✔️استفاده از ارقام دارای خوشه های غیرمتراکم برای کاشت در تاکستان های جدید
✔️هرس شاخه های اضافی و سوزاندن آن ها بعد از برطرف شدن سرمای زمستانه
✔️جمع آوری و سوزاندن علف های هرز و برگ های ریخته شده در سطح تاکستان
✔️نصب تله های فرمونی، به منظور تعیین دقیق زمان مبارزه با آفت در فصل بهار و تابستان
✔️مبارزه شیمیایی با استفاده از سموم زیر: دیازینون (1/5 در هزار)، فوزالن (1/5 در هزار)، تریکلروفن (1تا 1/5 در هزار)، اتیون (1تا 1/5 در هزار)، آزینفوس متیل (2 در هزار) در سه نوبت بر اساس نتایج
تله های فرمونی؛
🌿نوبت اول در مرحله غنچه و قبل از باز شدن گل ها، نوبت دوم زمان غوره و نوبت سوم در شروع آبدار شدن میوه.
به منظور کنترل شیمیایی کرم ساقه خوار، بهترین زمان سمپاشی مقارن با زمانی است که 50 % لاروها از تخم خارج و هنوز وارد ساقه نشده اند و یا حدود 70 %بوته ها برگ هایشان سوراخ شدگی و علائم تغذیه آفت را نشان دهند.
البته لازم است در خصوص پیش آگاهی از مناسب ترین زمان کنترل شیمیایی کرم ساقه خوار اروپایی، با استفاده از روش های نوین مبتنی بر محاسبه ی گرمای موثر محیطی (روز- درجه) تمهیداتی اندیشیده شود.
برای کنترل شیمیایی این آفت، استفاده از یک حشره کش انتخابی مناسب که کمترین اثرات سو زیست محیطی را داشته باشد، توصیه شده است. در صورت عدم حصول کنترل مناسب، تکرار سمپاشی، 10 روز پس از سمپاشی اول توصیه می شود.
فوزالن و پروفنفوس را برای کنترل ساقه خوارهای ذرت نام برده است.
حشره کش اسپینوساد (%24 SC)، حشره کش مناسبی برای کنترل این آفت می باشد، همچنین حشره کش های پیریدالیل (%50 EC)، ایندوکساکارب (%15 EC)، و تیودیکارب (%80 DF)، با درجه تاثیر کمتر نسبت به اسپینوساد در رتبه بعدی برای کنترل شیمیایی این آفت معرفی شده اند.
این حشره دارای دشمنان طبیعی متعددی می باشد که قدرت عمل و یا انتشار آن ها در کشورهای مختلف، متفاوت است. در ایران بیشتر از زنبورهای پارازیتویید تخم تریکوگراما و زنبور پارازیتویید لارو براکون برای کنترل بیولوژیک این آفت استفاده می شود.
برای موفقیت در برنامه ی کنترل بیولوژیک آفت یاد شده، رعایت موارد زیر که با بازنگری و تغییراتی، برگرفته از دستورالعمل کنترل بیولوژیک آفات ذرت می باشد، قابل توصیه است.
الف- بررسی وضعیت فنولوژیک آفت با نمونه برداری از جمعیت آفت در مزرعه
ب- نصب تله های نوری یا فرمونی به تعداد حداقل 2 تله برای هر حوزه عمل و ثبت تعداد پروانه های شکار شده به صورت هفتگی
ج- رهاسازی زنبور تریکوگراما برای کنترل نسل دوم کرم ساقه خوار در مرحله تخم و زنبور براکون برای کنترل جمعیت لاروی.
1️⃣در هنگام برداشت محصول ذرت و گندم، ساقه ها تا حد امکان از کف بریده شوند تا پناهگاهی برای جمعیت زمستانگذران فراهم نشود.
2️⃣پس از برداشت محصول، بقایا گیاهی از مزرعه جمع آوری و نابود شود.
3️⃣انجام شخم عمیق پائیزه
4️⃣استفاده از ارقام مقاوم
لاروهای کرم ساقه خوار غلات و ذرت، پس از خروج از تخم، ابتدا به طور مختصر از برگ های ذرت تغذیه نموده و سپس ساقه و گل آذین را سوراخ کرده و وارد آن می شوند. محل ورود لارو به ساقه اغلب در نزدیکی گره های ساقه است که این سوراخ ها با خاک اره و فضولات لارو که بیرون ریخته می شود، به راحتی قابل تشخیص است.
لارو این آفت با تغذیه از داخل ساقه و ایجاد دالان در آن باعث قطع جریان شیره پرورده می شود، در نتیجه گیاه ضعیف شده و این امر باعث کاهش عملکرد محصول می شود. ساقه های آلوده در اثر وزش باد شکسته شده و خسارت تشدید می شود.
تغذیه لاروهای آفت از محور کاکل ذرت باعث شکسته شدن آن ها، اختلال در گرده افشانی و عدم تلقیح بوته ها می شود که در نتیجه آن بیشترین خسارت به بوته های ذرت وارد می آید.
سوراخ ایجاد شده در ساقه به وسیله لاروهای ساقه خوار اروپائی ذرت، محل مناسبی برای ورود قارچ فوزاریوم
بوده و رابطه مستقیم بین تراکم جمعیت این آفت و میزان آلودگی به بیماری فوزاریوم میوه ذرت وجود دارد.
کرم ساقه خوار (اروپائی) ذرت، از جمله آفات کلیدی ذرت است که در شمال و شمال غرب کشور خسارت زیادی به محصول ذرت وارد می کند.
در ایران در استان های گلستان، مازندران، گیلان، اردبیل و آذربایجان شرقی شیوع دارد. این آفت حشره ای است پلی فاژ که طیف وسیع میزبانی دارد و در دنیا به حدود 200 گونه گیاه خسارت وارد میکند.
مهم ترین گیاهان زراعی که توسط کرم ساقه خوار اروپایی ذرت مورد حمله قرار می گیرند عبارتند از:
گندم، ذرت، چغندرقند، پنبه، بادمجان، سویا، سورگوم، آفتابگردان و کنجد.
خسارت این آفت از روی کنف، نیشکر و برنج نیز گزارش شده است. ساقه خوار اروپایی را از جمله آفات کلیدی ذرت می دانند که در شمال و شمال غرب کشور خسارت زیادی میزند.
در جنگلهای ایران و به ویژه جنگل های مناطق زاگرس، جوانه خوار بلوط، در کنار دیگر عوامل مخرب، یکی از آفات مهم محسوب می شود.
در حال حاضر این آفت به شدت در استان های آذربایجان غربی، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، لرستان و کرمانشاه شایع شده است.
جوانه خوار بلوط یک حشره چند خوار بوده و از تعداد محدودی گیاه تغذیه می کند. دامنه میزبانی آن محدود به جنس بلوط است.
آفت با تغذیه از جوانه ها و برگ های درختان خسارت سنگینی به آن ها وارد می کند. زمستان گذرانی آن به صورت تخم است. خسارت آن همزمان با خروج لاروهای نئونات از اواخر اسفند ماه است.
سنین اول و دوم لاروی معمولا در داخل جوانه ها زندگی میکنند. لاروهای سن سوم پس از خروج از جوانه ها شروع به تغذیه از برگ های جوان کرده و در ضمن تغذیه، برگ ها را تا کرده و تار می تنند. لاروها لبه برگ ها را با تارهای ابریشمی تا کرده و در داخل آن تبدیل به شفیره می شوند.
کرم به، در تمام نقـاط کشور که درختان میوه خانواده Rosacea (گل سرخیان) مانند گلابی، سیب، بادام و غیره کشت می گردند، انتشار دارد. خسارت کرم به در ایران شامل دو خسارت چوب خواری و میوه خواری است، به طوری که حالت چوب خواری آن بیشتر در روی سیب، به، گلابی، گوجه و زردآلو و حالت میوه خواری آن در میوه هایی از قبیل به، سیب، گردو و گلابی مشاهده شده است و خـسارت آن روی به، گاهی به 95 درصد نیز می رسد.
✔️در بـاغ هـای انـار منـاطق خراسـان رضـوی و سمنان، حالت میوه خواری کرم به، روی میوه های انار مشاهده شده است.
❌نحوه خسارت:
در روی به، در محل تغذیه لارو، میوه گود و ناصاف شده و اغلب فضولات قهوه ای مایل به سیاه، نیز در داخل یا سطح میوه تشکیل می شود.
حشره کامل شب پره ای است که با بال های جلویی به شکل ذوزنقه و به رنگ خاکستری است.
روی بال های جلویی سه نوار موج دار به رنگ قهوه ای دیده می شود. در انتهای بال های جلویی، یک لکه درشت قهوه ای رنگ و اطراف بال های عقبی، پر از ریشک می باشد. این آفت در همه جا حضور دارد.
میزبان اصلی درخت سیب است ولی به گلابی هم حمله می کند. درختان انار، گردو، آلبالو، گیلاس و هلو هم مورد حمله قرار گرفته اند.
❌هدف اصلی آفت، تغذیه دانه سیب است و به همین خاطر پوست را سوراخ کرده و دالون هایی را به طرف دانه حفر می کند و در هنگام حفر تا حدودی از قسمت های گوشتی تغذیه می کند و فضولات لاروی به بیرون ریخته می شوند و این میوه ها از درخت میریزند.
البته لاروهای خارج شده، مختصر تغذیه ای از برگ ها دارد و بعد از ۴۸ ساعت خود را به میوه می رساند.
یکی از انواع کودهای زیستی است که از طریق فراوری ضایعات آلی، نظیر کود دامی، بقایای گیاهی و غیره، توسط کرمهای خاکی حاصل میگردد.
✅این ماده دارای:
✔️تخلخل زیاد
✔️قدرت جذب و نگهداری بالای عناصر معدنی
✔️تهویه و زهکش مناسب
✔️ظرفیت نگهداری بالای آب
✔️بدون بوی نامطبوع و عوامل بیماری زا می باشد.
✅استفاده از این کود، امروزه جهت بهبود رشد وکیفیت محصولات زراعی و باغی متداول است.
✔️در ردیابی آفت کرم غوزه، استفاده از فرمون های جنسی و تله های فرمونی یا نوری و مشاهدات چشمی، مورد استفاده قرار می گیرد.
✔️در ابتدای فصل یا نسل اول برای رصد حشرات کامل و تعیین شروع تخم ریزی، و تخمین و برآورد جمعیت احتمالی، برای آلودگی نسل اول از تله های فرمونی و نوری و تعیین پیک پروازی، برای مبارزه شیمیایی، قابل توصیه می باشد.
✔️در نسل های بعد به دلیل تخم ریزی تدریجی و هم پوشانی نسل ها، عملاً تعیین زمان دقیق ممکن نخواهد بود و همچنین در مبارزه بیولوژیکی، برای تعیین زمان، از کارت گذاری و رهاسازی عوامل مفید و دشمنان طبیعی توصیه می گردد.