برای کاهش علف های هرز مقاوم به علفکش ها می توان از راهبردهای زیر استفاده کرد:
استفاده از علفکش فقط در صورت لزوم؛
رعایت مقدار کاربرد توصیه شده علفکش؛
استفاده از مخلوط علفکش ها یا کاربرد متوالی علفکش هایی با نحوه عمل چندگانه؛
تناوب کاربرد علفکش هایی با نحوه عمل متفاوت؛
تناوب زراعی با کشت های دارای چرخه عمر متفاوت؛
تلفیق عملیات مکانیکی و شیمیایی کنترل علف های هرز؛
بررسی مستمر مزارع برای شناسایی و حذف بوته های علف هرزی که از تیمارهای علفکش جان سالم به در برده اند.
کود دامی ابتدا در سطح خاک پخش می شود و سپس با عمل شخم زدن با خاک مخلوط می شود.
بهترین زمان مصرف آن بستگی به درجه پوسیدگی کود دارد. کودهای نپوسیده در فصل پاییز و کودهای پوسیده در فصل بهار و قبل از کشت استفاده می شوند.
اگر کود دامی به مقدار زیاد مصرف شود، نیازی به مصرف سالیانه آن نیست، چون کود دامی دارای دوام چند ساله بوده و اثر آن در خاک باقی می ماند. یعنی تقریباً هر 3 سال مصرف کود دامی برای تأمین نیازهای غذایی کفایت می کند.
اما تأثیر آن بر روی خصوصیات فیزیکی خاک ممکن است 5 الی 6 سال ادامه پیدا کند و حتی در بعضی موارد، تا 7 یا 8 سال از اثرات مثبت کود دامی بر روی خصوصیات فیزیکی خاک عنوان شده است.
1- آلودگی خاک، آب و محیط زیست
2- کاهش عناصرغذایی کم مصرف گیاه در خاک
3- از دست دادن خواص بیولوژیکی و فیزیکی خاک ها
4- تجمع عناصر سنگین و سمی در بدن انسانی که از گیاهان تولید شده با کمک مواد شیمیایی تغذیه می کنند.
5- افزایش مصونیت آفات و بیماری های گیاهی در اثر استفاده طولانی مدت از کودها و سموم
6- بر طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت هر ساله بیش از یک میلیون نفر نیز دچار سمیت ناشی از استفاده از حشره کش ها می شوند.
7- فعالیت میکروب ها و انواع کرم های خاکی کاهش پیدا کرده و خاک در اثر فقدان فعالیت های بیولوژیکی حاصلخیزی خود را از دست می دهد.
8- از آنجایی که قابلیت نگهداری آب در خاک کم می شود، لذا مقدار آب آبیاری مورد نیاز بیشتر می شود.
کودهای دامی، اکثریت عناصر مورد نیاز گیاهان را تقریباً به نسبتی که آن ها جذب می کنند، دارا بوده و می توانند دامنه موفقیت را افزایش دهند.
چرا که دریک تن کود دامی خوب، 3 تا 4 کیلوگرم نیتروژن، 3/5 کیلوگرم فسفر، 4 کیلوگرم پتاسیم، 2 کیلوگرم کلسیم و 5 کیلوگرم منیزیم گوگرد و به مقداری کمتر ریزمغذی ها وجود دارد و خاک را در درازمدت در جهت تعادل پیش خواهد برد.
بنابراین با افزودن 30 تن کود دامی مرغوب به یک هکتار خاک زراعی، حدود 120 کیلوگرم نیتروژن، 90 کیلوگرم فسفر، 160 کیلوگرم پتاسیم و ... به خاک افزوده می شود که تقریباً با نیاز گیاهان مطابقت دارند و البته بسته به نوع خاک و گیاه بایستی کاستی ها را توسط کودهای شیمیایی جبران نمود.
از قدیم اعتقاد بر این بوده که دود می تواند در مقابله با سرمازدگی مؤثر باشد. ولی آنچه باعث کاهش خسارت می شود، حرات ایجادشده توسط آتش است.
امروزه استفاده از دود توصیه نمی شود، چون اصولا دود در شب هایی که وارونگی
حرارتی ایجاد شده است، گرمایی را که به صورت طول موج بلند از زمین خارج می شود را از خود عبور داده و همچنین در روز بعد نور خورشید را که به صورت طول موج کوتاه است، از خود عبور نمی دهد. از طرفی ایجاد دود از نظر محیط زیستی نیز بسیار زیان آور است.
سرماهای بهاره خیلی خطرناک تر از یخبندان های اوایل پاییز می باشند.
این نوع سرمازدگی بیشتر در مناطق معتدله رخ داده و باعث خسارت به گل و میوه
می شود. زیرا گل ها و میوه های جوان، حساس تر از میوه های رسیده هستند.
امکان وقوع سرمای بهاره در موقع باز شدن گل های درختان وجود دارد.
طول مدت این نوع سرما کوتاه بوده و از چند ساعت تا حداکثر سه روز بیشتر نیست.
حساسیت به سرمای دیررس بهاره به ترتیب در میوه ی کوچک، گل کاملا بازشده، گل نیمه باز، و جوانه های بازنشده بیشتر است؛
بنابراین، در مورد میوه هایی مانند بادام، زردآلو و هلو که دارای نیاز سرمایی کمتری می باشند، توصیه می شود از ارقام دیرگل استفاده شود.
سم های گیاهی:
برخی از گیاهان دارای مواد سمی برای حشره ها می باشند. این مواد از گیاهان استخراج شده و روی گیاهان مبتلا به کار برده می شوند.
مهمترین آن ها پیرترین، روتنون و نیکوتین (موجود در تنباکو) هستند. استفاده از این مواد به دلیل تجزیه سریع و کارآیی بالا در مهار جمعیت حشره ها، بسیار مورد توجه است.
این حشره کش های گیاهی ناپایدارند و پس از چند ساعت یا چند روز تجزیه شده و غیرفعال می شوند.
در زراعت ارگانیک رعایت تناوب های بهینه زراعی و کشت های مخلوط از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است.
باید تا حد ممکن از روش های بدون شخم یا کم شخم برای آماده سازی زمین بهره گیری شود و از کاربرد کودها و سموم شیمیایی پرهیز شود.
نظام مدیریت تلفیقی که مبتنی بر استفاده از تمام اجزای محیط پیرامون باشد و جانوران هم بخشی از این نظام به شمار آیند، باید برقرار شود. از این رو لازم است توازنی مطلوب بین تولید محصول های زراعی و دامی ایجاد شود.
استفاده از پوسان (کمپوست) و پسماند شهری و لجن فاضلاب هم می تواند به عنوان یک کود ارگانیک به شمار آید، ولی یکی از تنگناهای استفاده از این منبع، مقدار بالای عناصر سنگین است که در این مواد وجود دارد.
با توجه به محدودیت های یاد شده یکی از راهکارها جهت کوددهی ارگانیک، بهره گیری از علف های ناخواسته (هرز) و بقایای گیاهی به صورت چالکود یا کانال کود در طول فصل رشد می تواند به عنوان یک کود سبز عمل کند.
افزایش فعالیت باکتری های تقویت کننده رشد گیاهان استقرار هر چه بیشتر قارچ-ریشه و سرانجام تقویت باکتری های همزیست تثبیت کننده نیتروژن در خاک، به عنوان تقویت کننده زیستی خاک می باشد.
در صورت نیاز، مبارزه با علف های هرز باید به روش های مکانیکی و غیر شیمیایی صورت گیرد و از سوزاندن پوشش گیاهی پرهیز شود.
و در آخر تولید با پیشگیری از تخریب محیط زیست، تهدید منابع طبیعی و به هم خوردن تعادل بوم نظام ها انجام شود.
واژه ی (Organic)، معانی گوناگونی دارد که از میان آن ها، مربوط به موجود زنده (Organism) یا جانداران بیشتر رایج است. کاربرد این واژه در کشاورزی ارگانیک، بر این مبنا است که در آن، مزرعه به عنوان یک موجود زنده در نظر گرفته می شود.
کشاورزی ارگانیک که به نام های کشاورزی زیستی، کشاورزی بیولوژیک، کشاورزی بوم شناختی، کشاورزی زاینده و کشاورزی طبیعی خوانده می شود، نوعی کشاورزی قانونمند و متکی به معیارها و ضوابط خاص بوم شناسانه است.
در کشاورزی ارگانیک هدف پایداری تولید ولی نه الزاما به بیشینه رساندن آن است.
در این نوع کشاورزی، عوامل انسانی و جوامع تولید کننده و مصرف کننده، در قالب مجموعه ای جدا ناپذیر نگاه می شوند و به اصول سلامت (خاک، آب، گیاهان، جانوران و محیط زیست)، بوم شناسی (بر اساس سیستم ها و چرخه های اکولوژیکی)، انصاف و عدالت (با توجه به فرصت ها و قابلیت های زندگی و محیط های عمومی) و مراقبت (حمایت از سلامت و آسایش نسل های بعد و محیط، توجه خاصی مبذول می شود.
حفظ تنوع زیستی مبنای تولید در این نوع کشاورزی است و زنجیره غذایی از تولید تا توزیع، بازاریابی، فراوری و مصرف، همه مدنظر قرار دارند.
کاربرد آن دسته از افزودنی های غذایی که به ظاهر برای حفظ رنگ، طعم و بهبود مزه است ولی برای سلامت انسان در عمل خطرناک است نیز، ممنوع می باشد.
کشاورزی ارگانیک، باوجود کاهش درکمیت مواد غذایی، به کیفیت آن پرداخته و همچنین بر حفظ و نگهداری از منابع پایه کشاورزی استوار است.
گیاه توت به عنوان غذای منحصر به فرد لاروهای کرم ابریشم تجاری است.
درختان توت علی رغم آنکه نسبت به درجه حرارت دارای تحمل بالا بوده، اما ضریب تبخیر بالای این گیاه در شرایط مختلف آب و هوایی نشان می دهد که به لحاظ مصرف آب، گیاه پر نیازی است که با توجه به داشتن ساختار ریشه ای عمیق، قابلیت سازگاری با شرایط کم آبی را داراست.
بنابراین نسبت به تغییرات میزان رطوبت خاک حساس می باشد که این نیز بر میزان آب موجود در برگ ها و به دنبال آن کیفیت آن ها و راندمان پرورش کرم ابریشم اثرگذار خواهد بود و تنها در صورت فراهم بودن آب کافی امکان برداشت اقتصادی از توت و توتستان وجود خواهد داشت.
با تأمین آب مورد نیاز گیاه توت از طریق آبیاری، تولید برگ توت تا 15 درصد افزایش می یابد.
ازت از عناصر غذایى پر مصرف و اصلى براى رشد مناسب درختان پسته است.
اگر مقدار ازت کاربردى کم باشد، در اغلب باغات علائم کمبود آن مشاهده مى شود. بهترین راه براى تشخیص این کمبود، تجزیه سالانه بافت برگ است که باعث مى شود بدون صرف هزینه اضافى و مصرف غیر ضرورى ازت، اطمینان پیدا کرد که ازت مورد
نیاز درخت به مقدار کافى تامین شده است.
لازم به ذکر است که مصرف اضافه ازت، منجر به تحریک درختان به رشد رویشى به جاى رشد زایشى و همچنین آلودگى منابع آب سطحى و زیر زمینى مى گردد.
از علائم کمبود ازت در درختان پسته، کاهش رشد شاخه ها، باریک تر و کوتاه تر شدن آن ها و تغییر رنگ پوست درخت به قرمز در کمبودهاى شدید است.
با توجه به تحرک این عنصر در برگ ها، کمبود آن منجر به کمرنگ شدن برگ هاى جوان و زرد شدن برگ هاى پیر و ریزش زودتر از موعد آن ها مى شود.
در ادامه، افزایش ریزش برگ باعث تنک شدن برگ درختان شده و در کمبود شدید، دمبرگ ها و رگبرگ ها به رنگ قرمز در مى آیند و در نهایت تولید محصول کاهش پیدا مى کند.
لازم به ذکر است که تنش هاى آبى و بیمارى ورتیسیلوم علائمی شبیه به علائم کمبود ازت دارند.
درخت گلابی رقم شاه میوه؛
منشاء: اصفهان
مشخصات میوه و درخت: میوه گلابی شکل، با پوست صاف و زرد رنگ، بافت میوه نرم، شیرین و آبدار با سلول های سنگی پراکنده در تمام میوه، فاقد قدرت انبارمانی، پوست میوه بسیار نازک، میوه شیرین و آبدار.
زمان گلدهی در منطقه کرج: 13 الی 28 فروردین
زمان رسیدن در منطقه کرج: نیمه دوم مرداد ماه
♦️خصوصیات مثبت و منفی رقم:
حساسیت به آتشک: نیمه حساس
قابلیت نگهداری: فاقد قدرت انبارمانی و حساس به قهوه ای شدن بافت
سایر خصوصیات: درخت دارای مقاومت بالایی به کلروز ناشی از کمبود آهن بوده و به پسیل نسبتاً مقاوم است.
خاک های بسیار حاصلخیز به دلیل افزایش رشد سبزینه ای برای کشت زعفران مناسب نیستند.
مصرف کود حیوانی منافع بسیاری برای زعفران دارد که عبارتند از:
1- مقاومت گیاه زعفران در مقابل یخ زدگی پیازها در زمستان خیلی بیشتر می شود.
2- کود حیوانی رطوبت خاک را نگه می دارد؛ لذا گیاه در مقابل خشکسالی بهتر مقاومت می کند.
3- پیاز از گرمای تابستان در زیر خاک کمتر صدمه می خورد.
دستور کوددهی:
مزرعه زعفران خود را فقط با کود حیوانی تقویت کنید. در مورد کود ازته توجه کنید که اگر از 100 کیلوگرم در هکتار اوره بیشتر مصرف شود، گل آوری پیاز کاهش یافته و در عوض بچه زائی آن زیاد می شود.
از مصرف کود محلول کامل (ازت، فسفر و پتاس) در اواخر بهمن یا اوایل اسفند ماه غافل نشوید.
تحقیقات نشان داده است که پس از بهمن ماه که پیاز زعفران ریشه های خود را از دست می دهد، مصرف یک بار از کود های محلول بسیار مفید خواهد بود. این کود توسط برگ های زعفران می تواند جذب و به پیازها منتقل کند و باعث درشتی آن ها شود و سال بعد تا 30 درصد عملکرد را افزایش دهد.
کشت زعفران می تواند توسط ماشین و به صورت ردیفی باشد و یا به صورت کرتی و با دست انجام پذیرد.
ولی آنچه که مهم است این که ردیف ها مستقیم بوده و با فاصله مساوی از همدیگر قرار گیرند.
فاصله معمولا در کشت کرتی 30 - 25 سانتی متر و عمق کشت را نیز لااقل 25 - 20 سانتی متر انتخاب کنید. در حالی که این فاصله و این عمق با تراکتور مقدور نیست.
مگر اینکه فاصله ردیف ها را به 40 تا 45 سانتی متر افزایش دهیم که در نتیجه تراکم بذر کم شده و محصول مزرعه پایین می آید.
موضوع بسیار مهمی که در نحوه کاشت پیازها باید مورد توجه قرار داد، این است که می بایست از کشت چاله ای که در آن چند پیاز ریز و درشت در کنار هم و در یک جا در چاله قرار گیرد، اجتناب کرد.
در این مورد می توان به کشت تسبیحی اقدام کرد. به این صورت که پیازها تک تک و به فاصله 5 تا 7 سانتی متر از یکدیگر و یا به صورت زیگزاگ و جوانه انتهایی به طرف بالا، در ته شیار قرار داده شده و روی آن به ارتفاع 5 تا 10 سانتی متر با خاک پوشانده شوند.
در کشت تسبیحی هر پیاز به تنهایی فضا و غذای کافی در دسترس خواهد داشت و برای سال های بعد پیازهای درشت به وجود آورده و در نتیجه باعث افزایش تولید در سال های دوم و سوم می شود.
اما در کشت چاله ای، پیازها از همان سال اول در رقابت جذب غذا بوده و دیرتر درشت می شوند و از سال سوم است که مزرعه به محصول قابل توجه ای می رسد.
عمق کاشت را 20 تا 25 سانتی متر انتخاب می کنیم تا مزرعه از گرمای تابستان و یخ زدگی زمستان و صدمه خشکسالی ها و ابتلا به کنه خاکی کمتر صدمه ببیند.
قبل از این که پیازها در اثر ماندگاری طولانی در زمین ریز شوند به تجدید مزرعه اقدام شود.
پیاز زعفران از نیمه اردیبهشت به بعد پس از زرد شدن و خشکیدن برگ ها به خواب می رود و تا اوایل تیرماه در خواب کامل و حقیقی به سر می برد.
بنابراین در طی این مدت که هوا نیز آن چنان گرم نشده، بهترین موقع کندن پیاز از مزرعه قبلی و انتقال و کشت آن در مزرعه جدید است.
جابجایی پیازها در مرداد و شهریور به گل آوری لطمه می زند و این یکی از دلایل کم محصولی سال اول در مزارع زعفران همان سال می شود. زیرا انتقال در مرداد و شهریور به جریان تشکیل گل در داخل جوانه پیاز لطمه زده و گرمای هوا و خاک در این دو ماه برای سلامت پیاز مضر است.
هرچه فاصله کندن پیاز از زمین قبلی و کاشتن آن ها در مزرعه جدید کوتاه تر باشد، بهتر است. زیرا پیازها پس از خروج از خاک مقدار زیادی از رطوبت خود را از دست می دهند.
❌بنابراین از انباشتن پیاز روی هم و یا نگهداری طولانی مدت آن ها در انبارهای محلی حتما خودداری شود.
عوامل غیرزنده مانند ریزگردهای عربی، خشکسالی و خشکی، سرما، عوامل جنگل شناسی مانند رقابت درختی، قطر و سن درخت، عوامل انسانی مانند کشت زیراشکوب و چرای دام را از عوامل تأثیرگذار بر خشکیدگی بلوط می دانند.
پژمردگی اولین اثر قابل رؤیت خشکیدگی در درخت است که به تدریج با کاهش شدید آب در بافت ها، اندام ها و برگ درخت که ابتدا حاشیه آن زرد رنگ و سپس خشک می شود و بعد از آن به سرشاخه ها و شاخه ها سرایت می کند.
این پدیده 3 تا 5 سال طول می کشد. رشد گونه های درختی علاوه بر خصوصیات ژنتیکی به عوامل مختلف محیطی و رویشگاهی مانند خاک، اقلیم والبته فیزیوگرافیکی منطقه بستگی دارد.
پی بردن به نوع و میزان ارتباط عوامل فیزیوگرافیکی با جوامع جنگلی می تواند راهگشای بسیاری از چالش های موجود در ارتباط با مدیریت پایدار و درخور جنگل باشد.
در نظام های کشت دیم باید توجه کرد که روش های تربیت درخت نباید به رشد رویشی بیش از حد منجر شود.
همچنین نفوذ زیاد نور به درون تاج، چندان مطلوب نیست.
بنابراین تربیت با روش محور مرکزی تغییر یافته با ارتفاع تنه 50 سانتی متر مناسب به نظر می رسد.
در سال اول پس از کاشت نهال در زمین اصلی، آن را از ارتفـاع 80 سانتی متری از سطح زمین کوتاه می کنند و در زمستان سال بعد قبل از متورم شدن جوانه ها، تعداد سه یا چهار شاخه را به عنوان بازوهای اصلی انتخاب و بقیه شاخه ها را حذف می کنند.
از آنجایی که پیاز زعفران مدت نسبتا زیادی یعنی 9 - 8 سال در زمین می ماند، خاک زمین باید متوسط تا نیمه سنگین و با زهکش خوب و مناسب باشد. بنابراین بهترین خاک لومی یا رسی شنی محسوب می شود.
متغیرهایی که بیشترین تأثیر را بر عملکرد گیاه زعفران دارند عبارتند از میزان ماده آلی، فسفر قابل جذب، ازت معدنی و پتاسیم تبادلی.
ماده آلی خاک علاوه بر تأمین مواد غذایی باعث بهبود خواص فیزیکی خاک و بهبود وضع ساختمان و کاهش شستشوی مواد غذایی می گردد. بنابراین افزایش مواد آلی باعث افزایش محصول نیز می شود.
با افزایش پتاسیم تبادلی و کاهش شوری آب، عملکرد زعفران بیشتر می شود.
بنابراین نباید شوری خاک و آب بیشتر از 4 هزار دسی زیمینس بر متر باشد. زیرا با افزایش بیش از حد شوری، عملکرد زعفران به شدت کاهش یافته و در صورت افزایش فسفر قابل استفاده، عملکرد زعفران کمتر می شود.
پی اچ خاک زعفران باید بین 8 - 7 باشد. زمین زعفران نباید دارای قلوه سنگ، علف های هرز، شور و فقیر باشد.
به طور کلی، حساسیت درختان خزان کننده به دمای سرمازدگی از مرحله تشکیل اولین غنچه به مرحله تشکیل میوه یا چغاله افزایش می یابد و در مرحله تشکیل میوه محصول، بیشترین احتمال صدمه وجود خواهد داشت.
معمولا خسارت سرمازدگی زمستانه نسبت به سرمازدگی دیررس بهاره کمتر است.
همچنین خسارت سرمازدگی زمستانه بیشتر روی درختان میوه خزان کننده و نیمه گرمسیری مانند زیتون اتفاق میافتد. در عرض های جغرافیایی بالاتر که زمستان ها خیلی سردتر است، پوست درخت و بافت های چوبی یا شکوفه ها یخ می زنند.
علائم سرمازدگی در درختان میوه شامل قهوه ای شدن سرشاخه ها، قهوه ای و سپس سیاه شدن کامل گل، سیاه شدن دم میوه، برنزی شدن رنگ برگ ها، ایجاد ترک روی پوست شاخه های محصولات زراعی یک ساله و دوساله و در صورت سرمای شدید ایجاد شکاف در تنه یا خشک شدگی آن است.
خسارت ناشی از سرمازدگی وارد شده به یک درخت میوه در شکل نشان داده شده است.
در زمستان های خیلی سرد بافت های چوبی شاخه ها آسیب می بیند یا تنه درخت یخ می زند.
در فصل بهار، مقاومت به سرما به علت بزرگ شدن غنچه ها و تشکیل گل ها کم می شود. گل های کاملا باز شده دارای آستانه های دمایی ببین -۳ تا -۱ درجه سلسیوس هستند.
پوسته ی تنه ی درختان برگریز گاهی در اثر وجود نوسانات دمایی از یک روز گرم تا یک شب یخبندان، تَرَک می خورند.
این عارضه، علاوه بر خسارت مستقیم به درخت، باعث ضعیف شدن گیاه و بروز آفات و بیماری ها نیز می شود.
با رنگ کردن تنه با یک رنگ سفید لاتکس محلول در آب، که به میزان 50 درصد با آب رقیق شده باشد، در اواخر پاییز وقتی دمای هوا بالای 10 درجه ی سانتیگراد باشد، می توان مشکل بالا را کاهش داد.
پیچیدن تنه ی درختان مرکبات جوان با کیسه های حاوی آب حتی بهتر از پوشش های فایبرگلاس یا پلی اورتان، گیاهان را در مقابل سرما حفاظت می کند.