قزل آلا، کاهش وعده غذایی و تسریع در صید و فروش ماهی های قزل آلا
• خودداری از چرای دام ها در حاشیه رودخانه های فصلی و مسیل ها با توجه به احتمال بارش های رگباری و سیلابی شدن آنها
۵) استان های البرز، تهران، قزوین و سمنان:
• احتیاط در انجام عملیات سم پاشی و محلول پاشی در تهران، البرز و قزوین در روز های پنج شنبه، شنبه و یکشنبه و در سمنان از روز پنج شنبه تا یکشنبه با توجه به بارش های رگباری در این فصل از سال
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، مرغداری ها و دامداری ها با توجه به افزایش نسبی دما
• پاک سازی کانال ها و مسیرهای آبی مزارع و باغات و آبراه ها با توجه به بارش های رگباری در تهران، البرز و قزوین در روز های پنج شنبه، شنبه و یکشنبه و در سمنان از روز پنج شنبه تا یکشنبه
• محافظت از گلخانه ها، مزراع و باغات در البرز در روز پنج شنبه با توجه به وقوع تگرگ
• محافظت از گلخانه ها و درختان جوان در تهران در روز های پنج شنبه و جمعه و در سمنان در روز جمعه با توجه به وزش باد شدید در بعضی از ساعات
• بررسی زیر پوستک درختان برای حضور و یا عدم حضور لارو پروانه میوه خوار پسته
• هرس شاخه های آلوده و خشک و سمبه زنی در کانال های فعال جهت مبارزه با کرم خراط
• پایش آفات شته و بیماریهایی همچون سفیدک سطحی در مزارع، باغات و گلخانه ها
• خودداری از آبیاری درختان ورود کرده به مرحله گلدهی
• ایجاد قیم برای نهال های جوان و شاخه های بارور درختان در تهران در روز های پنج شنبه و جمعه و در سمنان در روز جمعه با توجه به وزش باد شدید در بعضی از ساعات
• مبارزه با آفت سن در مزارع گندم به جز در روز های بارانی
• پایش زنگ غلات و بیماری های قارچی غلات با توجه به افزایش رطوبت ناشی از بارش های اخیر
• خودداری از مصرف کود در مرحله تمام گل چه بصورت کودآبیاری و یا محلول پاشی به دلیل تنش و اختلال در گرده افشانی
• ترمیم تشتک ها و آبگیرها جهت ذخیره و هدایت آب ناشی از بارندگی در باغات
• مبارزه شیمیایی با علف های هرز باریک برگ و پهن برگ مزارع غلات و جو به جز در روزهای بارانی
• انتقال کندوهای زنبور عسل به اماکن مناسب مانند مزارع کلزا و باغات
• مطلع نمودن صاحبان کندوهای زنبور عسل در صورت سم پاشی مزارع کلزا در مناطق گرمسیر
• عدم چرای دام در مسیل ها و حاشیه رودخانه های فصلی در تهران، البرز و قزوین در روز های پنج شنبه، شنبه و یکشنبه و در سمنان از روز پنج شنبه تا یکشنبه با توجه به بارش های رگباری در این فصل از سال
۶) استان های خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و کرمان:
• احتیاط در انجام عملیات محلول پاشی و سم پاشی در کرمان در روز پنج شنبه و در سیستان و بلوچستان در روز های شنبه و یکشنبه و در خراسان رضوی از روز های پنج شنبه تا یکشنبه با توجه به بارش های رگباری و پراکنده در این فصل از سال
• کنترل دما و رطوبت و تهویه در گلخانه‌ها، مرغداری ها و دامداری ها در کرمان با توجه به کاهش 7 درجه ای دما در روز پنج شنبه و افزایش مجدد دما از روز جمعه به بعد و در خراسان رضوی با توجه به افزایش تدریجی دما (5 درجه)
• محافظت از گلخانه ها، مزراع و باغات در خراسان رضوی در روز های پنج شنبه و جمعه با توجه به احتمال وقوع تگرگ
• بررسی زیر پوستک درختان برای حضور و یا عدم حضور لارو پروانه میوه خوار پسته
• هرس شاخه های آلوده و خشک و سمبه زنی در کانال های فعال جهت مبارزه با کرم خراط
• ترمیم تشتک ها و آبگیرها جهت ذخیره و هدایت آب ناشی از بارندگی در باغات
• پس از آزمایش خاک انجام عملیات کوددهی با کودهای فسفات، پتاس و ازت در باغ های گردو
• خودداری از گرده افشانی درختان خرما در کرمان در روز پنج شنبه و در سیستان و بلوچستان در روز های شنبه و یکشنبه با توجه به بارش های رگباری و پراکنده در این فصل از سال
• در صورت لزوم مبارزه با پروانه چوبخوار کرمانیای پسته در کرمان
• برنامه ریزی انتقال نشای پیاز در کرمان
• خودداری از آبیاری مزارع گندمی که در مرحله خوشه دهی می باشند با توجه به بارش های پراکنده و وزش باد
• خودداری از تغذیه ماهی های قزل آلا در ساعات وزش باد شدید
• خودداری از چرای دام در حاشیه رودخانه های فصلی و مسیل ها در کرمان در روز پنج شنبه و در سیستان و بلوچستان در روز های شنبه و یکشنبه و در خراسان رضوی از روز های پنج شنبه تا یکشنبه با توجه به بارش های رگباری و پراکنده در این فصل از سال
گیاه زیتون (Olea europea)، از خانواده اولئاسه، گیاهی است مقدس، که دارای ۲۰ جنس و ۴۰۰ گونه می باشد.
شرایط محیطی لازم جهت کشت زیتون:
1)نیازهای آب و هوایی: بهترین عملکرد و کیفیت زیتون در مناطقی است که دارای زمستان های معتدل و تابستان های گرم و خشک و طولانی باشد.در این شرایط است که میوه‌ها امکان رسیدن خواهند یافت. اگر در دوره استراحت گیاه دمای هوا به تدریج به منفی ۱۳ درجه سانتی گراد هم برسد، گیاه به دلیل افت تدریجی دما قادر به تحمل آن خواهد بود. اما اگر افت دما ناگهانی صورت گیرد ممکن است سبب نابودی و از بین رفتن گیاه شود. هم چنین یخبندان های کوتاه مدت نیز سبب از بین رفتن برگ و شاخه های درخت زیتون میشود.
2) میزان بارندگی:
درخت زیتون در طول فصل زمستان که در حال استراحت است نیاز چندانی به آب ندارد، در حالی که در فصل تابستان اوج فعالیت گیاه است و احتیاج شدیدی به آب دارد. در مناطقی که خاک عمق کافی داشته باشد، خاک قادر است بارش های زمستان را در خود ذخیره کند و در فصل فعالیت گیاه مورد استفاده قرار دهد. زمان های مفید بارندگی برای زیتون بارش های بهاره و همچنین بارش‌های شهریور و مهرماه است که باعث درشتی میوه می شود. اما در مکان هایی که بارندگی تابستانه زیاد است، افزایش رطوبت زیاد ممکن است خسارت زا باشد.
3)خاک:
زیتون در دامنه وسیعی از خاک ها قابلیت کشت دارد. اما هدف از کشت زیتون بر اساس شرایط منطقه متفاوت است. اگر کشت زیتون با هدف اقتصادی و انبوه صورت بگیرد، بهترین اراضی کشت آن زمین هایی با شیب کم، عمیق، حاصلخیز، نفوذپذیر به آب و با قابلیت بالای خاک برای نگهداری آب، و خاک هایی با بافت رسوبی می باشد.
عمق خاک:
بهترین نتیجه زمانی صورت می‌گیرد که زیتون در زمین هایی که شود که ریشه بتواند به راحتی در طول و عرض و عمق زمین گسترش یابد. حداقل عمق خاک زراعی برای درخت زیتون یک تا یک و نیم متر مکعب می باشد.
بافت خاک:
قابلیت نفوذ آب و ظرفیت نگهداری آب ارتباط مستقیمی با بافت خاک دارد. زیتون در محدوده ای از پی هاش های مختلف رشد میکند. اما بهترین رشد و نمو را در خاک های آهکی با پی هاش ۷ تا ۷ و نیم دارد. همچنین گیاه در مقابل افزایش ای سی، کاهش عملکرد نشان می دهد.
روشهای تکثیر: 1)روش جنسی یا بذر و 2)روش های غیر جنسی
بهترین زمان مناسب برای جمع آوری بذر مورد نیاز برای کشت، اواخر شهریور ماه تا اواخر مهرماه می باشد که میوه در مرحله تغییر رنگ سبز به زرد است. ابتدا باید لایه چربی موجود روی پوسته چوبی بزرگ را، با ساییدن در ماسه و یا برش زدن حذف کنیم و سپس به مدت ۲ الی ۳ روز در آب شسته و پس از خشک کردن در سایه و ضدعفونی کردن در بستر کشت می کنیم.
در روش ازدیاد غیر جنسی می توان از دو روش مستقیم و غیر مستقیم استفاده کرد. در روش مستقیم از اندامهای رویشی گیاه استفاده میشود، ولی در روش غیرمستقیم ابتدا بذر زیتون را کاشته و سپس بر روی نهال های به وجود آمده پیوند انجام میدهند. در روش مستقیم میتوان قلمه خشبی، پاجوشوهای ریشه‌دار و ریشه جوش ها و غده بن ها استفاده کرد.
قلمه های خشبی، بهترین راه تکثیر این گیاه می باشد که می توان از از شاخه های چهار یا پنج ساله بهترین قلمه ها را به دست آورد. زمان کاشت این قلمه ها از اواخر زمستان پس از انجام هرس می باشد. به طوری که قبل از شروع گرمای تابستان در اواخر بهار ریشه دار می شوند.
همچنین گیاه زیتون دارای پاجوش و ریشه جوش است که می توان از آنها برای تکثیر استفاده کرد. کاشت درختان زیتون در زمان استراحت آنها انجام می شود. این زمان معمولا از آبان‌ماه تا بهمن ماه می باشد. مکان هایی که زمستان های معتدل تری دارند بهتر است زودتر اقدام به کشت درختان کنند.
در مناطقی که میزان بارندگی سالانه حدود ۶۰۰ تا ۴۰۰ میلیمتر باشد زیتون به صورت دیم کشت می شود و احتیاج به آبیاری ندارد. حتی در بعضی صمناطق که میزان بارندگی متوسط سالیانه 200 میلیمتر باشد این درخت به رشد خود ادامه میدهد.
یکی از بیماریهای مهم گندم در برخی از مناطق پر باران دنیا ویا در مناطقی که از روش آبیاری بارانی استفاده می کنند، می باشد.
در استرالیا تا40 %خسارت گزارش شده ودرشرایط مساعد ممکن است مزرعه قابل برداشت نباشد. درایران در سالهایی که شرایط رطوبتی و حرارتی محیط همراه با مدیریت ضعیف مزرعه همراه می گردد سبب آلودگی مزارع و خسارت قابل توجه کمی و کیفی به محصول گندم می شود.
این بیماری روی گندم، جو، یولاف، چاودار، تریتیکاله و تعدادی از باریک برگ ها گزارش شده است.
علایم روی گندم بسته به شرایط محیطی، زمان آلودگی، واریته گندم وشدت بیماری یااسترین باکتری متفاوت است.
علایم روی بذر: بذور کوچک و چروکیده می شوند.
علایم اولیه روی برگ به صورت نوارهای کلروتیک باریک دیده میشود.
در هوای مرطوب، رشد فراوان باکتری ممکن است به صورت لعاب و یا قطرات مایع روی بافت های بیمار دیده شود.(chaff black را به وجود بیاورد.) به هنگام خشک شدن، این تراوشات به رنگ روشن و فلس مانند در می آیند.
در این حالت نشانه های نکروزه قهوه ای که مربوط به ژن مقاومت به زنگ می باشند و شبیه علایم chaff black می باشد و اابته ربطی به باکتری نیز ندارد ممکن است ظاهر شود.
علاوه بر این، علایم برخی بیماری های قارچی و سرمازدگی نیز به همین گونه است؛ به ویژه اگر به صورت منظم روی گلچه ها توزیع شده باشد و روی برگ علامتی نباشد.
مدیریت بیماری:
بهترین روش کنترل استفاده از بذر عاری از پاتوژن است
اجتناب از آبیاری بارانی
استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل موجب کاهش آلودگی می شود
تناوب چندساله باگیاهان غیرمیزبان
شخم عمیق وازبین بردن بقایای گیاهی
اجتناب ازکشاورزی کم خاکورزی وبی خاکورزی درمناطق آلوده
محلول پاشی بوسیله اکسی کلرومس
کنترل علفهای هرز گندمیان وغالت خودرو
ضدعفونی بذرباسموم مسی، مانند نوردوکس
یکی از موثرترین روش های مبارزه با آفات و بیماری ها، استفاده از سموم و در واقع سم پاشی است. هر چند مصرف منطقی سموم در کنترل آفات موثر است، اما هیچ گاه نباید عوارض و معایب آن ها را فراموش کرد.
